Ράμπες για άτομα με αναπηρία ήρθαν στο φως μέσω πρόσφατων ερευνών και μελετών, χάρη στις οποίες τα άτομα με ειδικές ανάγκες είχαν πρόσβαση σε ναούς και θεραπευτικά ιερά. Οι αρχαίοι Έλληνες μερίμνησαν σκοπίμως για αυτές τις ειδικές ράμπες, ενώ είχε θεωρηθεί εσφαλμένα από παλαιότερους μελετητές πως χρησίμευαν μόνο για τη μεταφορά βαριών αντικειμένων ή ζώων με προορισμό τις θρησκευτικές τελετές. Ωστόσο, στην αρχαία Ελλάδα, φαίνεται πως υπήρχε μέριμνα για τα άτομα με αναπηρία. Σπουδαία είναι η συμβολή της ερευνήτριας της μελέτης Ντέμπι Σνιντ, η οποία είναι λέκτορας κλασικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.
Ορισμένες ράμπες χρονολογούνται πριν από τον 4ο αιώνα π.Χ. και χρησιμοποιούνταν όχι μόνο από άτομα με ειδικές ανάγκες, αλλά κι από άτομα περιορισμένης κινητικότητας, ηλικιωμένους, εγκύους και μικρά παιδιά. Σύμφωνα με την Σνιντ, οι ράμπες είχαν ως απώτερο σκοπό τη διευκόλυνση ατόμων με προβλήματα κατά τη μετακίνηση και είσοδό τους στους ιερούς χώρους. Μάλιστα, η φροντίδα είχε κι άλλες προεκτάσεις, όπως το τακτικό εισόδημα που προοριζόταν για ενήλικες άνδρες πολίτες που ήταν ανάπηροι.
«Θέλω να είμαι σαφής ότι ο αρχαίος ελληνικός κόσμος δεν ήταν κάποια προοδευτική ουτοπία, αλλά βλέπουμε μερικές ενδιαφέρουσες λύσεις. Ήμουν εξοικειωμένη με τις ράμπες, αλλά τα περισσότερα θρησκευτικά ιερά έχουν μόνο μία ράμπα, ίσως και δύο », είπε η Σνιντ. « Όταν κοίταξα το πιο σημαντικό θεραπευτικό ιερό στην Ελλάδα, το Ιερό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο, βρήκα ότι υπήρχαν τουλάχιστον 11 μόνιμες πέτρινες ράμπες που παρείχαν πρόσβαση σε εννέα διαφορετικά κτίρια. Η εγκατάσταση ράμπας απαιτούσε επιπλέον χρήματα, πόρους και χώρο, οπότε πιθανότατα κατασκευάστηκαν για να εξυπηρετήσουν έναν πολύ αναγκαίο σκοπό», εξηγεί η Σνιντ.
Όμως, οι συχνά συναντώμενες ράμπες στα ιερά, δεν εντοπίζονται σε λοιπά ελληνικά κτίρια. Μια άλλη έρευνα εντόπισε ράμπες σε λιγότερους από 20 ναούς δωρικού ρυθμού. Από αυτούς, οι περισσότεροι έχουν μόνο μία ράμπα που οδηγεί στο κεντρικό κτίριο.
Η Σνιντ σημείωσε ότι η έρευνά της δείχνει πόσο σημαντική είναι η ποικιλομορφία στην επιστημονική κοινότητα. Ίσως ένας λόγος για τον οποίο οι ράμπες στην αρχαία Ελλάδα δεν είχαν ερευνηθεί ποτέ για την εξυπηρέτηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες είναι επειδή «πολλοί αρχαιολόγοι δεν έχουν σωματική αναπηρία ή δεν ταυτίζονται με άτομα που έχουν ειδικές ανάγκες, οπότε δεν σκέφτονται συχνά για θέματα πρόσβασης που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους», καταλήγει η Σνιντ.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο αυτό:
Τσιριγωτάκη, Ε. (2020). Οι αρχαίοι Έλληνες κατασκεύαζαν ράμπες για άτομα με αναπηρία. Ανακτήθηκε από www.ert.gr (Τελευταία πρόσβαση 5/9/2020)
