Τι και αν ήσουν Σύριος; Τι και αν ήσουν Πολωνός; Τι και αν ήσουν Έλληνας, Αλβανός ή Τούρκος; Εσύ θα ήσουν. Εσύ. Χωρίς ταμπέλες, χωρίς προγόνους, χωρίς κοινότητα. Ακόμα και χωρίς αυτά, θα είχες ακόμα το πιο σημαντικό από όλα. Θα είχες εσένα. Θα ήσουν εσύ.
Τι και αν έπιανε φωτιά το καλύβινο χωριό σου έξω από το Χαλέπι; Τι και αν τρομοκράτες πυροδότησαν βόμβα στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης; Τι και αν σε αναγκάζουν να κλάψεις για να μην σε κλάψουν στην Κορέα; Τι και αν ζεις στις καταπονημένες φαβέλες στη Βραζιλία, φοβούμενος μην σου πάρουν ακόμα και κάτι που ήδη σου έχουν πάρει; Τι και αν τρέχεις να κρυφτείς από τη φωτιά και την αρχιτεκτονική στο Μάτι; Εσύ είσαι. Ακόμα και τότε, είσαι εσύ. Η κατάσταση είναι απλά αυτό που είναι, είτε είναι καλή είτε όχι. Η κατάσταση είναι μια κατάσταση. Αλλά από την αντιμετώπισή της κρίνονται πολλά, κρίνεσαι εσύ από σένα. Αλλά και από άλλους. Αν τα ξύλα στην παράγκα σου στο Χαλέπι έπιαναν φωτιά, για μας είσαι ανίκανος να τη σβήσεις. Αν διαμελίστηκες στην Πόλη, για μας είσαι ανίκανος να σε προστατεύσεις. Αν σε κλέψουν στο Ρίο, για μας είσαι ανίκανος να σώσεις το σπιτικό σου. Και όλα αυτά μέχρι να έρθει μια λαμπερή φωτιά. Μόνο τότε καταλαβαίνουμε πως ο φόβος δεν κάνει με εθνικότητες και κράτη, αλλά με ανθρωπιά και αλήθεια. Είναι το πιο αληθινό συναίσθημα ο φόβος. Μπορείς να προσποιηθείς πως χαίρεσαι, πως περνάς καλά, πως ζεις. Ποτέ πως φοβάσαι. Δεν μπορείς να ξεφύγεις από το φόβο. Ούτε και αυτός από σένα.
Τι και αν έτρεχες ξυπόλητος να ξεφύγεις από το τρόμο της λαίλαπας, και τα πόδια σου να ματώνουν από τα χαλίκια και από τις πέτρες τις κοφτερές; Τι και αν δεν μπορείς να ξεφύγεις από ένα δικτατορικό καθεστώς, ενώ θέλεις, ενώ κάνεις όνειρα, ενώ δεν αναπνέεις; Τι και αν τρέμεις στο θρόισμα του αέρα, στις μπότες που χτυπάνε το έδαφος, στα νυχτερινά περπατήματα και στο σκοτάδι; Τι και αν έτρεξες σε μια βάρκα να σωθείς, ενώ φλόγες τύλιγαν συγχωριανούς σου και φίλους; Παραμένεις εσύ, παραμένεις άνθρωπος. Παραμένεις μόνο εσύ τότε, δεν σκέφτεσαι καμία αξία των προγόνων σου, ούτε το μέλλον των απογόνων σου, δεν σκέφτεσαι οικονομικά ζητήματα, δεν σκέφτεσαι. Τρέχεις. Ή μένεις. Αλλά δεν σκέφτεσαι. Δεν μπορείς κιόλας.
Ο φόβος, η χαρά, η αγάπη, το μίσος, τα συναισθήματα γενικότερα δεν έχουν έθνος, δεν γαντζώνονται σε ιδανικά, δεν έχουν παρελθόν. Τα συναισθήματα δεν έχουν εθνικότητα, δεν κατάγονται από κάπου, δεν μισούν κάποιο άλλο συναίσθημα. Είναι αυτά που είναι. Συναισθήματα. Ποιοτικά, άσχημα, ζοφερά και τέλεια. Συναισθήματα. Με μας τι πήγε λάθος;
