Μια κοινωνία καταρρέει για να αναδυθεί μια νέα. Ένα στόμα ανοίγει για να πάψει ένα χέρι να σηκώνεται. Τηλεοπτικά πάνελ δικάζουν για να επιβεβαιωθούν θεωρίες ετών πως ο στιγματισμός πρώτα είναι κοινωνικός και μετά νομικός. Ακόμη κι αν αποδειχθεί η αθωότητα, το στίγμα θα το κουβαλάς για πάντα. Η πρώτη πράξη της δημιουργίας είναι η κατάρρευση οποιασδήποτε αρρωστημένης και συθέμελα φθαρμένης πεπατημένης.
Κοιτάς γύρω και βλέπεις τον κόσμο να αλλάζει. «Επιτέλους». Ποτέ όμως καμία αλλαγή δεν είναι εύκολη, ειδικά όταν ξεβολεύει. Όχι μόνο αυτούς που απολαμβάνουν με το παραπάνω την εξουσία που τους δόθηκε ή τη βολική σιωπή του να μην λες τίποτα, να μην κάνεις τίποτα άρα, να είσαι και ένα τίποτα. Οι πρίγκιπες της κοινωνίας μας και οι πιστοί θνητοί ακόλουθοι. Δύσκολος καιρός για πρίγκιπες. Όμως, δύσκολος καιρός επίσης και για τους κοινούς θνητούς.
ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ
Παρομοίασε τη ζωή με το πιο κατανοητό σε εσένα παράδειγμα. Ένα θεατρικό έργο, χορό, ταινία. Όλα έχουν κεφάλαια, κινήσεις, ρόλους. Το ίδιο και μια κοινωνία. Πρίγκιπες, θνητούς, ακόλουθους, επιστήμονες, ιερείς, πόρνες, δολοφόνους, ληστές. Παρατηρητές, δρώντες και αντιδρώντες. Μια κοινωνία χτίζεται πάνω στον καταμερισμό της εξουσίας. Άλλοι είναι τυχεροί και γεννιούνται πρίγκιπες ή πριγκίπισσες, άλλοι βρίσκουν τον τρόπο να γίνουν και άλλοι είναι καταδικασμένοι να τους κοιτούν από ένα πιο χαμηλό βάθρο.
Η εξουσία είναι κάτι που λίγοι μίσησαν. Τα χρήματα πολλοί, το ηδύποτο της εξουσίας όμως, δεν το μίσησε κανείς. Ακόμα κι αν στο τέλος η αξιοπρέπεια νίκησε την κατάντια, έστω και για λίγο η εξουσία σε μέθυσε. Κι όμως, όταν η ζωή όπως την ξέρουμε τρίζει συθέμελα και μπορεί εύκολα να χαθεί από μια πανδημία λόγου χάρη, κανένας πρίγκιπας δεν μοιάζει πια να έχει εξουσία. Παύει να μοιάζει τόσο αλώβητος, άτρωτος ή υπεράνω. Κανένα κάστρο δεν είναι απόρθητο και αν πριν φοβόσουν να ζήσεις χωρίς φόβο, τώρα τρέμεις να αφήσεις τον εαυτό σου να φοβηθεί.
ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ
Κάποτε, κάποιος συγγραφέας είπε να κοιτάξεις τον φόβο σου κατάματα κι αυτός θα φοβηθεί και θα φύγει. Η εξουσία του φόβου είναι η χειρότερη εξουσία, γι’ αυτό άλλωστε υπήρξε το δυνατότερο όπλο στα χέρια όσων το κατάλαβαν νωρίς. Από το bullying στην αυλή του σχολείου ως μια δικτατορία που τη διδάσκεσαι στην τάξη, ο φόβος είναι αυτό που ακινητοποιεί. Συνειδήσεις, φωνές, κινήσεις, την ίδια τη ζωή.
Έχασες κάποιον δικό σου, έγινες μάνα, πατέρας ή μάρτυρας κάποιου γεγονότος που σε ξύπνησε από τον λήθαργο και σου φώναξε πως η ζωή σου είναι το πιο πολύτιμο δώρο που μπορεί να τύχει να δοθεί και μια καταστροφή εάν κάτι το στερήσει. Οργίστηκες και αποφάσισες να μην την υποτιμήσεις. Αμφισβήτησες την εξουσία που είχαν οι πρίγκιπες και που στο διάβα τους χαμήλωνες το βλέμμα ασυναίσθητα και τους ξεβόλεψες μόλις συνειδητοποίησες πως σέβεσαι κάποιον όταν τον κοιτάς στα μάτια κι όχι χαμηλά, το έδαφος.
Μίλησες και μια αντάρα πήρε και σήκωσε όλους εκείνους τους κοινούς θνητούς που σιχαίνονταν την τυραννία που ασκούσαν οι πρίγκιπες. Δεν άξιζαν να είναι εκεί. Πόσο όμορφος θα ήταν ο κόσμος εάν η εξουσία στην κοινωνία δεν ήταν ταυτισμένη με το εξευτελισμό της ανθρώπινης ύπαρξης; Πόσο πιο όμορφος θα ήταν ο κόσμος εάν κριτήριο για να την αποκτήσεις ήταν η αξιοπρέπεια;
Η γυναίκα έπαψε να ανέχεται και να θρέφει γενιές κομπλεξικών παιδιών που στο διάβα τους θα δημιουργούσαν περισσότερες γυναίκες με προορισμό μαζί με ένα παιδί να γεννήσουν και ακόμη περισσότερες παθογένειες. Ή άντρες που θα ευνούχιζαν συναισθηματικά τα παιδιά για τα οποία θα παρείχαν την πρώτη ύλη. Η γυναίκα έγινε μητέρα και είπε την αλήθεια για να μπορέσει η κόρη της να ζήσει σαν πριγκίπισσα κι όχι σαν έρμαιο σε πρίγκιπες της παθογένειας.
Ο άντρας μίλησε όταν συνειδητοποίησε πως μπορεί κι εκείνος να βιαστεί τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Μίλησε όταν είδε πως οι καιροί άλλαξαν και πλέον τους πρίγκιπες δεν τους κάνουν τα αξιώματα και τα κομψά ρούχα αλλά η συμπεριφορά. Ο άντρας μίλησε γιατί ένιωσε περήφανος που η γυναίκα επιτέλους μίλησε. Θαύμασε το θάρρος της και αποφάσισε να τη μιμηθεί. Ίσως για πρώτη φορά, ίσως, ο μιμητισμός να φέρει και κάτι καλό.
Δύσκολοι καιροί για τους πρίγκιπες της παθογένειας. Για όλους όσους πίσω από την επισημότητα του κύρους, έκρυψαν περίτεχνα την σάπια πλευρά τους που κατακερμάτισε οντότητες συνδεδεμένες με άλλες οντότητες. Μια κοινωνία έτοιμη να εκραγεί και επιτέλους, εξερράγη.
ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ
Όταν ένα ηφαίστειο βρυχάται, ανά πάσα στιγμή περιμένεις την έκρηξη. Είσαι σε επιφυλακή και σε ετοιμότητα να προστατευτείς σε περίπτωση που συμβεί το αναμενόμενο. Τι συμβαίνει όμως όταν η έκρηξη έρχεται από εκεί που δεν το περιμένεις; Όταν κανένας θόρυβος δεν σε προετοίμασε, η θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα δεν ανέβηκε ούτε μισό βαθμό; Όταν κανένας σεισμός δεν πρόδωσε το τσουνάμι που ήρθε;
Η ηρεμία πριν την καταιγίδα. Μια καταιγίδα εξυγίανσης, λύτρωσης και καθαρισμού από πάσα νόσο, κόμπλεξ και ηθική πτώση. Το νερό έχει θεραπευτικές ιδιότητες και η καλύτερη μέθοδος επίθεσης είναι ο αιφνιδιασμός. Το να αλλάξεις μια κοινωνία απαιτεί να αλλάξεις πρώτα εσένα. Πολλοί «αλλαγμένοι» θα προσπαθήσουν κι αυτοί να μιλήσουν, καλοδεχούμενοι. Η από-ενοχοποίηση της έκφρασης είναι αυτό που χρόνια ψάχνουμε. Αρκεί όμως να έχεις να πεις κάτι, όχι να πεις απλά για να πεις.
Κατήγγειλε, προστάτεψε, μη γυρνάς το κεφάλι από την άλλη και λες «Έτσι είναι αλλά τι να κάνεις, τι να τον/την πεις». Αυτό το σκεπτικό γέννησε την παθογένεια που έθρεψε ωσάν άλλο τροφαντό γουρούνι την κοινωνία που τώρα προσπαθούμε να αλλάξουμε. Την κοινωνία που ανέδειξε σατράπες για πρίγκιπες, διεστραμμένους μαρκησίους για προύχοντες πατώντας στο φόβο και στον χειρισμό.
Όταν η αλήθεια έρθει στο φως, τότε ή θα τυφλωθείς ή θα λάμψεις. Το μόνο σίγουρο είναι πως για όλα υπάρχει το «πλήρωμα του χρόνου». Οι Αρχαίοι είχαν την αρχή «ύβρις, νέμεσις, τίσις». Η Βίβλος μιλά για την Θεία Δίκη και κάθε θρησκεία για επιβράβευση και τιμωρία με τα δικά της μέτρα και σταθμά. Όταν θρέφεις μια κοινωνία που παρεκκλίνει ή θα βρεθούν κάποιοι που θα αναλάβουν το βαρύ φορτίο να τη σώσουν από την πτώση στο γκρεμό της φθοράς ή θα πέσει κεραυνός εν αιθρία, πριν την καταιγίδα που θα καταστρέψει το ετοιμόρροπο και θα θρέψει τον σπόρο που ο σκλάβος του παλατιού φύτεψε χωρίς να τον δει κανείς.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Δύσκολοι καιροί για πρίγκιπες πια. Πολύ δύσκολοι. Κοίτα να δεις που πια οι δούλοι ξύπνησαν και αποδείχθηκαν πιο ατρόμητοι στη μάχη από τους πρίγκιπες. Σαν να έχουν κάποια δύναμη ρε παιδί μου.
Δύσκολοι καιροί για πρίγκιπες, πολύ. Ξαφνικά μοιάζουν με τους σαιξπηρικούς πρίγκιπες που από το ψηλότερο σημείο, έφτασαν στην καταστροφή.
Δύσκολοι καιροί για πρίγκιπες που το όνομα τους ήταν συνώνυμο του κύρους και του κάλλους. Πρέπει τώρα να κουβαλούν στην κοινωνία την ταμπέλα του έκπτωτου.
Δύσκολοι καιροί για πρίγκιπες. Καλύτεροι καιροί για τους δούλους. Ρώτησε κανείς όμως, πόσο δύσκολοι ήταν οι καιροί για εκείνους όταν οι πρίγκιπες εξουσίαζαν;
Για πρώτη φορά, δεν κοιτάζει ένας τον φόβο του κατάματα αλλά αμέτρητα ζευγάρια μάτια κοιτούν ταυτόχρονα τον ίδιο φόβο. Αν λοιπόν κοιτάξουμε τον φόβο κατάματα και αυτός φύγει παγιδευμένος στην ίδια του τη πλάνη, τότε αν τον κοιτάξουν πολλοί, τι θα συμβεί;