Σάμαλι, ένα γλυκό που μας ταξιδεύει στα βάθη της ανατολής. Βέβαια, δίχως κανένα άδικο, διότι κατάγεται από τη μακρινή Συρία απ’ την οποία ταξίδεψε, έφτασε στη Σμύρνη, την Κωνσταντινούπολη, κι έπειτα στην Ελλάδα, όπου πωλούνταν από τους πλανόδιους σαμαλιτζήδες (χαλβατζήδες ή σαλεπιτζήδες). Αποτελούσε ένα εύκολο και οικονομικό γλυκό, καθώς μπορούσε να γίνει μόνο με σιμιγδάλι, νερό και ζάχαρη, αν και η συνταγή του ζητά γιαούρτι νερουλό, σιμιγδάλι, ζάχαρη. Το Σάμαλι πολλές φορές και ανάλογα με τον τρόπο χρήσης των υλικών του μπορεί να “μετατραπεί” σε ραβανί (αν προστεθούν αυγά) ή γιαουρτόπιτα (αν προστεθεί αλεύρι). Το σάμαλι φυσικά έχει και τη νηστίσιμη μορφή του, η οποία δεν υστερεί σε τίποτα σε σχέση με την αρτύσιμη.
Συνταγή για το νηστίσιμο σάμαλι
Υλικά για το σάμαλι
2 φλ. σιμιγδάλι ψιλό
1 φλ. σιμιγδάλι χοντρό
1/2 φλ. ζάχαρη
1 φακελάκι μπέικιν πάουντερ
2 πρέζες σόδα μαγειρική
1½ φλ. χυμό από πορτοκάλι
1 φλ. καλαμποκέλαιο
1/2 φλ. νερό (ή γάλα αμυγδάλου)
ξύσμα από 2 μέτρια λεμόνια
3/4 κ.γ. κοφτό μαστίχα σκόνη
1 βανίλια
2 πρέζες αλάτι
Υλικά για το σιρόπι
2½ φλ. νερό
3 φλ. ζάχαρη
το χυμό από 1/2 λεμόνι
1 φλούδα από λεμόνι
Εκτέλεση για το νηστίσιμο σάμαλι
Αρχικά σ’ ένα μπολ, βάζουμε όλα τα υγρά υλικά για το γλυκό, Βάζουμε μαζί χυμό, νερό, λάδι, προσθέτουμε τη ζάχαρη και ανακατεύουμε μέχρι να λιώσει. Σιγά-σιγά προσθέτουμε το σιμιγδάλι, ανακατεύοντας παράλληλα το μείγμα. Στη συνέχεια ρίχνουμε το μπέικιν, τη σόδα, το αλάτι, το ξύσμα, τη βανίλια, τη μαστίχα κι ανακατεύουμε. Αφού βραχούν τα υλικά και σπάσει κάθε κόμπος του σιμιγδαλιού που δημιουργείται, μόλις ενωθεί το σιμιγδάλι με τα υγρά λαδώνουμε ένα ταψί και τοποθετούμε μέσα το μείγμα. Έπειτα το αφήνουμε να σταθεί για 1 ώρα στον πάγκο της κουζίνας μας σκεπασμένο, προκειμένου να ρουφήξει το σιμιγδάλι τα υγρά που του αναλογούν. Τέλος, ψήνουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο στις αντιστάσεις στους 170°C στην κάτω σχάρα για 50’ μέχρι να δούμε ότι έχει ροδίσει.
Εκτέλεση για το σιρόπι
Βάζουμε όλα τα υλικά για το σιρόπι σε μια κατσαρόλα σε μέτρια προς δυνατή φωτιά και ανακατεύουμε για να λιώσει η ζάχαρη, όμως από την ώρα που θα πάρει βράση δεν ανακατεύουμε ξανά το σιρόπι. Βράζουμε το σιρόπι για 3-4’ μετρώντας από την ώρα που θα πάρει βράση, ρίχνουμε το χυμό λεμονιού και βράζουμε για 1’ ακόμη.
Σιρόπιασμα και σερβίρισμα
Όταν σιροπιάσουμε το σάμαλι, πρέπει το γλυκό να είναι καυτό και το σιρόπι χλιαρό προς κρύο. Αφήνουμε το γλυκό να σταθεί μια νύχτα να τραβήξει το σιρόπι και δεν το κόβουμε πριν στεγνώσει το σιρόπι και ποτίσει καλά το γλυκό, καθώς θα διαλύεται το κομμάτι του σάμαλι που θα προσπαθούμε να κόψουμε πριν την κατάλληλη στιγμή, και επίσης θα λιμνάζει το σιρόπι στο ταψί. Όταν, σύμφωνα με τα παραπάνω, το γλυκό μας έχει σιροπιαστεί καταλλήλως σαφώς έπεται το σερβίρισμα, το οποίο μπορεί να γίνει όπως και στο ρεβανί με κάποιο παγωτό της αρεσκείας μας.
Καλή σας όρεξη!
