Ο Ζαν Ρασίν ή αλλιώς Ρακίνας όπως έγινε ευρέως γνωστός και έμεινε στην ιστορία, ήταν Γάλλος συγγραφέας και δραματουργός. Ο Ρακίνας γεννήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου του 1639 στο Λα Φερτέ-Μιλόν της Πικαρδίας και φοίτησε στο Λύκειο Σαν-Λουί. Ορφανός από 4 ετών ο Ρακίνας, μεγάλωσε δίπλα στους παππούδες του και στη θεία του Ανιές, μετέπειτα ηγουμένη στη μονή Πορ-ρουαγιάλ, οπού σπούδασε μετά από μικρή παραμονή στο Κολέγιο του Μπωβαί. Ο Ρακίνας από τα 19 χρόνια ήταν εξαίρετος ποιητής και σύντομα έγινε δεκτός στους φιλολογικούς κύκλους. Το 1658 πήγε στο Παρίσι και σπούδασε στο κολέγιο Harcourt. Ο Ρακίνας μαζί με τον Μολιέρο και τον Πιέρ Κορνέιγ επηρεασμένοι από την κλασική περίοδο οδήγησαν τον γραπτό λόγο σε μια νέα εποχή και δικαίως χαρακτηρίστηκαν ως από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 17ου αιώνα. Ο Ρακίνας ήταν λάτρης της κλασικής εποχής, μελέτησε την αρχαία τραγωδία και βάδισε στα βήματα των μεγάλων τραγικών δημιουργώντας από τους πρώτους συγγραφείς αξιόλογες τραγωδίες μετά τους αρχαίους κλασικούς. Ο Ρακίνας το 1663 έγραψε ωδές για τον Λουδοβίκο 14ο και παρουσιάστηκαν στην Αυλή του βασιλιά. Κατηγορήθηκε από τους δασκάλους του και οδηγήθηκε σε ρήξη μαζί τους διότι σύμφωνα με την γνώμη τους έκανε έντονη ζωή καθώς και ανήθικο θέατρο. Το 1677 ο Ρακίνας παντρεύεται και σύντομα ονομάζεται μαζί με τον Μπουαλό, ιστοριογράφος του βασιλιά υιοθετώντας έναν αυστηρό τρόπο ζωής. Στις 21 Απριλίου του 1699 και σε ηλικία 59 ετών ο Ρακίνας χάνει την ζωή του. Τάφηκε στο μοναστήρι Πορ-Ρουαγιάλ δίπλα στους παλιούς του καθηγητές.
Το 1664 στο Παλαί-Ρουαγιάλ ο Μολιέρος ανέβασε το πρώτο έργο του Ρακίνα ”Η Θηβαΐς, ή οι δύο αδελφοί εχθροί” σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Το 1665 μετά από την πρώτη επιτυχία ο Μολιέρος ανεβάζει το δεύτερο έργο του Ρακίνα ”Αλέξανδρος ο Μέγας” αλλά μετά από μια σειρά γεγονότων ο Ρακίνας και ο Μολιέρος σταματάνε αιφνίδια την συνεργασία τους νιώθοντας ο Μολιέρος προδομένος . Το 1667 σε συνεργασία με το Οτέλ ντε Μπουργκόν ανεβαίνει ένα ακόμα σπουδαίο έργο του Ρακίνα ”Ανδρομάχη”οπού πρωταγωνίστησε η ερωμένη του δεσποινίς ντυ Παρκ η οποία μόλις είχε αποχωρήσει από τον θίασο του Μολιέρου. Με το ανέβασμα της Ανδρομάχης ο Ρακίνας αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά ως εξέχων δραματουργός. Ακολούθησε το 1668 η μοναδική κωμωδία του Ρακίνα ”Οι φιλόδικοι” . Το 1669 ανέβηκε η επόμενη τραγωδία του Ρακίνα ”Βρεταννικός” χωρίς να γνωρίσει ιδιαίτερη επιτυχία. Το 1670 ο Ρακίνας ασχολήθηκε με το έργο ”Βερενίκη” οπού την ίδια περίοδο ο Κορνέιγ εργαζόταν πάνω στο ίδιο θέμα φέρνοντας τους δύο συγγραφείς/δραματουργούς σε αντιδικία. Το 1674 με το θεατρικό έργο ”Ιφιγένεια εν Αυλίδι” και πλέον ως κορυφαίος τραγικός δραματουργός ο Ρακίνας έκανε Λαμπρή επιτυχία. Το 1677 ο Ρακίνας τερμάτισε την καριέρα του με το σπουδαιότερο έργο του ”Φαίδρα”. Το 1689 δέχτηκε να γράψει άλλα δύο έργα μετά από αίτηση της κ. ντε Μαιντενόν για να παιχτούν στο παρθεναγωγείο της στο Σαιν-Σιρ, όμως δεν παρουσιάστηκαν ποτέ επί σκηνής. Άλλωστε είχε αποδείξει την αξία και το αστείρευτο ταλέντο του.
Με δύναμη την πένα του και ως ένα ισχυρό εκφραστικό όργανο ο Ρακίνας κατάφερε να νιώσει και να καταγράψει τα ανθρώπινα ελαττώματα και πάθη. Μέσα από κάθε έργο του ανέλυε την πολυπλοκότητα των ανθρώπινων συναισθημάτων και συμπλεγμάτων. Κατάφερε να δώσει μια νέα εκδοχή στην αρχαία τραγωδία και να την ”χωρέσει” μέσα σε τέσσερις τοίχους δίχως να χαθεί το μεγαλείο της και η ισχύ της.
”Ο πρωταρχικός κανόνας της τέχνης είναι να προκαλεί ευχαρίστηση και συγκίνηση. Όλοι οι άλλοι κανόνες έχουν γίνει για να τηρείται αυτός ο πρώτος κανόνας.”
Θεατρικά Έργα
- La Thébaïde (Η Θηβαΐδα,1664)
- Alexandre le Grand (Μέγας Αλέξανδρος, 1664)
- Andromaque (Ανδρομάχη 1667)
- Les Plaideurs (Οι δικομανείς, 1668)
- Britannicus (Βρεττανικός 1669)
- Bérénice (Βερενίκη 1670)
- Bajazet (Βαγιαζήτ, 1672)
- Mithridate (Μιθριδάτης 1673)
- Iphigénie (Ιφιγένεια 1674)
- Phèdre (Φαίδρα, 1677) ― ελλην.μετάφρ.Στρ.Πασχάλης (“Ίκαρος”)
- Esther (Εσθήρ, 1689) ― ελλην.μετάφρ.Δ.Βικέλας, 1851
- Athalie (Αθαλία, 1691)
Πηγές:
- Wikipedia
- Έργα του/της Jean Racine
- ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΗΣ ΟΞΦΟΡΔΗΣ, ΛΕΞΙΚΟ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΦΕΛΗ, ΑΘΗΝΑ 2000