Υπάρχουν κάποια φυτά που παίζουν σημαντικό ρόλο στις παραδόσεις των ανθρώπων παγκοσμίως. Ένα από αυτά είναι το αλεξανδρινό ή ποϊνσέτια. Παρά την εξέχουσα θέση αυτού του φυτού κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου, η ιστορία του παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη -μέχρι τώρα.
Cuetlaxochitl ή Αλεξανδρινό: πόσο πίσω πάει η ιστορία του;
Για να ξεκινήσουμε, πρέπει να πάμε πίσω στο Μεξικό του 14ου αιώνα. Το φυτό είχε μακρά ιστορία φαρμακευτικής χρήσης. Λέγεται ότι ο γαλακτώδης λευκός χυμός του βοηθούσε στη μείωση των συμπτωμάτων του πυρετού. Το φυτό ήταν τόσο πολύτιμο στην κουλτούρα των Αζτέκων που το «Cuetlaxochitl», όπως ήταν γνωστό το φυτό, χρησιμοποιήθηκε επίσης για τη δημιουργία κόκκινων και μωβ χρωστικών για ρούχα και υφάσματα. Λέγεται ότι ο Montezuma, ο τελευταίος από τους αυτοκράτορες των Αζτέκων, ήταν τόσο γοητευμένος από το φυτό που θα του έστελνε καραβάνια με αλεξανδρινά στην πρωτεύουσα Teotihuacan, επειδή τα φυτά δεν μπορούσαν να αναπτυχθούν σε μεγάλο υψόμετρο.
Ο μύθος της Πεπίτα: πώς το αλεξανδρινό συνδέθηκε με τα Χρστούγεννα
Ωστόσο, μόλις τον 17ο αιώνα, ξεκίνησε η σύνδεση του αλεξανδρινού με τις χριστυγεννιάτικες παραδόσεις. Συγκεκριμένα στην πόλη Taxco de Alarcon, στο Μεξικό, όπου Φραγκισκανοί μοναχοί άρχισαν να χρησιμοποιούν τον θάμνο στις πομπές τους για τη Γέννηση. Όπως λέει ο μύθος, μια νεαρή κοπέλα ονόματι Πεπίτα ταξίδευε στο χωριό της για να επισκεφτεί τη σκηνή της Γέννησης στο παρεκκλήσι. Η Πεπίτα δεν είχε αρκετά χρήματα για να αγοράσει ένα δώρο για να δώσει στο μωρό Ιησού στις λειτουργίες, γι’ αυτό μάζεψε μια δέσμη με αγριόχορτα στην άκρη του δρόμου και σχημάτισε ένα μπουκέτο. Ήταν στενοχωρημένη που δεν είχε περισσότερα να προσφέρει, αλλά της υπενθύμισε ο ξάδερφός της ότι «ακόμα και το πιο ταπεινό δώρο, που δίνεται με αγάπη, θα είναι αποδεκτό στα μάτια Του». Με την είσοδο στο παρεκκλήσι, το μπουκέτο με αγριόχορτα στην άκρη του δρόμου μετατράπηκε ως εκ θαύματος σε ένα μπουκέτο με όμορφα κόκκινα λουλούδια που οι ντόπιοι γνώριζαν ως Cuetlaxochitl.
Η προέλευση του ονόματος Ποϊνσέτια
Το αλεξανδρινό παρέμεινε σε σχετική αφάνεια για σχεδόν διακόσια χρόνια προτού το εισήγαγε στις Ηνωμένες Πολιτείες ένας άντρας με το όνομα Joel Roberts Poinsett. Δεν ήταν μόνο το πρώτο άτομο που εισήγαγε το αλεξανδρινό στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά ήταν ο πρώτος πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Μεξικό, και ήταν επίσης ένας ικανός βοτανολόγος που συνίδρυσε το ίδρυμα που τώρα αποκαλούμε Ινστιτούτο Smithsonian. Η φήμη των μαγευτικών χριστουγεννιάτικων φυτών εξαπλώθηκε και σύντομα ένας νηπιαγωγός από την Πενσυλβάνια με το όνομα Robert Buist άρχισε να το καλλιεργεί. Μόλις το 1836 περίπου το φυτό απέκτησε επίσημα το δημοφιλές του όνομα «Poinsettia» από τον άνθρωπο που έφερε για πρώτη φορά το φυτό στις ΗΠΑ και πυροδότησε μια παράδοση διακοπών που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Εθνική Ημέρα Ποϊνσέτια
Στις αρχές του 1900, η ποϊνσέτια άρχισε να κερδίζει δημοτικότητα. Ο Paul Ecke Sr. ανέπτυξε τα πρώτα φυτά poinsettia που μπορούσαν να καλλιεργηθούν σε εσωτερικούς χώρους σε γλάστρες. Άρχισε να τα πουλά σε περίπτερα στην άκρη του δρόμου στο Χόλιγουντ της Καλιφόρνια.
Το 1923, ίδρυσε το Ecke Ranch που σήμερα παρέχει σχεδόν το 80 τοις εκατό των φυτών που αγοράζονται και πωλούνται στη χώρα. Τον Ιούλιο του 2002, το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών ονόμασε τη 12η Δεκεμβρίου Εθνική Ημέρα Ποϊνσέτια.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο
- The long, strange tale of the Poinsettia (2019), Sterkenberg Z., ανακτήθηκε από www.ambius.com, τελευταία επίσκεψη 8/12/2021
- Poinsettias and Christmas- History of Poinsettias (2021), Dyer M., ανακτήθηκε από www.gardeningknowhow.com, τελευταία επίσκεψη 8/12/2021
