Η Μαρία Ζαβάκου είναι φιλόλογος, έχει ασχοληθεί με τη συγγραφή σεναρίων για το θέατρο και τον κινηματογράφο και πρόσφατα προσέθεσε ακόμα μία επιτυχία στο ενεργητικό της. Κατάφερε να ολοκληρώσει με επιτυχία την έκδοση του πρώτου ελληνικού παιδικού βιβλίου, το οποίο χρηµατοδοτήθηκε από το κοινό, µέσω πλατφόρμας crowdfunding. Το βιβλίο της έχει τίτλο «Ο Λου και ο Λι στο Νησί της Τελειότητας» και αποτελεί ένα από τα ωραιότερα παιδικά βιβλία που έχω διαβάσει! Εκτός όμως από το υπέροχο περιεχόμενό του, το συγκεκριμένο βιβλίο συνεισφέρει για καλό σκοπό, καθώς µέρος των εσόδων του διατίθενται στην Ένωση «Μαζί για το Παιδί». Με αφορμή λοιπόν το νέο βιβλίο της, αλλά και γενικότερα τη συγγραφική της πορεία, η Μαρία Ζαβάκου μίλησε στο MAXMAG και την ευχαριστούμε ιδιαιτέρως γι’ αυτό!
- Πώς ξεκινήσατε να γράφετε και πότε πέρασε από το μυαλό σας η ιδέα ότι μπορεί μια ιστορία σας να γίνει βιβλίο;
Από μικρή αγαπούσα τις ιστορίες, τις διάβαζα και τις έγραφα. Όταν διάβασα ένα προσχέδιο του βιβλίου μου σε παιδιά και με άκουσαν με προσήλωση κατάλαβα ότι η ιστορία τα ενδιαφέρει. Δεν υπάρχει πιο αξιόπιστο τεστ…
- Ποια στοιχεία, κατά την γνώμη σας, χαρακτηρίζουν ένα βιβλίο ως «καλό» ή «κακό»;
Τα παιδικά βιβλία αναπόφευκτα περνούν μηνύματα, είναι διδακτικά. Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να επιβάλλεται. Αυτή είναι η διαφορά ενός καλού με ένα κακό βιβλίο. Το καλό βιβλίο θα κάνει τον αναγνώστη να αναγνωρίσει κάτι που τον απασχολεί, να σκεφτεί, να αναλογιστεί λύσεις, θα θέσει έναν προβληματισμό και θα γίνει αφορμή προσωπικών συλλογισμών. Το κακό βιβλίο από την άλλη είναι έτοιμη τροφή.
- Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς και κατά πόσο σας έχουν επηρέασει ως άνθρωπο τα έργα τους;
Αυτή είναι μία από τις πιο δύσκολες ερωτήσεις… Η λίστα είναι πολύ μεγάλη! Θα περιοριστώ στην παιδική λογοτεχνία: Ρόαλντ Νταλ, Ροντάρι, Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, Όσκαρ Γουάιλντ, Κάρολος Ντίκενς, Άστριντ Λίντγκρεν, Ρενέ Γκοσινί, Μόρις Σέντακ, CS Lewis, Lewis Caroll και πολλοί άλλοι. Θρέφω βαθύτατο θαυμασμό για τα έργα τους και τα διαβάζω ξανά στα παιδιά μου. Τα βιβλία τους μαγεύουν γενιές παιδιών, γιατί συνδυάζουν συναίσθημα, περιπέτεια, ευρηματικότητα, φαντασία και στοιχεία που αφορούν τα παιδιά.
- Όσον αφορά το κομμάτι της συγγραφής και συγκεκριμένα του βιβλίου σας με τίτλο «Ο Λου και ο Λι στο Νησί της Τελειότητας», θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για την ιστορία; Τι μηνύματα περνά το βιβλίο στα παιδιά, αλλά και στους γονείς που θα το διαβάσουν;
Η ιστορία αφορά έναν τελειομανή Βασιλιά που ματαιώνει όλα τα παιδιά προκαλώντας τους φόβο. Όλα τα παιδιά επηρεάζονται αρνητικά και προσπαθούν να τον ευχαριστήσουν για να κερδίσουν την αποδοχή του ακόμα και αν αυτό σημαίνει να παρατήσουν αυτό που αγαπούν. Ο Λου και ο Λι είναι οι μόνοι που δεν παρασύρονται από την αρνητική γνώμη αυτής της φιγούρας που έχει τόση εξουσία και συνεχίζουν με πίστη στον στόχο τους να φτιάχνουν γλυκά. Οι δύο πρωταγωνιστές προσπαθούν για τον καλύτερό τους εαυτό, όχι για να είναι τέλειοι στα μάτια των άλλων και δεν τα παρατάνε παρά τις δοκιμασίες και την απόρριψη.
Σχετικά με τη δεύτερη σας ερώτηση, έχω παρατηρήσει ότι το μήνυμα που λαμβάνει κάθε παιδί και γονιός εξαρτάται από τον χαρακτήρα και τα βιώματά του. Υπάρχουν παιδιά που έχουν αναγνωρίσει τον βασιλιά Τέλειο στον εαυτό τους, άλλα σε συμμαθητές τους και άλλα σε συγγενείς.
- Ο Λου και ο Λι, οι βασικοί ήρωες του βιβλίου, είναι οι καλύτεροι φίλοι. Εσείς πιστεύετε στην αληθινή φιλία; Έχετε καλούς φίλους;
Έχω λίγους φίλους που θεωρώ πάρα πολύ καλούς, που εμπιστεύομαι τον τρόπο σκέψης τους, με τους οποίους αλληλοϋποστηριζόμαστε και με τους οποίους μπορώ να πάω διακοπές… Και στην ιστορία η φιλία δεν αφορά όλα τα πρόσωπα γύρω από τους ήρωες.
- Ο βασιλιάς του Νησιού της Τελειότητας βρίσκεται σε μια συνεχή αναζήτηση του «τέλειου», το οποίο ορίζει ως εξής: «τέλειο είναι κάτι ανέφικτο, εξωπραγματικό, αδύνατο…». Ποια η δική σας ερμηνεία στον όρο «τελειότητα»;
Ο όρος «τελειότητα» χρησιμοποιείται με μία ειρωνεία, γιατί ο βασιλιάς είναι τελειομανής και ανικανοποίητος, αυτό που απαιτεί δεν γίνεται με αποκορύφωμα την απαίτησή του να είναι όλοι τέλειοι για εκείνον. Τελειότητα για μένα είναι μία ισορροπία, το να επιδιώκουμε μία κατάσταση μάθησης και υπερπήδησης εμποδίων, συγχωρώντας τον εαυτό μας για τα λάθη του και προσπαθώντας ξανά, αναγνωρίζοντας με άλλα λόγια ότι δεν είμαστε τέλειοι, αλλά σε μία διαρκή κατάσταση εξέλιξης. Τελειομανία είναι το να παριστάνουμε ότι έχουμε κατακτήσει τα πάντα, πως είμαστε οι καλύτεροι που σημαίνει, υποκρισία και εθελοτυφλία απέναντι στις αδυναμίες μας. Νομίζω ότι είναι η νόσος των καιρών!
- «Ο Λου και ο Λι στο Νησί της Τελειότητας» είναι το πρώτο σας βιβλίο και θα είχε πολύ ενδιαφέρον να μας αναφέρετε το πώς βλέπετε εκ των έσω πλέον το χώρο των εκδόσεων… Άλλαξε η άποψη που είχατε πριν από την έκδοση του βιβλίου;
Πιστεύω πως τον ίδιο συγγραφέα που ένας εκδότης απορρίπτει ένας άλλος μπορεί να τον απογειώσει. Δείτε παραδείγματα συγγραφέων best seller που έχουν πολλές απορρίψεις στο ιστορικό τους: Nabokov, Kipling, J.K. Rawling, ακόμα και ο Salinger και το εκδοτικό φαινόμενο «Ο φύλακας στη Σίκαλη». Οι περισσότεροι εκδότες θέλουν εμπορικούς τίτλους και είναι κλειστοί στο νέο. Αλλά το εμπορικό διαμορφώνεται από αυτόν που τολμάει να πει ναι σε κάτι φρέσκο και υποσχόμενο.
- Καταφέρατε να ολοκληρώσετε με επιτυχία την καμπάνια σας στο Indiegogo και να εκδόσετε το βιβλίο σας με τη χρηματοδότηση του κοινού, κάτι που πρώτη φορά βλέπουμε στην Ελλάδα. Πείτε μας για αυτή την ιδέα… Τι θα συμβουλεύατε τους συγγραφείς που σκέφτονται να συγκεντρώσουν χρήματα μέσω crowdfunding πλατφορμών;
Η ιδέα προήλθε από την αδερφή μου που ζει στο Βερολίνο. Ο λόγος που το έκανα είναι για να δω αν το βιβλίο μου ενδιέφερε το κοινό, το ότι πέτυχε ήταν η απόδειξη. Αν κάποιος σκοπεύει να κάνει κάτι παρόμοιο πρέπει να βάλει λογικούς οικονομικούς στόχους και να τρέξει την ενέργεια συγκέντρωσης χρημάτων εντατικά -αλλά για λίγες μέρες (όχι πάνω από 40). Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και τα ΜΜΕ είναι βασικό εργαλείο επικοινωνίας. Όσο πιο πολλά τα άτομα στην ομάδα τόσο πιο πολλά και αυτά στα οποία θα γίνει γνωστή η ενέργεια. Η επιτυχία είναι να καταφέρει κανείς να διαδώσει την ενέργεια πέρα από τον κύκλο των γνωριμιών του. Επίσης, να επιλεγεί η σωστή πλατφόρμα, πολλές ελληνικές έχουν προβλήματα που το Indiegogo έχει ξεπεράσει.
- Μέρος των εσόδων του βιβλίου σας έχουν δοθεί στην ένωση «Μαζί για το Παιδί». Αυτή η πρωτοβουλία ήταν μια δική σας επιθυμία ή επρόκειτο για παρότρυνση από κάποιον άλλο;
Ήταν δική μου πρωτοβουλία γιατί από την αρχή δεν ήθελα μόνο να πάρω, αλλά και να δώσω. Όλες οι σχέσεις που βασίζονται στην αμοιβαιότητα έχουν προοπτική και συνέχεια. Σήμερα, παιδιά της Ένωσης εκπαιδεύονται για να ανεβάσουν την θεατρική διασκευή του βιβλίου υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος όπου θα συνυπάρξει το Μαζί για το Παιδί, το Παιχνιδαγωγείο και η Polyplanity. Περισσότερα για αυτό σύντομα.
- Σκέφτεστε να γράψετε και κάποιο βιβλίο για ενηλίκους;
Θεατρικά και κινηματογραφικά μου σενάρια για ενήλικες έχουν ήδη παραχθεί. Πάντα είμαι ανοιχτή σε νέες ιδέες και προτάσεις!
- Πέρα από το γράψιμο, με τι άλλο ασχολείστε;
Έχω δουλέψει σε γραφείο τύπου, σε περιοδικά, σε βιβλιοπωλείο, σε εκδοτικό οίκο και σε γκαλερί. Η μεγάλη μου αγάπη όμως παραμένει η συγγραφή! Πρόσφατα, μετακόμισα στο Λονδίνο με την οικογένειά μου, οπότε μαζί μου μετακόμισαν και τα ενδιαφέροντά μου.
- Τα σχέδιά σας για το μέλλον τι περιλαμβάνουν;
Έχω ήδη γράψει τα επόμενα βιβλία της σειράς Λου και Λι, αλλά γράφω και κάτι τελείως καινούργιο. Από τις παρουσιάσεις του πρώτου μου βιβλίου είδα ότι οι ιστορίες μου ενδιαφέρουν τα παιδιά. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη από το να μην σηκώνονται για διάλειμμα. Αυτό μου δίνει το κίνητρο να συνεχίσω να γράφω ιστορίες.