Το γραμμένο της Ισμήνης, το νέο μυθιστόρημα της Αγγελικής Δαφτσίδου, κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Υδροπλάνο. Η συγγραφέας, Αγγελική Δαφτσίδου μετά το βιογραφικό μυθιστόρημα που αφορούσε τον καρκίνο του μαστού, επανέρχεται ωριμότερη με ένα μυθιστόρημα εποχής, εξιστορώντας έναν έρωτα στα χρόνια του Μεσοπολέμου.
Σήμερα στο maxmag η Αγγελική Δαφτσίδου μας μιλά για το νέο της βιβλίο,τη λογοτεχνία και ομολογεί πως δεν μπορεί να φανταστεί τη ζωή της χωρίς τις ιστορίες που σκαρφίζεται και αποτυπώνει στα χαρτιά της.
Επιμέλεια συνέντευξης: Βασιλική Ευαγγέλου-Παπαθανασίου
«Το γραμμένο της Ισμήνης» μιλήστε μας για το βιβλίο σας;
Αρχικά, θέλω να σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία και για την κουβέντα μας. «Το γραμμένο της Ισμήνης» είναι ένα μυθιστόρημα εποχής, γραμμένο σε μια περίοδο που με γοητεύει. Στον Μεσοπόλεμο λοιπόν, η μικρή πόλη όπου εκτυλίσσεται η ιστορία του βιβλίου αλλάζει -το λασποχώρι αναπλάθει τον αστικό του ιστό και μεταμορφώνεται σε μια εν δυνάμει ευρωπαϊκή πόλη- και παρασύρει και τις ζωές των ανθρώπων, των ηρώων μου. Εκεί, εντελώς αναπάντεχα, θα σμίξουν δύο νέοι εντελώς διαφορετικοί και από την πρώτη στιγμή θα τα βάλουν με τη μοίρα τους, στην προσπάθειά τους να κάνουν το καλύτερο που μπορούν γι’ αυτούς που αγαπούν. Η Ισμήνη και ο Νικήτας θα παλέψουν με τα πάθη, τα λάθη, την κοινωνική κατακραυγή, και θα γράψουν τη δική τους ιστορίας αγάπης, που είναι υφασμένη με πόνο, προδοσία και έναν χαμένο Παράδεισο.
– Ποια είναι τα εκφραστικά μέσα της λογοτεχνίας που σας ελκύουν σε αυτή;
Ως δημιουργός επιχειρώ να χτίσω κόσμους και να διεγείρω τη φαντασία αλλά και το συναίσθημα των αναγνωστών, προκειμένου να με ακολουθήσουν σε αυτή την περιπέτεια. Ευτυχώς, η λογοτεχνία μας παρέχει τα μέσα για να το κάνουμε αυτό. Κάθε φορά που γράφω προσπαθώ να ζωντανέψω στο χαρτί τις εικόνες που βλέπω στο μυαλό μου, τους διαλόγους που ακούω, δίνω έμφαση με την επανάληψη όπου θέλω να επιμείνω, αγαπώ τις μεταφορές και τις παρομοιώσεις, και κάποιες φορές χρησιμοποιώ την υπερβολή σε λέξεις και φράσεις, για να κορυφώσω τη στιγμή. Τα εκφραστικά μέσα δίνουν ξεχωριστή ταυτότητα σε κάθε κείμενο και είναι αυτά που μας διαφοροποιούν ως συγγραφείς. Θέλω να πιστεύω πως έχω το δικό μου λογοτεχνικό ύφος, με την ενίσχυσή τους.

– Γιατί προτιμήσατε τη λογοτεχνία και όχι κάποια άλλη μορφή τέχνης;
Για να πω την αλήθεια, δεν ξέρω αν επέλεξα τη λογοτεχνία ή αν με διάλεξε αυτή. Αγαπώ το θέατρο και παίζω ερασιτεχνικά πολλά χρόνια∙ λατρεύω τη ζωγραφική, αν και περιορίζομαι στο να θαυμάζω τα εικαστικά έργα∙ όπως και χρωστάω μεγάλο μέρος της πνευματικής μου υγείας στη μουσική. Η λογοτεχνία όμως, η συγγραφή ειδικότερα, γιατί πάντα ήμουν φανατική αναγνώστρια, μπήκε στη ζωή μου τόσο φυσικά, σαν να ήταν κάποιο κομμάτι μου που δε γνώριζα πως υπάρχει. Από τότε δε σταμάτησα να γράφω σε εργαστήρια δημιουργικής γραφής και σε ατέλειωτες στοίβες στο γραφείο μου… Ομολογώ πως δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς τις ιστορίες που σκαρφίζομαι και αποτυπώνω στα χαρτιά μου.
– Ποιος είναι ο αγαπημένος σας ήρωας στο βιβλίο;
Αγαπώ όλους τους ήρωές μου, για μένα έχουν πραγματική υπόσταση όταν τους γράφω. Δένομαι τόσο πολύ με τις “ζωές” τους, συμπάσχω μαζί τους και στο τέλος δυσκολεύομαι να τους αποχωριστώ. Στο συγκεκριμένο βιβλίο ίσως η μοίρα της Ισμήνης, η στάση της απέναντι στη ζωή και τα βάσανά της, το μεγαλείο της ψυχής της και η άνευ όρων αγάπη της, ήταν αυτά που με έκαναν να την αγαπήσω λίγο περισσότερο. Στις τελευταίες διορθώσεις ήμουν πολύ συγκινημένη διαβάζοντας το τέλος και ο μικρός μου γιος, με μια αφοπλιστική αφέλεια, με ρώτησε γιατί δεν το αλλάζω, αφού με στενοχωρεί τόσο πολύ. Φυσικά αυτό δε γινόταν, αυτή ήταν η ιστορία τους, η “ζωή” τους, απλώς τους αγαπούσα τόσο πολύ…
– Διαβάζοντας το βιβλίο αγάπησα την Ισμήνη. Είχε πολλά να πει σαν ηρωίδα ή εσείς την κάνατε πρωταγωνίστρια;
Η Ισμήνη, αν και εγκλωβισμένη από μικρή ηλικία, με τα όνειρα και το μέλλον που ονειρευόταν απραγματοποίητα, είναι μια γυναίκα που θαυμάζω. Επιδεικνύει μπροστά στις δυσκολίες, στα τερτίπια της μοίρας της αλλά και στα λάθη των δικών της ανθρώπων ένα πρωτοφανές μεγαλείο ψυχής, μια αστείρευτη καρτερία, και στο τέλος την ικανότητα να συγχωρέσει και να δείξει έμπρακτα την αγάπη της σε όσους την πλήγωσαν και την αδίκησαν. Δεν ξέρω αν την έκανα εγώ πρωταγωνίστρια ή αν ακολούθησα τα βήματά της, όμως συμφωνώ πως η ζωή της έχει πολλά να μας πει, να μας διδάξει, να μας εμπνεύσει.
– Είναι πολλοί αυτοί που εμπλέκονται στον χώρο του βιβλίου: ο συγγραφέας, ο επαγγελματίας αναγνώστης, ο επιμελητής, ο εκδότης, ο κριτικός, και φυσικά το αναγνωστικό κοινό. Βρήκατε εύκολα εκδοτική στέγη;
Από την αρχή αυτό του συγγραφικού πονήματος στάθηκα τυχερή. Ήξερα ακριβώς τι ήθελα να γράψω και δούλεψα την ιστορία μου πολύ. Όταν την ολοκλήρωσα, έφτασε στα χέρια της Αναστασίας Κορινθίου, της υπεύθυνης αξιολόγησης νέων έργων στις εκδόσεις Υδροπλάνο. Διάβασε το χειρόγραφό μου και αγάπησε την ιστορία μου και τους ήρωές μου όσο εγώ. Τα υπόλοιπα βρήκαν εύκολα τον δρόμο τους. Συνεργαστήκαμε άψογα με τον εκδοτικό σε όλη τη διαδικασία της έκδοσης, για να έχουμε ένα βιβλίο όπως ακριβώς το φανταζόμουν.
– Τι σας έδωσε έμπνευση για να γράψετε το βιβλίο αυτό;
Πρώτα απ’ όλα, θα έλεγα πως με τράβηξε η εποχή του Μεσοπολέμου. Η κοινωνική δομή, η φτώχια, οι μικρές πόλεις της υπαίθρου έγιναν η αφορμή για να ξετυλίξω το κουβάρι της ιστορίας μου. Όλες οι αλλαγές εκείνης της περιόδου, συμπαρέσυραν τους χάρτινους ήρωές μου στις δικές τους περιπέτειες. Έπειτα, ήταν η μοίρα των ανθρώπων, η προσπάθειά τους για ελεύθερη βούληση και η ελπίδα πως η αγάπη τελικά νικάει τα πάντα: Τα κοινωνικά στερεότυπα, την αρρώστια και ίσως και τον ίδιο τον θάνατο.
_ Για σας ποια τα χαρακτηριστικά της καλής κριτικής;
Δεν ξέρω αν έχει νόημα η κριτική πέρα από την επιστήμη της λογοτεχνίας που μελετά φαινόμενα, τάσεις, έργα κλπ. σε ένα άλλο πλαίσιο. Πιστεύω πολύ στην ανατροφοδότηση, δηλαδή στο τι αφήνει ένα έργο στον καθένα μας, πόσο μας άγγιξε ή όχι, και αν θέλουμε να το επικοινωνήσουμε όλο αυτό με κάποιον άλλον. Στην τέχνη θεωρώ πως έχει περισσότερο σημασία το προσωπικό μας όφελος από αυτήν, ακόμα και αν αυτό σημαίνει πως απλώς θα χαλαρώσουμε και θα περάσουμε καλά, και όχι τόσο τα υπέρ και τα κατά του έργου, που, εκ των πραγμάτων, τα εκλαμβάνουμε και τα αντιλαμβανόμαστε με διαφορετικά κριτήρια ο καθένα. Από την άλλη, ίσως η εποικοδομητική κριτική είναι αυτή που μας βοηθάει να εξελισσόμαστε και να γινόμαστε καλύτεροι.
– Οι αποθήκες των εκδοτικών οίκων ξεχειλίζουν από χειρόγραφα. Από την άλλη, οι νέες εκδόσεις πλέον περιλαμβάνουν εκτός από τη φυσική έκδοση και έκδοση σε ψηφιακή μορφή. Πώς βλέπετε το ψηφιακό βιβλίο τόσο ως συγγραφέας όσο και ως αναγνώστης;
Όντως υπάρχουν πολλά έργα και πολλοί νέοι συγγραφείς που ψάχνουν εκδοτική στέγη, σε μια Ελλάδα που το βιβλίο περνάει κρίση πολύ πριν την οικονομική. Βέβαια, είναι ελπιδοφόρο ότι υπάρχει λογοτεχνική παραγωγή από ταλαντούχους νέους αλλά και παλιότερους συγγραφείς. Ως αναγνώστης αλλά και ως δημιουργός, δεν μπορώ να φανταστώ έναν κόσμο όπου δε θα μπορώ να ξεφυλλίσω τα βιβλία μου, να μυρίσω το χαρτί, ακόμα και να τα χαζεύω στη βιβλιοθήκη μου. Βέβαια, η τεχνολογία προχωρά και εμείς συμβαδίζουμε μαζί της. Έτσι, το ψηφιακό βιβλίο βρίσκει και αυτό τον χώρο που του αναλογεί και ,προς το παρόν τουλάχιστον, συμβαδίζει με τη φυσική έκδοση. Προσωπικά, χαίρομαι απλώς να διαβάζουν οι αναγνώστες τα βιβλία μου, με όποιον τρόπο τους αρέσει.
– Τι καινούριο ετοιμάζετε αυτή την εποχή;
Δεν έχει πολύ καιρό που κυκλοφόρησε το νέο μου βιβλίο και ακόμη νιώθω τη λαχτάρα του μοιράσματος, όπως και την αγωνία και τη χαρά όταν φτάνει σε όλο και περισσότερα χέρια. Σκεφτόμουν να κάνω ένα μικρό διάλειμμα, να αφοσιωθώ για λίγο εξ ολοκλήρου στις επιμέλειες – διορθώσεις άλλων βιβλίων, όμως στο μυαλό μου τριγυρνούσε μια καινούργια ιστορία που, όπως φαίνεται, ανυπομονούσε να πάρει σάρκα και οστά, οπότε αυτό το διάστημα γράφω και παράλληλα κάνω έρευνα και διασταυρώνω στοιχεία. Προβλέπεται μια μακρά και δημιουργική περίοδος…
Αγγελική Δαφτσίδου βιογραφικό
Η Αγγελική Δαφτσίδου κατάγεται από το Φυλάκιο Έβρου. Τα τελευταία χρόνια ζει και δραστηριοποιείται στη Λάρισα. Είναι σύζυγος, μητέρα, εθελόντρια, με μεγάλη αγάπη στη λογοτεχνία. Γράφει, παίζει θέατρο και συμμετέχει σε πολιτιστικές δράσεις στην πόλη της. Εκτός από τη συγγραφή, ασχολείται με την επιμέλεια – διόρθωση βιβλίων. Σπούδασε Δημιουργική Γραφή και Επιμέλεια – Διόρθωση Κειμένου στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και πιστοποίησε online courses Creative Writing – Book Editing στο Wesleyan και στο Virginia University. Είναι μέλος στο πρότυπο κέντρο τεχνών Εργαστήρι Ζωής Λάρισας σε εργαστήρια δημιουργικής γραφής, λογοτεχνίας, θεάτρου, πολιτισμού και στην Ένωση Λογοτεχνών και Συγγραφέων Λάρισας. Το πρώτο της βιβλίο «Παράθυρο στη ζωή» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή.
Οπισθόφυλλο
Σε μια περίοδο ανάμεσα σε δύο πολέμους, μια επαρχιακή πόλη μεταμορφώνεται και από λασποχώρι αναπλάθει τον αστικό της ιστό. Η παλιννόστηση και η προσφυγιά οδηγούν τα βήματα των ηρώων της ιστορίας στο πεπρωμένο τους. Σ’ αυτή την εποχή που όλα αλλάζουν, ένας νεαρός ίλαρχος, μια καλοκαιρινή ημέρα, συναντά αναπάντεχα τη γυναίκα της ζωής του. Από την πρώτη στιγμή νιώθει την ανάγκη να την προστατεύσει, να τη σώσει από τη φυλακή του κορμιού της, δίχως να υπολογίζει τι πραγματικά θέλει εκείνη. Οι Μοίρες όμως έχουν τα δικά τους σχέδια, που είναι υφασμένα με πόνο, προδοσία και έναν χαμένο Παράδεισο. Ποιο είναι το γραμμένο της Ισμήνης; Θα καταφέρει να ξεφύγει από τη μοίρα της ή ό,τι γράφτηκε δεν μπορεί να ξεγραφτεί;
Ευχαριστούμε πολύ την κυρία Αγγελική Δαφτσίδου για το φωτογραφικό υλικό.