-«Μη κλαις, σήκω και σκούπισε τα δάκρυα σου» λέει έντονα μια γιαγιά στον εγγονό της, που μόλις κτύπησε λίγο τα γόνατά του, στην παιδική χαρά. «Τι άντρας είσαι που κλαις μωρέ; Oι άντρες δεν κλαίνε» καταλήγει κουνώντας το κεφάλι.
Την κοιτάω και της χαμογελάω ζεστά. Κατανοώ την σοφία των χρόνων της, αλλά τολμώ με όλη την γλύκα και τον σεβασμό προς κάθε γιαγιά και παππού, να διαφωνήσω μαζί της και να ψελλίσω, πως και : «Οι άντρες κλαίνε, και δεν είναι καθόλου ντροπή να δείχνουν με δάκρυα τον πόνο τους». Ο γιος μου με κοιτά πάνω στην τραμπάλα , και του χαμογελώ διπλά.
Η γιαγιά μου χαμογελάει από ευγένεια, υποθέτω, αντιλαμβάνεται πως είναι φυσιολογικό αυτό που μόλις είπα (;) αλλά μάλλον όχι όσο αφορά το δικό της εγγόνι. Το δικό της εγγόνι δεν θα γίνει μαμόθρεφτο, φαντάζομαι πως σκέφτεται. Σηκώνει τον μικρό που ακόμα κλαίει, περισσότερο από τον φόβο της πτώσης θαρρώ, τον ξεσκονίζει και κρατώντας του το χεράκι τον παίρνει και φεύγουν.
Ο γιός μου με ρωτά με τα μικρά ματάκια του;
-«Μαμά γιατί τον πήρε η γιαγιά του; Θύμωσε που έκλαιγε; Μα κτύπησε αν πονά δεν πρέπει να κλάψει;»
– «Φυσικά, αγάπη μου και θα κλάψει. Πώς αλλιώς θα φύγει ο φόβος και ο πόνος;»
Πόσα στερεότυπα γκρέμισα σε αυτή την φράση; Πόσες παρελθοντικές γενιές με φτύνουν αυτή την στιγμή; Και θα ρωτήσω, όπως ρώτησε αθώα ο τότε πεντάχρονος γιός μου, οι άντρες είναι άλλο είδος; Φυσικά όχι. Οπότε γιατί δεν πρέπει να κλαίνε; Και ποιος έβαλε αυτό το φρικτό «πρέπει» σε αυτή την ακόμα πιο φρικτή φράση;
Σκέψεις
Χρόνια υπάρχει αυτός ο μύθος που παπαγαλίζουμε όλοι : «Οι άντρες δεν κλαίνε, αν κλάψουν θα δείξουν ευαισθησία και η ευαισθησία είναι θηλυκό γνώρισμα», θα πουν αυτοί που ξέρουν. «Πώς θα βασιστεί το θηλυκό στο αρσενικό αν εκείνος κλαίει;» «Ο άντρας είναι ο δυνατός, δεν μπορεί να βάζει τα κλάματα» θα πουν άλλοι.
Στον βωμό των παραπάνω αντιλήψεων, πιέζονται παιδικά ματάκια να μην χύσουν δάκρυ, καρδούλες να μην πονέσουν και ζαχαρένιες ενηλίκων να μην χαλάσουν.
Κάποιες φορές αλήθεια δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε έτσι στα παιδιά μας. Γιατί απαιτούμε το λάθος; Γιατί μας ενοχλεί να υπάρχει ευαισθησία και γιατί η ευαισθησία θεωρείτε αδυναμία; Γιατί το κλάμα θεωρείτε προνόμιο των γυναικών και οι αρρενωποί άνδρες, πρέπει κραυγαλέα να φωνάζουν πόσο σκληροί είναι σε όλα; Ακόμα και στον ανθρώπινο πόνο. Και δεν αναφέρομαι μόνο στον σωματικό πόνο. Αναφέρομαι στον πόνο της καρδιάς. Τον μέσα πόνο, αυτόν που αν δεν κλάψεις- αν δεν κτυπηθείς, δεν φεύγει.
Ιστορίες από το παρελθόν
Θα σας πω μια ιστορία μιας οικογένειας που έχασε ένα μέλος της. Την σύζυγο, την μάνα, την κόρη, την αδελφή. Και όλοι συνεννοήθηκαν βουβά να μην κλάψουν γιατί τα κλάματα γι’ αυτούς ήταν αδυναμία. Και οι αδύναμοι στο δικό τους σύστημα αξιών, δεν είναι άξιοι εμπιστοσύνης. Δεν είναι άξιοι ηγεσίας.
Ο άντρας δεν έκλαψε τον χαμό της συντρόφου του, να μην στεναχωρηθούν τα παιδιά, και κουβάλησε έναν πόνο αγιάτρευτο χρόνια μέσα του. Δούλεψε πολύ να ξεχάσει, δεν μπόρεσε…στην σύνταξη του έφυγε από την πόλη και έμεινε μόνος, μακριά από τον κόσμο, να μην θυμάται να μην πονά, να μην κλάψει.
Ο γιος ακολουθώντας το παράδειγμα του πατέρα του, αρχικά δεν έχυσε δάκρυ. Και στην εφηβεία του έβρασε και τα έβαλε με όλο τον κόσμο. Τσακώθηκε με όλους και με όλα, κυρίως με τον θεό. Έκτισε τοίχους να επιβιώσει, αλλά κάθε νέος τοίχος τον πλάκωνε περισσότερο. Μεγαλώνοντας κάποιος του είπε να κλάψει, να βγάλει τον πόνο από μέσα του και έτσι εκείνος συμφιλιώθηκε με την ιδέα , έκλαψε , ξέσπασε, έφτιαξε οικογένεια και έμαθε στον γιο του να κλαίει.
Η κόρη αντιθέτως, έκλαιγε κάθε ημέρα. Έκλαιγε όχι μόνο για τον χαμό της μητέρας της, αλλά και για την απογοήτευση που εισέπραττε από τον πατέρα. Ο πατέρας που δεν βρήκε χρόνο να θρηνήσει, να κλάψει, ήταν απογοητευμένος από την ζωή. Έκλαιγε επίσης για την απώλεια του αδελφού, που έφυγε από το σπίτι, ώστε να γίνει δυνατός χωρίς κλάματα, ενώ ήταν ευάλωτος, ήθελε να καταλαγιάσει τον δικό του θυμό.
Τα πάντα σε αυτή την ιστορία ξεκίνησαν από την φράση: «Οι άντρες δεν κλαίνε».
Θεωρώ πως αυτή η ιστορία θα ήταν διαφορετική αν οι άντρες της οικογένειας είχαν αποδεχτεί το κλάμα σαν στοιχείο αποφόρτισης του πόνου, εξαρχής!
Και όμως…
Ευτυχώς τα στερεότυπα των σκληρών αντρών που δεν επιτρέπει η κοινωνία να κλάψουν, δειλά – δειλά γκρεμίζονται και συχνά πλέον, βλέπουμε στα social media διάσημους άνδρες να κλαίνε. Αθλητές, ηθοποιούς, πολιτικούς που εκφράζουν τον “υγρό πόνο” τους χωρίς κόμπλεξ. Είναι οι άνδρες που θέλουμε να έχουμε. Είναι άνθρωποι και το φύλο δεν τους κάνει διαφορετικούς. Οφείλουμε να είμαστε ανοιχτόμυαλοι και να μην κατηγοριοποιούμε κανέναν βάση φύλου, χρώματος, καταγωγής ή προσωπικών αντιλήψεων. Αν κάποιοι κοροϊδεύουν ή τους «χαλάει» η εικόνα ενός άντρα που κλαίει ας σκεφτούν πόσες φορές έχουν κλάψει οι ίδιοι, και αν θα ήταν καλύτερα να μπορούσαν να έκλαιγαν χωρίς ενοχές ακριβώς την στιγμή που ένιωσαν την ανάγκη να το κάνουν. Το κλάμα είναι ζωτικής σημασίας τόσο όσο το οξυγόνο.
Οι άντρες κλαίνε, χωρίς πρέπει και χωρίς δεν !
