Η σιωπή μας προς απάντηση τους; Η σιωπή έχει τεράστια δύναμη. Άλλοτε είναι ικανή να εμπλουτίσει ένα διάλογο και να τον χρωματίσει με ένα δικό της, πιο ουσιαστικό ρόλο επιβεβαιώνοντας την αξία της επικοινωνίας που αποτελεί πανάκεια. Άλλοτε πάλι έχει μια πιο πικρή επίγευση, σηματοδοτώντας παραδοχές που μας διεγείρουν έντονα το συναίσθημα, ίσως και ακραία, απαιτώντας, βίαια, την δική μας αντίδραση.
Η σημασία της είναι πάντα διττή. Ο ρόλος της πολύπλευρος και η αξία της αναμφίβολη. Λειτουργεί σχεδόν τις περισσότερες φορές ευεργετικά. Πως; Όταν μέσω της σιωπής, συνειδητά αποδέχεσαι, παραδέχεσαι, δικαιολογείς. Ασκούνται αρετές μέσω αυτής όπως αυτή της κατανόησης, της ενσυναίσθησης, του σεβασμού, της υπομονής, της συγκατάβασης. Με ένα τρόπο τότε, ο λόγος γίνεται πιο βαρύς και παρείσακτος. Θαρρείς και η παρουσία της επιβάλλεται για να ενώσει ανθρώπους, να εξημερώσει συναισθήματα. Καταφέρνει να βγει νικήτρια στην μάχη με το εγώ μας και έτσι μας υποδεικνύει μέσα από την σιγή, την ησυχία, τα πιο θορυβώδη μηνύματα.
Πολλές φορές και από τις πιο ανυπόφορες είναι μια σιωπή εκκωφαντική. Μια σιωπή που είναι ικανή να λειτουργήσει πιεστικά, με υψηλό το αίσθημα της αμηχανίας, εκβιάζοντας συναισθήματα. Καταφύγιο για όλους εκείνους που συχνά επιθυμούν να αποποιηθούν την ευθύνη των λεγομένων τους. Ανάμεσα σε όλους εκείνους που την «χρησιμοποιούν» βρίσκονται και αυτοί που δηλώνουν εμφανώς την αδυναμία τους να καταφύγουν στο λόγο. Φοβούμενοι τις λέξεις, κατά συνέπεια δειλιάζουν στις αλήθειες που υπογραμμίζονται μέσω αυτού, στις απόψεις που επίσης υποστηρίζονται μέσω αυτού, στα συναισθήματα που εκφράζονται μέσω αυτού, στερούμενοι επιχειρημάτων. Εκτός λοιπόν της πρόθεσης που σε οδηγεί στην επιλογή της κάθε φορά, εξίσου σημαντικό, είναι και ένα περήφανο «πότε» που γεμάτο ερωτηματικά περιμένει να το απαντήσεις για να σε βοηθήσει να εκφράσεις την σιωπή σου σθεναρά, με ασφάλεια, ευεργετικά.
Πιστοί και αφοσιωμένοι υπηρέτες της νόησης είναι οι λέξεις. Αποδίδουν το προτέρημα της επικοινωνιακής δεινότητας στους φρόνιμους, αναγνωρίζοντας ως ικανότητα πια, την αντίληψη της παρουσίας/απουσίας μιας ηχηρής σιωπής ως εκφραστικό όπλο. Ενώ θεωρείται αντίστοιχα το νόμισμα των ανόητων. Λόγος που εκφραστικά αποτελεί έναν περιγραφικό, γλαφυρό τρόπο επικοινωνίας. Λόγος σώφρον που με την δύναμη του και την αμεσότητά του προσκαλεί γοητευτικά τις πράξεις στο κάλεσμά του. Λόγος όμως που εάν στερείται του φιλότιμου, της ειλικρίνειας, της συνέπειας, της ακεραιότητας, της ευθύνης κινδυνεύεις να φυλακίσει τις πράξεις που οφείλουν να συνοδεύονται με αυτόν και να σου ταιριάξει πολύ γρήγορα το προσωνύμιο του φαφλατά, του πολυλογά.
Αντίχειρας του λόγου, η σιωπή. Που με την σειρά της προϋποθέτει ευφυΐα και ένα ευκρινές σκανάρισμα της κατάστασης προκειμένου να αποδειχθεί χρυσός και να μην υποπέσει ως παρανυχίδα. Επιβραβεύει τους ενάρετους, τους εχέμυθους, τους έμπιστους. Προστατεύει θεραπεύοντας τα λαβωμένα μυαλά. Διατηρεί τον σεβασμό. Οριοθετεί τις σκέψεις, δεν χάνεται στην σαγήνη της ακατάπαυστης πολυλογίας, του αφηρημένου και κενού πλατιασμού και της ανιαρής αερολογίας.
Η τέχνη της σιωπής λοιπόν για όποιον γνωρίζει να την χρησιμοποιεί συνειδητά, κατ′ επιλογήν, σώφρων και λελογισμένα αποτελεί ένα πολύ δυνατό όπλο. Μοιάζει με φτερά που μπορούν να σε ταξιδέψουν σε μέρη όπου η επιθυμία σου λαχταρά ή ταυτόχρονα αν θα φυσήξει κόντρα άνεμος, όχι απλά θα σε γειώσουν μα θα τραυματιστούν τα φτερά σου και κατ′ επέκταση θα πληγωθείς και εσύ. Πώς; Υποβόσκοντας ο κίνδυνος κάθε στιγμή να διαστρεβλώσεις τις πληροφορίες και τα μηνύματα που έχεις ανάγκη ως άνθρωπος να αποκωδικοποιείς και να μεταφράζεις. Κάλπικες λοιπόν αλήθειες που συμμετέχουν ενεργά και σημαντικά στην διαμόρφωση συμπεριφορών τηρουμένων των αναλογίων, δομημένες από χονδροειδείς αντιλήψεις που με την σειρά τους φέρνουν ακατέργαστες, σκόρπιες και άκαρπες σκέψεις.
