Το κουτσομπολιό είναι ένα φαινόμενο που πολλοί από εμάς θα το έχουμε παρατηρήσει σε διάφορες κοινωνικές συζητήσεις. Ίσως να το έχουμε πράξει και εμείς ή εμείς οι ίδιοι μπορεί να έχουμε γίνει αντικείμενο κουτσομπολιού από άλλους. Σε κάθε περίπτωση, αυτό το φαινόμενο δεν είναι καινούριο. Υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια και καλύπτει σημαντικές εξελικτικές ανάγκες για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους. Χάρη στη σύγχρονη έρευνα αποδεικνύεται πως το κουτσομπολιό αποτελεί έναν πολύπλευρο και σύνθετο κοινωνικό μηχανισμό. Αυτός ο μηχανισμός εξελίχθηκε, έτσι ώστε να βοηθήσει τόσο στον ανταγωνισμό, όσο και στη συνεργασία των ανθρώπων. Για παράδειγμα, όταν το κουτσομπολιό είναι καλοπροαίρετο, δένει τους ανθρώπους μιας κοινότητας και ενισχύει τους δεσμούς τους.
Όσον αφορά την κοινή πεποίθηση ότι το συγκεκριμένο είδος σχολιασμού αποτελεί -ως επί των πλείστων- γυναικεία ενασχόληση, δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Και τα δύο φύλα επιδίδονται σε αυτό το φαινόμενο, απλά για διαφορετικούς λόγους και με διαφορετικό τρόπο. Οι γυναίκες καταφεύγουν σε αυτό, επειδή ίσως ενδιαφέρονται να μιλήσουν περισσότερο για τις προσωπικές τους σχέσεις. Έχει φανεί ερευνητικά ότι κουτσομπολεύουν κυρίως φίλους και γνωστούς που είναι, σχεδόν αποκλειστικά, γυναίκες. Τα θέματα σχετίζονται περισσότερο με την εμφάνιση, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά.
Αντίθετα, οι άνδρες χρησιμοποιούν αυτό το φαινόμενο κυρίως σε άλλους άνδρες. Τα άτομα αυτά μπορεί να είναι παίκτες από το χώρο των αθλητικών παιχνιδιών ή συνάδελφοι ή ο διευθυντής της εργασίας τους. Τα θέματα αφορούν τα αυτοκίνητα, τα αθλήματα και -μέχρι κάποιο βαθμό- τις γυναίκες.
Θετικές και αρνητικές πτυχές του κουτσομπολιού:
Αρκετά φαινόμενα διαθέτουν θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά, μέσα από τα οποία διαφοροποιούνται από άλλα, με ένα μοναδικό τρόπο. Το συγκεκριμένο δεν αποτελεί εξαίρεση, παρά τους αρνητικούς συνειρμούς που κάνουμε αυτόματα στο άκουσμά του.
Όσον αφορά τις θετικές πτυχές, το κουτσομπολιό, όπως προαναφέρθηκε, όταν γίνεται για καλό σκοπό, δημιουργεί συμμαχίες μεταξύ των ανθρώπων και ενισχύει την ομαδική τους ταυτότητα. Αυτό το αίσθημα του “ανήκειν” είναι πολύ σημαντικό για την ψυχοσύνθεσή τους, επειδή μπορούν να ανταλλάξουν ιδέες και αντιλήψεις για θέματα που όλη η ομάδα ενδιαφέρεται. Αυτός είναι ένας εξαιρετικός τρόπος αντιμετώπισης της μοναξιάς.
Επίσης, το κουτσομπολιό ενισχύει τη διορατικότητα. Ας υποθέσουμε ότι κάποιος προσπαθεί να ανακαλύψει τα βαθύτερα κίνητρα ή την επόμενη κίνηση ενός άλλου ανθρώπου. Αυτό το γεγονός του επιτρέπει να μαθαίνει να συναισθάνεται, βάζοντας, δηλαδή, τον εαυτό του στη θέση του άλλου. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, μπορεί και ο ίδιος να εξετάσει και να κατανοήσει τους λόγους που πράττει με συγκεκριμένο τρόπο σε διάφορες καταστάσεις της ζωής του. Ακόμη, αυτό το φαινόμενο είναι μία διέξοδος από τα καθημερινά προβλήματα των ανθρώπων, τα οποία καταφέρνουν να ξεχάσουν για λίγο. Έτσι, με το να μαθαίνουν για τα αδύναμα σημεία των άλλων, συνειδητοποιούν τα δικά τους και τα βελτιώνουν, για να είναι πιο αποδοτικοί σε μελλοντικές δυσκολίες.
Από την άλλη πλευρά, το κουτσομπολιό περιλαμβάνει και κάποια αρνητικά γνωρίσματα. Αν γίνεται με κακόβουλο τρόπο, μπορεί να βλάψει το άτομο, το οποίο γίνεται αντικείμενο τέτοιου είδους σχολιασμού. Κάποιος μπορεί να πληγωθεί ανεπανόρθωτα και να σπιλωθεί το όνομά του. Ειδικότερα, αν συμβεί στο εργασιακό του περιβάλλον, η κατάσταση είναι πιο επίφοβη. Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις που διαδίδονται ψευδείς κατηγορίες εναντίον του, η παραμονή του σε αυτή την επαγγελματική θέση κρίνεται αβέβαιη. Σε αυτό το σημείο, αξίζει να αναφερθεί ότι θύματα αυτού του φαινομένου πέφτουν άτομα με αναγνωρισιμότητα, επαγγελματική και κοινωνική καταξίωση.
Λόγοι που πολλοί καταφεύγουν στο κουτσομπολιό:
Υπάρχουν ορισμένες βασικές αιτίες που οι άνθρωποι επιδίδονται σε αυτό. Καταρχάς, το χρησιμοποιούν ως ένα μέσο για να “σπάσουν” τον πάγο με κάποιον που μόλις γνώρισαν. Επομένως, επειδή ένα άλλο θέμα συζήτησης είναι λίγο δυσεύρετο σε αυτή τη φάση, καταλήγουν να μιλάνε για τους κοινούς γνωστούς ή φίλους τους. Επίσης, είναι ένας τρόπος να μάθουν λεπτομέρειες για τη ζωή κάποιου γνωστού τους, με τον οποίο έχουν καιρό να συνομιλήσουν. Άξιο αναφοράς είναι και το γεγονός ότι το κουτσομπολιό χρησιμοποιείται ως ένα μέσο για να ταιριάξουν σε μία ομάδα ατόμων που ήδη το εφαρμόζει. Έτσι, η επιθυμία τους για κοινωνική αποδοχή υπερνικά την επιθυμία τους να κάνουν αυτό που θεωρούν σωστό. Τέλος, είναι ένας τρόπος να αποκτήσουν κάποιον περισπασμό και να αποφύγουν στιγμές που νιώθουν ότι δεν έχουν κάτι να κάνουν. Ως εκ τούτου, ο σχολιασμός με φίλους τούς βοηθά να περάσει ευχάριστα η ώρα τους.
Πηγές:
- Μια ψυχολογική θεώρηση του κουτσομπολιού. Ανακτήθηκε από https://www.healingtreecommunity.com/ (τελευταία πρόσβαση 8/11/2020 στις 23:00)
- ΚΟΥΤΣΟΜΠΟΛΙΟ : Γυναικείο μονοπώλιο, κακοήθεια ή μήπως κάτι περισσότερο; Ανακτήθηκε από http://www.i-psyxologos.gr/ (τελευταία πρόσβαση 8/11/2020 στις 23:00)
- 8 Reasons Why We Gossip. Ανακτήθηκε από https://psych2go.net/ (τελευταία πρόσβαση 8/11/2020 στις 23:00)