Ελλάδα. Τόπος με ατέρμονο φυσικό πλούτο, πολύχρωμος. Στην έκταση του δεσπόζουν βαθιά πελάγη, αχανείς δασώδεις εκτάσεις, φαράγγια, λιθόστρωτα καλντερίμια, μα και κρυμμένα σπήλαια. Η μοναδικότητα των τελευταίων ασύγκριτη. Πώς δημιουργείται άραγε τούτο το θαύμα της φύσης; Το νερό της βροχής διεισδύει στις σχισμές των ασβεστολιθικών πετρωμάτων, διαβρώνοντας τα σιγά σιγά, δημιουργώντας κοιλότητες. Ο διάκοσμος από ασβεστολιθικές αποθέσεις είναι ιδιαίτερο γνώρισμα των σπηλαίων. Το νερό που διεισδύει γίνεται πλούσιο σε ανθρακικό ασβέστιο, το οποίο και εναποθέτει στα σημεία σταγονοροής. Με τον τρόπο αυτό στην κορυφή δημιουργούνται οι σταλακτίτες και στο έδαφος οι σταλαγμίτες. Στα περισσότερα από τα σπήλαια υπάρχει μορφή ζωής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί “Το Σπήλαιο Δράκου” στην αρχόντισσα του Βορρά, την Καστοριά. Το άκουσμα και μόνο του ονόματος του σε προκαλεί να το εξερευνήσεις. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα μύθου και φυσικού μεγαλείου. Ένα σύμπλεγμα μύθου και φυσικού μεγαλείου.
Στη βόρεια πλευρά της πόλης, στην παραλίμνια οδό και σε μικρή απόσταση από τις όχθες της γραφικής λίμνης Ορεστιάδας και σε υψόμετρο 650 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας βρίσκεται ένα σπήλαιο άγνωστο για πολλά χρόνια του οποίου η δομή τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό του καθίσταται μοναδική. Είσοδος του σπηλαίου είναι μία τοξωτή πόρτα, η οποία οδηγεί σε ένα κόσμο αλλιώτικο, τόσο διαφορετικό από το φως του ήλιου, τα ήσυχα λιμνάζοντα νερά, το ελαφρό αεράκι και τα κρωξίματα των κορμοράνων. Το εσωτερικό κοσμείται από έναν περίτεχνο κεντρικό διάκοσμο από σταλακτίτες, 7 υπόγειες λίμνες των οποίων τα νερά αναταράσσονται μόνο όταν σταγόνες πέφτουν από την κορυφή του σπηλαίου, πιο αραιά το καλοκαίρι και συχνότερα κατά την περίοδο βροχοπτώσεων, – γεγονός που καταδεικνύει ότι ο λιθωματικός διάκοσμος του σπηλαίου αναπτύσσεται στο διηνεκές, το σπήλαιο έχει ζωή- , 10 αίθουσες και 5 διαδρόμους. Η θερμοκρασία του κυμαίνεται σταθερά όλο το χρόνο στους 16-18 °C και η υγρασία στο 90%. Κοιτάζοντας κανείς τους σταλακτίτες της οροφής θα μπορούσε να τους παρομοιάσει με πέτρινη βροχή, καθότι τόσο κοντά μεταξύ τους. Το χρώμα τους λευκό με μπεζ σκιάσεις καταλήγοντας σε μια αιχμηρή άκρη. Κάποιοι σταλακτίτες με την πάροδο των χρόνων ενώθηκαν με τους σταλαγμίτες, σχηματίζοντας με αυτόν τον τρόπο συμπαγείς κολώνες που ενώνουν δάπεδο και οροφή. Η επισκέψιμη διαδρομή εκτείνεται στα 300 μέτρα και περιλαμβάνει γέφυρες, 2 συμπαγείς και μία πλωτή, λίμνες και φυσικά πολλούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες, ενώ η έξοδος των επισκεπτών πραγματοποιείται μέσω τεχνητής σήραγγας 35 μέτρων με πληροφοριακό υλικό αναφορικά με την ανακάλυψη, τις εργασίες και την αξιοποίηση τόσο του ίδιου του σπηλαίου όσο και γενικότερα των σπηλαίων της Ελλάδας προς ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.
Η ανακάλυψη του σπηλαίου τοποθετείται στη δεκαετία του 1940 από ερασιτέχνες εξερευνητές κάτοικους της Καστοριάς όποτε και ξεκινά ο μύθος του Δράκου, ενώ χαρτογραφήθηκε για πρώτη φορά το 1963 . Σύμφωνα με το μύθο, το σπήλαιο που βρισκόταν κοντά στη μονή της Παναγίας της Μαυριώτισσας, ήταν κάποτε χρυσωρυχείο, φύλακας του οποίου ήταν ένας δράκος που έβγαζε από το στόμα φωτιές και δηλητηριασμένους ατμούς. Ο βασιλιάς Κάστωρ προς τέρψιν ψυχαγωγίας του αδερφού του Πολυδεύκη και τον πεθερό του Κέλι, αποκάλυψε το σπήλαιο. Καθώς όμως ο δράκος καθιστούσε μη προσβάσιμη τη σπηλιά, ο βασιλιάς έταξε δώρα σε όποιον τον σκότωνε. Ένας νέος λοιπόν κατόρθωσε να τον λαβώσει με το κοντάρι του. Κατά τη διάρκεια της πάλης οι βράχοι έτρεμαν και τα νερά της λίμνης αναταράχθηκαν, ενώ ο δράκος έπεσε νεκρός. Ο δρόμος ήταν τώρα ανοιχτός. Προχωρώντας όμως στα βάθη της σπηλιάς, οι αναμμένοι δαυλοί που κρατούσαν έσβησαν και η ατμόσφαιρα έγινε αποπνικτική. Μέσα στο σκοτάδι που τους κάλυψε ακούστηκε μια βροντερή φωνή να λέει : “ όποιος σκύψει και πάρει από το χώμα που πατάει θα το μετανιώσει.” Κάποιοι φοβήθηκαν, ενώ κάποιοι θαρραλέοι πήραν. Βγαίνοντας στο φως του ήλιου, εκείνοι που κρατούσαν στα χέρια τους λάσπη, συνειδητοποίησαν πως κρατούσαν υγρή χρυσόσκονη.
Το σχέδιο προς τουριστική αξιοποίηση του εγκρίθηκε το 1988 από το Υπουργείο Πολιτισμού, οι εργασίες άρχισαν το 2007 με το έργο να παραδίδεται στο κοινό τον Δεκέμβριο του 2009. Αποτελεί ένα από τα πιο σύγχρονα σπήλαια στα Βαλκάνια, με ιδιαίτερα εξελιγμένες εγκαταστάσεις καθαρισμού του αέρα και συντήρησης του εσωτερικού του, ούτως ώστε να μην διαβρωθεί η φυσική κατάσταση του σπηλαίου.
Το μεγαλείο της φύσης αποδεικνύεται περίτρανα μέσα από αυτό το σπήλαιο που φαντάζει σμηλευμένο από τον πιο ταλαντούχο γλύπτη και το μόνο βέβαιο είναι ότι ο εκάστοτε επισκέπτης θα φύγει έχοντας αντιληφθεί την ομορφιά και σπανιότητα γύρω του και πλούσιος σε νέες εικόνες και γνώση για το ίδιο το σπίτι του, τη φύση, που οφείλει να φροντίζει.
Πηγές:
- spilaiodrakoukast.gr/
- Φωτογραφίες από προσωπικό αρχείο
Σύνταξη κειμένου: Γιούλη Αμπαρτζόγλου
Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου
