Το παρόν άρθρο
Το παρόν άρθρο εστιάζει στην αναγνώριση των συναισθημάτων στην Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή (εφεξής ΑΓΔ). Σε προηγούμενο άρθρο παρουσιάστηκαν τα ζητήματα ορολογίας και διάγνωσης της ΑΓΔ, μια από τις πιο συχνές νευροαναπτυξιακές διαταραχές που επηρεάζει «περίπου δύο παιδιά σε κάθε τάξη των 30» (Norbury κ.ά., 2016). Σε προηγούμενο άρθρο έχει επίσης παρουσιαστεί ότι τα παιδιά με ΑΓΔ κρύβουν τις γλωσσικές τους δυσκολίες χρησιμοποιώντας διάφορες αντισταθμιστικές συμπεριφορές ή συμπεριφορές καμουφλαρίσματος.
Το παρόν άρθρο εστιάζει στις δυσκολίες των παιδιών με ΑΓΔ να αναγνωρίσουν τα δικά τους συναισθήματα και τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων. Η αναγνώριση των συναισθημάτων αφορά την ικανότητα αναγνώρισης, επεξεργασίας και έκφρασης των συναισθημάτων. Όταν ένα άτομο δυσκολεύεται να αναγνωρίσει τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων ή να διαχειριστεί τα δικά του συναισθήματα, μπορεί να υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στις σχέσεις με τους συνομηλίκους τους, στην ψυχική του υγεία και στη συμπεριφορά του.
Για τον σκοπό του παρόντος άρθρου θα παρουσιαστεί ο ερευνητικός σκοπός και τα ερευνητικά ευρήματα μίας πρόσφατης έρευνας των Durgungoz και St Clair (2024). Οι ερευνητές εφάρμοσαν μία διαδραστική παρέμβαση αναγνώρισης των συναισθημάτων των παιδιών με ΑΓΔ βασισμένη στην τεχνολογία. Οι γονείς παιδιών με ΑΓΔ ηλικίας 6-11 ετών πήραν μέρος στην έρευνα.
Η έρευνα των Durgungoz και St Clair (2024)
Ερευνητικός σκοπός
Οι γονείς παιδιών με ΑΓΔ ηλικίας 6-11 ετών που πήραν μέρος στην έρευνα ακολούθησαν ένα διαδικτυακό πρόγραμμα διάρκειας 8 εβδομάδων που θα μπορούσε να βελτιώσει την αναγνώριση των συναισθημάτων των παιδιών τους. Οι ερευνητές αξιολόγησαν την αποτελεσματικότητα της παρέμβασης υπό την καθοδήγηση των γονέων των παιδιών με ΑΓΔ.
Συγκεκριμένα, οι Durgungoz και St Clair (2024) είχαν ως σκοπό να απαντήσουν στα ακόλουθα ερωτήματα:
- Είναι αποτελεσματική η παρέμβαση με τη χρήση της τεχνολογίας στην υποστήριξη των δεξιοτήτων αναγνώρισης των συναισθημάτων των παιδιών με ΑΓΔ;
- Υπάρχουν οφέλη από την παρέμβαση στα συναισθηματικά συμπτώματα, στις σχέσεις με τους συνομηλίκους και στην προκοινωνική συμπεριφορά των παιδιών με ΑΓΔ;
Ερωτηματολόγια που χρησιμοποιήθηκαν για τον σκοπό της έρευνας
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα ακόλουθα ερωτηματολόγια:
- Το Cambridge Mindreading Face-Voice Battery for Children (CAM-C) για να αξιολογήσουν την αναγνώριση έξι βασικών συναισθημάτων (π.χ. χαρά, λύπη) και εννέα σύνθετων συναισθημάτων (π.χ. ντροπή, αναποφασιστικότητα). Το άτομο καλείται να αναγνωρίσει τα συναισθήματα των εικονιζόμενων ατόμων, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα. Για παράδειγμα, στην παρακάτω εικόνα καλείται να αναγνωρίσει εάν το κορίτσι ντρέπεται, αισθάνεται παραμελημένη, ζηλεύει ή βαριέται. Η σωστή απάντηση είναι ότι το κορίτσι ζηλεύει.
- Το ερωτηματολόγιο δυνατοτήτων και αδυναμιών για να αξιολογήσουν τη συναισθηματική και συμπεριφορική λειτουργικότητα των παιδιών με ΑΓΔ πριν και μετά την παρέμβαση.
- Το Children’s alexithymia measure (Way κ.ά., 2010). Αυτό το ερωτηματολόγιο αξιολογεί την αλεξιθυμία. Η αλεξιθυμία χαρακτηρίζεται από δυσκολίες συναισθηματικής έκφρασης και διάκρισης μεταξύ συναισθημάτων και σωματικών αισθήσεων, μεταξύ άλλων. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από 14 προτάσεις και συμπληρώνεται από τους γονείς ή τους φροντιστές των παιδιών. Το ερωτηματολόγιο μπορεί να βρεθεί εδώ.
Ερευνητικά ευρήματα
Οι ερευνητές βρήκαν ότι:
- Η αναγνώριση των βασικών συναισθημάτων των συμμετεχόντων παιδιών με ΑΓΔ βελτιώθηκε μετά το διαδικτυακό πρόγραμμα παρέμβασης.
- Η συναισθηματική υγεία των συμμετεχόντων παιδιών με ΑΓΔ και οι κοινωνικές τους αλληλεπιδράσεις βελτιώθηκαν επίσης μετά το πρόγραμμα παρέμβασης.
Βιβλιογραφία
Durgungoz, F. C., & St Clair, M. C. (2024). An interactive technology-based emotion recognition intervention for children with developmental language disorder: A longitudinal mixed-method study. European Journal of Special Needs Education, 1-17. https://doi.org/10.1080/08856257.2024.2407659
Norbury, C. F., D. Gooch, C. Wray, G. Baird, T. Charman, E. Simonoff, and A. Pickles. 2016. The Impact of Nonverbal Ability on Prevalence and Clinical Presentation of Language Disorder: Evidence from a Population Study. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 57(11), 1247-1257. https://doi.org/10.1111/jcpp.12573.
Way, I., Applegate, B., Cai, X., Kimball-Franck, L., Black-Pond, C., Yelsma, P., κ.ά. (2010). Children’s Alexithymia Measure (CAM): A new instrument for screening difficulties with emotional expression. Journal of Child and Adolescent Trauma, 3, 303-318.
