Ζακ Πρεβέρ, ένας σπουδαίος καλλιτέχνης

Υπήρξε και ακόμα θεωρείται μία από τις πιο αγαπημένες προσωπικότητες των γραμμάτων του περασμένου αιώνα. Ο Ζακ Πρεβέρ, ένας σπουδαίος καλλιτέχνης, άφησε το δικό του στίγμα στο χώρο της ποίησης και του θεάτρου. Γεννήθηκε το 1900 και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Παρίσι. Ολοκλήρωσε μόνο την πρωτοβάθμια εκπαίδευση και ίσως αυτό να αποτελεί έναν από τους λόγους της επιτυχίας του. Τα έργα του, γραμμένα απλά και κατανοητά, αλλά με βαθιά νοήματα, αποδεικνύουν, πως σπουδαίος καλλιτέχνης δεν γίνεται κάποιος με τη μόρφωση, αλλά με την ψυχή.

 

Τα πρώιμα χρόνια

Μυήθηκε από μικρή ηλικία στο διάβασμα και γνώρισε το θέατρο από τον πατέρα του, Αντρέ, που ήταν κριτικός θεάτρου. Σε ηλικία 25 ετών ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το κίνημα του σουρεαλισμού. Η ιδιοσυγκρασία του, ωστόσο, δεν του επέτρεψε να επηρεαστεί απ’ αυτό. Ήταν ανήσυχο πνεύμα με ευαισθησίες, που τον οδήγησαν σε αναρχική θεώρηση της ζωής. Πίστευε στους ανθρώπους και ανήκε και ο ίδιος στους απλούς και λαϊκούς. Πέντε χρόνια αργότερα, ωριμότερος πια και έχοντας ξεκαθαρίσει την προσωπική του ταυτότητα, λέγεται πως άσκησε κριτική στον πατέρα του υπερρεαλισμού Αντρέ Μπρετόν. Άρχισε να χαράζει το δικό του δρόμο. Ταγμένος εξαρχής κατά της υποκρισίας και της εκμετάλλευσης υμνούσε με κάθε τρόπο την ειρήνη και τον έρωτα.

 

Πηγή: gettyimages.co_.uk_.jpg

 

«Πώς να ζωγραφίσετε ένα πουλί»

Advertising

Advertisements
Ad 14

Στην Εlsa Henriquez

Ζωγραφίστε πρώτα ένα κλουβί
με μια πόρτα ανοιχτή
ζωγραφίστε μετά
κάτι όμορφο
κάτι απλό
κάτι ωραίο
κάτι χρήσιμο
για το πουλί
βάλτε μετά το μουσαμά απάνω σ’ ένα δέντρο
σ’ ένα κήπο
σ’ ένα πάρκο
ή σ’ ένα δάσος
κρυφτείτε πίσω από το δέντρο
χωρίς μιλιά
τελείως ακίνητοι…
Κάποτε το πουλί έρχεται γρήγορα
μα μπορεί και να περιμένει χρόνια
πριν τ’ αποφασίσει
Μην απογοητευτείτε
περιμένετε
περιμένετε αν χρειαστεί χρόνια ολόκληρα
το αν έρθει γρήγορα ή αργά το πουλί
δε θα ‘χει καμία σχέση
με την επιτυχία του πίνακα
Όταν φτάσει το πουλί
αν φτάσει
κρατήστε απόλυτη σιωπή
περιμένετε να μπει το πουλί στο κλουβί
κι όταν μπει
κλείστε απαλά την πόρτα με το πινέλο
μετά
σβήστε ένα ένα όλα τα σύρματα
προσέχοντας να μην αγγίξετε ούτε ένα φτερό του πουλιού
Ζωγραφίστε κατόπιν το δέντρο
διαλέγοντας το πιο ωραίο κλαδί του
για το πουλί
ζωγραφίστε ακόμη το πράσινο φύλλωμα και τη δροσιά του ανέμου
τη σκόνη του ήλιου
το σούρσιμο των ζώων στη χλόη μέσα στο κάμα του καλοκαιριού
και μετά περιμένετε ν’ αποφασίσει το πουλί να τραγουδήσει
Αν δεν τραγουδά το πουλί
Είναι κακό σημάδι
σημάδι πως ο πίνακας είναι κακός
μ’ αν τραγουδά είναι καλό σημάδι
σημάδι πως μπορείτε να υπογράψετε
Τραβάτε λοιπόν πολύ απαλά
ένα φτερό απ’ το πουλί
και γράφετε τ’ όνομά σας σε μια γωνία του πίνακα.

[πηγή: Jacques Prevert, Επιλογή από τα Paroles, μτφ. Δημήτρης Καλοκύρης, Εκδόσεις Εγνατία, Θεσσαλονίκη 1971, σ. 65-67]

 

Διαβάστε επίσης  Κωστής Παλαμάς, ο σπουδαίος εθνικός ποιητής
Jacques Prevert-1955-©Robert-Doisneau

 

Ο αντίκτυπος του έργου του Ζακ Πρεβέρ

Το ταλέντο του στη συγγραφή σεναρίων τον ανέδειξε γρήγορα κύριο εισηγητή του ποιητικού ρεαλισμού στον γαλλικό κινηματογράφο. Το προσωπικό του στιλ ήταν πια κατασταλλαγμένο και ώριμο. Το 1945 κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο “Paroles” (=λόγια) , η οποία έγινε αμέσως τεράστια επιτυχία. Πουλήθηκαν δύο εκατομμύρια αντίτυπα και επηρέασε σύγχρονους, αλλά και μεταγενέστερους ποιητές. Κοντά στο ίδιο διάστημα πρέπει να γνωρίστηκε και με τον Πικάσο, με τον οποίο ανέπτυξαν μια ισχυρή φιλία. Ο ίδιος ο Πικάσο χαρακτήριζε τον Πρεβέρ “ζωγράφο της ποίησης”. Ο Ζακ Πρεβέρ αναφέρεται, επίσης, από αρκετούς μελετητές και ως πρόγονος της αμερικανικής ποίησης “μπιτ” της δεκαετίας του ’50.

Advertising

 

Πηγή: tranthinguyetmai.wordpress.com_.jpg

 

Ο αντίκτυπος του έργου του Ζακ Πρεβέρ φάνηκε γρήγορα και στο ελληνικό κοινό. Μεταφράσεις, αναγνώσεις και αναφορές του δεν έλειψαν από τους ελληνικούς λογοτεχνικούς κύκλους. Ο ξεχωριστός τρόπος γραφής του γοήτευσε και γοητεύει μέχρι και σήμερα τους ομότεχνους και τους αναγνώστες του. Η γαλλική ποίηση, εξάλλου, ήταν ανέκαθεν σημείο αναφοράς για τον υπόλοιπο κόσμο και ιδιαίτερα για τους Έλληνες δημιουργούς.

 

“Πρόγευμα”

Έβαλε τον καφέ
Στο φλιτζάνι
Έβαλε το γάλα
Στο φλιτζάνι με τον καφέ
Έβαλε τη ζάχαρη
Στον καφέ με το γάλα
Με το κουταλάκι
Γύρισε
Ήπιε τον καφέ με το γάλα
Και ξανάφησε το φλιτζάνι
Χωρίς να μου μιλήσει
Άναψε
Ένα τσιγάρο
Έκανε δαχτυλίδια
Με τον καπνό
Έβαλε τις στάχτες
Στο τασάκι
Χωρίς να μου μιλήσει
Χωρίς να με κοιτάξει
Σηκώθηκε
Έβαλε
Το καπέλο του στο κεφάλι του
Έβαλε
Το αδιάβροχό του
Γιατί έβρεχε
Κι έφυγε
Μέσα στη βροχή
Χωρίς μια κουβέντα
Χωρίς να με κοιτάξει
Και ’γω πήρα
Το κεφάλι μου μέσα στα χέρια
Κι έκλαψα.

 

Διαβάστε επίσης  “Matrix” της Lauren Groff : Η μυθιστορηματική βιογραφία της Μαρίας της Γαλλίας
Πηγή: radiofrance.fr

 

Τα επόμενα έργα του Ζακ Πρεβέρ και η διαρκής αναγνώρισή του

Τα έργα που ακολούθησαν ήταν αρκετά. Ανάμεσά τους οι “Ιστορίες για άτακτα παιδιά”, οι “Εραστές της Βερόνας”, “Τα ζώα”, ο “Μεγάλος χορός της άνοιξης” και άλλα. Το 1955 μετακόμισε οριστικά στη Μονμάρτη, στη συνοικία των καλλιτεχνών και μέχρι το 1966 έγραψε άλλα τέσσερα έργα. Παράλληλα, κυκλοφορούσαν μεταφράσεις και στα ελληνικά ήδη από τη δεκαετία του ’60. Ο Ζακ Πρεβέρ, ο σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης, πέθανε σε ηλικία 77 ετών στη Νορμανδία, από καρκίνο. Ωστόσο, το ενδιαφέρον για το έργο του παρέμεινε αμείωτο και μετά το θάνατό του. Αρκεί να σημειωθεί πως χαρακτηρίστηκε από τους μεταγενέστερους ως ο “Πικάσο της σύγχρονης γαλλικής ποίησης”. Αφορμή στάθηκε τόσο η φιλία των δύο αντρών, όσο και ο προηγούμενος χαρακτηρισμός του ίδιου του Πικάσο για τον Πρεβέρ.

Advertising

 

Ζακ Πρεβέρ και Πάμπλο Πικάσο, 1951 – Πηγή: jacquesprevert.fr

 

Σε διάφορες ανθολογίες και συλλογικούς τόμους, που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά, τον βρίσκουμε ανάμεσα στον Μπωντλαίρ, τον Ελυάρ, τον Ρεμπώ και άλλους αξεπέραστους δημιουργούς.

 

“PARIS AT NIGHT”

Τρία σπίρτα αναμμένα ένα ένα μέσα στη νύχτα
Το πρώτο για να δω ολόκληρο το πρόσωπό σου
Το δεύτερο για να δω τα μάτια σου
Το τρίτο για να δω το στόμα σου
Κι ολόκληρη η σκοτεινιά για να μου θυμίζει όλο αυτό
Σφίγγοντάς σε στην αγκαλιά μου.

 

Αποφθέγματα

  • Όταν η αλήθεια δεν είναι ελεύθερη, η ελευθερία δεν είναι αληθινή.
  • Ο καλύτερος τρόπος για να μην προχωρείς είναι να ακολουθείς μια έμμονη ιδέα.
  • H ποίηση είναι το πιο όμορφο ψευδώνυμο που έχουμε δώσει στη ζωή.
  • Ακόμη κι όταν η ευτυχία σε ξεχνάει λιγάκι, εσύ ποτέ μην την ξεχνάς εντελώς.

 

Διαβάστε επίσης  Ζαν Ζιρωντού: ο διπλωμάτης του θεάτρου
Πηγή: kyklos.wordpress.com

 

Zω, καταδιώκοντας εμπειρίες. Γράφω, γιατί δε μπορώ να μην γράφω. Aγαπώ κάθε είδος τέχνης, γιατί αποκαλύπτει την ουσία της ζωής. Αναζητώ το διακόπτη που σταματάει τις σκέψεις, παρακαλείται όποιος τον βρει να επικοινωνήσει μαζί μου.

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Αγίου Βαλεντίνου: 4+1 ξεχωριστές προτάσεις

Η γιορτή των ερωτευμένων ήρθε και μας βρίσκει να αναζητάμε

Η ιστορία της βιομηχανίας στη Θεσσαλονίκη

Η ιστορία της βιομηχανίας στη Θεσσαλονίκη είναι μια περίοδος ανάπτυξης