Το φύλο του παιδιού: Τυχαίο ή προκαθορισμένο;
Εκ πρώτης όψεως, το φύλο του αγέννητου παιδιού σας φαίνεται να είναι σαν να ρίχνεται ένα κέρμα: Τα περισσότερα σπερματοζωάρια φέρουν είτε ένα χρωμόσωμα Χ είτε ένα Υ, δίνοντας στο μωρό περίπου μία στις δύο πιθανότητες να είναι βιολογικά αγόρι ή κορίτσι.
Αλλά, για ορισμένες οικογένειες, οι πιθανότητες φαίνεται να είναι διαοφρετικές. Η σταρ των ριάλιτι τηλεοπτικών σειρών, Κρις Τζένερ, για παράδειγμα, έχει πέντε κόρες και έναν γιο. Η πρώην των Spice Girl, Βικτόρια Μπέκαμ, έχει τρεις γιους και μία κόρη.
Ερευνητικά ευρήματα
Μια μελέτη η οποία δημοσιεύτηκε στις 18 Ιουλίου στο Science Advances έδειξε ότι ορισμένες μητέρες μπορεί να έχουν μια βιολογική τάση να αποκτούν παιδιά του ενός ή του άλλου φύλου, με το αποτέλεσμα να φαίνεται να αυξάνεται με την ηλικία της πρώτης εγκυμοσύνης και τον αριθμό των παιδιών που αποκτούν.
«Δεν είναι τυχαίο ότι η αδερφή σας έχει τέσσερα κορίτσια και κανένα αγόρι», λέει ο Jorge Chavarro, Επιδημιολόγος στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ και ένας από τους κύριους συγγραφείς της μελέτης. «Πιθανότατα υπάρχει μια υποκείμενη βιολογική βάση για αυτό, αλλά δεν γνωρίζουμε πλήρως τι ακριβώς είναι –ακόμη».
Η έρευνα αυτή προσθέτει στις αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι πιθανότητες προσδιορισμού του φύλου μπορεί μερικές φορές να είναι σταθμισμένες, λέει ο Γενετιστής του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, Jianzhi Zhang, ο οποίος έχει επίσης ερευνήσει το φαινόμενο.
Ωστόσο, άλλοι ειδικοί προειδοποιούν ότι η μελέτη εξέτασε ένα μικρό και γεωγραφικά περιορισμένο δείγμα μητέρων. Ο Γενετιστής του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ Brendan Zietsch, ο οποίος δεν βρήκε σημάδια ασύμμετρης αναλογίας φύλων στη δική του μελέτη του 2020 σε 4,7 εκατομμύρια γεννήσεις στη Σουηδία, αποκαλεί τη νέα μελέτη «ψευδή», εν μέρει λόγω του μεγέθους του δείγματός της.
Για τη διεξαγωγή της μελέτης, ο Chavarro και οι συνάδελφοί του ανέλυσαν δεδομένα από τη Μελέτη Υγείας των Νοσηλευτών, ένα δεκαετές ερευνητικό πρόγραμμα των ΗΠΑ το οποίο μελετά κυρίως τους παράγοντες κινδύνου των χρόνιων ασθενειών στις γυναίκες.
Η ομάδα εξέτασε 58,007 γυναίκες με δύο ή περισσότερα παιδιά, που αντιστοιχούν σε 146,064 γεννήσεις ζώντων νεογνών από το 1956 έως το 2015. Διαπίστωσαν ότι οι αναλογίες των φύλων ήταν άλλες από ότι θα αναμενόταν τυχαία.
Αυτό σήμαινε ότι ορισμένες γυναίκες στη μελέτη μπορεί να είχαν μια βιολογική τάση να αποκτούν παιδιά του ενός ή του άλλου φύλου.
Ανεξάρτητα από το τελικό μέγεθος της οικογένειας, οι γυναίκες οι οποίες απέκτησαν το πρώτο τους παιδί μετά την ηλικία των 28 ετών είχαν επίσης 13% υψηλότερες πιθανότητες να αποκτήσουν μόνο γιους ή κόρες, σε σχέση με τις γυναίκες οι οποίες απέκτησαν το πρώτο τους παιδί πριν από την ηλικία των 23 ετών.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές αποφάσισαν να εξετάσουν τα γονιδιώματα περισσότερων των 7,000 γυναικών. Διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες οι οποίες είχαν μόνο κόρες έτειναν να έχουν συγκεκριμένες παραλλαγές του γονιδίου NSUN6 στο χρωμόσωμα 10, ενώ οι γυναίκες οι οποίες είχαν μόνο γιους έτειναν να έχουν συγκεκριμένες παραλλαγές του γονιδίου TSHZ1 στο χρωμόσωμα 18.
Κανένα από αυτά τα γονίδια δεν είναι γνωστό ότι παίζει κάποιο αξιοσημείωτο ρόλο στην αναπαραγωγή. Το NSUN6 εμπλέκεται στον σχηματισμό πρωτεϊνών και το TSHZ1 πιστεύεται ότι εμπλέκεται στην όσφρηση.
Τα ευρήματα είναι σύμφωνα με προηγούμενη έρευνα του Zhang. Το 2024, η ομάδα του χρησιμοποίησε δεδομένα της UK Biobank για να διερευνήσει ένα γονίδιο στο χρωμόσωμα 10 το οποίο εμπλέκεται στον σχηματισμό και τη γονιμοποίηση του σπέρματος. Μια μετάλλαξη σε ένα μόνο σημείο μέσα στο γονίδιο «συνδέεται με αύξηση 10 ποσοστιαίων μονάδων στην πιθανότητα γέννησης ενός κοριτσιού», λέει.
Ωστόσο, προσθέτει ότι τα ευρήματα της παλαιότερης και της πιο πρόσφατης μελέτης θα πρέπει να εξεταστούν με επιφύλαξη, καθώς οι συμμετέχοντες και στις δύο περιπτώσεις ήταν ως επί το πλείστον ευρωπαϊκής καταγωγής και, επομένως, ενδέχεται να μην αντιπροσωπεύουν πλήρως την παγκόσμια γενετική ποικιλομορφία.
Η επιλογή των γονέων να αποκτήσουν παιδιά δεν είναι μόνο βιολογική
Επιπλέον, η επιλογή των γονέων να αποκτήσουν παιδιά δεν είναι μόνο βιολογική –είναι και βαθιά πολιτισμική. Για παράδειγμα, ορισμένες οικογένειες επιλέγουν να σταματήσουν να κάνουν παιδιά μόνο όταν αποκτήσουν μωρά και των δύο φύλων.
Οι συγγραφείς της νέας μελέτης προσπάθησαν να εξηγήσουν αυτές τις συμπεριφορές, αφαιρώντας το τελευταίο παιδί από την ανάλυσή τους. Κι όμως, υπήρχαν ακόμη αποκλίσεις. Μεταξύ των οικογενειών με δύο παιδιά οι οποίες συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη, σχεδόν το 53% είχε ένα αγόρι και ένα κορίτσι, κάτι που είναι συχνότερο από το αναμενόμενο, λόγω καθαρής τύχης.
Και καθώς το μέγεθος των οικογενειών μεγάλωνε μέσα στη μελέτη, οι οικογένειες με παιδιά ενός φύλου έγιναν πιο συχνές –πιθανώς υποδεικνύοντας ότι οι οικογένειες συνεχίζουν να προσπαθούν μέχρι να αποκτήσουν ένα παιδί του αντίθετου φύλου.
Οι οικογένειες με τρία αγόρια, για παράδειγμα, είχαν 61% πιθανότητα να αποκτήσουν ένα ακόμη αγόρι, ενώ οι οικογένειες με τρία κορίτσια είχαν 58% πιθανότητα να αποκτήσουν ένα ακόμη κορίτσι.
Ο Γενετιστής του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, Iain Mathieson, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη, δεν εξεπλάγη με την ατομική ποικιλομορφία, επειδή οι διαφορετικοί πολιτισμικοί κανόνες και οι πολιτικές μπορούν να επηρεάσουν το πώς και το γιατί οι άνθρωποι αποκτούν παιδιά.
Συμπερασματικά
Ο Mathieson συμφωνεί με τον Zhang ότι οι γενετικοί ισχυρισμοί της μελέτης χρειάζονται περαιτέρω δοκιμές και ότι τα ευρήματα, όπως έχουν, είναι λίγο πολύ εικασίες.
«Θα με ενδιέφερε να δω μια εκτίμηση της κληρονομικότητας», είπε ο Mathieson. Μία από τις θεμελιώδεις προκλήσεις με τη μελέτη αυτού του φαινομένου, προσθέτει ο Zhang, είναι ότι το περιορισμένο μέγεθος των οικογενειών των ανθρώπων καθιστά πολύ δύσκολη την ανίχνευση των γενετικών παραλλαγών οι οποίες επηρεάζουν την αναλογία των φύλων των απογόνων τους.
Ο Zhang πιστεύει ότι η μελλοντική έρευνα θα ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο, εν μέρει χάρη στην ανάπτυξη των γενετικών δεδομένων των βιοτραπεζών.
«Καθώς δημιουργούνται περισσότερες βιοτράπεζες, ενδέχεται να ανακαλυφθούν περισσότερες γενετικές παραλλαγές οι οποίες επηρεάζουν την αναλογία του φύλου στις γεννήσεις», λέει.
