Η Αγγελική Ζευγολάτη είναι μία γυναίκα επιστήμονας, ποιήτρια αλλά πάνω απ’ όλα μια μητέρα που αποζητά το καλύτερο για την οικογένειά της. Η Αγγελική Ζευγολάτη λατρεύει την λογοτεχνία αλλά κυρίως την ποίηση από την οποία εκφράζεται. Γράφει για να δώσει πνοή και έμπνευση σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Γράφει για να εκφραστεί μέσα από την επιστήμη της που τόσο αγαπάει. Η Αγγελική Ζευγολάτη είναι ένα δοτικός άνθρωπος που χαίρεσαι να συζητάς από επιστημονικά θέματα μέχρι για τα πιο απλά καθημερινά πράγματα.
Η Αγγελική Ζευγολάτη άνοιξε την καρδιά της στο Maxmag και μίλησε για την ποίηση, την στιχουργική, τις σκέψεις της για τον χώρο της λογοτεχνίας καθώς και για τα μελλοντικά της σχέδια.
Καλώς ήλθες στο Maxmag και σε ευχαριστώ για την συνέντευξη! Εργάζεσαι ως ψυχολόγος ενώ παράλληλα δραστηριοποιείσαι στη ποίηση και την στιχουργική. Πως καταφέρνεις να συνδυάσεις δύο διαφορετικούς κλάδους;
Η βασική μου απασχόληση είναι στο ανθρώπινο δυναμικό βιομηχανικής εταιρίας. Βέβαια ασχολούμαι και με τα παιδιά μου τα οποία καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου και της ημέρας μου.
Η ποίηση και η στιχουργική δεν διαφέρουν μεταξύ τους τόσο πολύ έτσι ώστε να κάνω κόπο να τα συνδυάσω. Απλά η στιχουργική είναι πιο συγκεκριμένη. Είναι μια έμμετρη ποίηση. Η ποίηση αυτή καθ’ αυτή εξαρτάται σε ποιο ύφος θα γράψεις, αλλά στην ουσία της είναι στάση ζωής, είναι έμπνευση. Είναι μια προσπάθεια να αγγίξουμε το αφανέρωτο και να αποκαλύψουμε το κρυμμένο. Θα έλεγα ότι η μάνα είναι η ποίηση και η στιχουργική το παιδί της. Τίποτα δεν έχει να ζηλέψει το παιδί από τη μάνα. Συνηθίζω να λέω ότι η στιχουργική κρύβει μία μαγεία γιατί μπορείς να πεις ακριβώς το ίδιο πράγμα πολλές φορές αρκεί να το πεις με διαφορετικό τρόπο και στα αυτιά του ακροατή θα είναι σαν να το ακούει για πρώτη φορά. Όλα συνδυάζονται με καλή θέληση και με μεράκι. Είναι σαν να μας μιλάει η Ερατώ η μούσα της ποίησης, αυτή μας τα ψιθυρίζει όλα.
Η μούσα Ερατώ είναι η έμπνευσή σου;
Η μούσα Ερατώ υποτίθεται ότι έρχεται και μας τα ψιθυρίζει. Εγώ αντλώ έμπνευση από την καθημερινότητα μου, την πολιτική κατάσταση, τα κοινωνικά φαινόμενα, τα παιδιά μου, το πέταγμα μιας πεταλούδας ακόμα και από τα καιρικά φαινόμενα. Όλα είναι ικανά να μου δημιουργήσουν έμπνευση.
Πως μπήκαν η ποίηση και η λογοτεχνία στη ζωή σου;
Συνειδητοποίησα από πολύ μικρή ηλικία ότι ήταν εκεί σαν στάση ζωής. Ήταν εκεί σαν τρόπος έκφρασης.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου ποιητές;
Αγαπημένοι μου ποιητές είναι ο Ναζίμ Χικμέτ, Μπωντλαίρ και ο Νικόλας Άσιμος. Είναι τρεις ποιητές που έχουν συνέπεια λόγου και πράξης. Ο Ναζιμ Χικμετ ήταν ένα βαθύτατα πολιτικοποιημένο άτομο. Τα ποιήματά του έχουν μια πλαστικότητα, είναι επίκαιρα μέχρι και τώρα σε κάθε χώρα και σε κάθε πολιτικό χώρο και σε κάθε κατάσταση. Οι άλλοι δύο είχαν μία εσωτερικότητα. Για τον Μπωντλαίρ λέγεται ότι πάλευε με την ψυχασθένεια. Μου αρέσει ο τρόπος που το βγάζει αυτό και στα ποιήματα του όπως και η ψυχική υπερένταση που είχε ο Άσιμος. Μου αρέσει ο τρόπος με τον οποίο το αποτυπώνει στους στίχους του που εγώ αυτό το αποκαλώ ποίημα. Νιώθω ότι οι σύγχρονοι φιλόλογοι θα έπρεπε να μελετήσουν λίγο παραπάνω τον Νικόλα Άσιμο.
Η χώρα μας γέννησε ταλαντούχους ποιητές και ποιήτριες που διακρίθηκαν για το έργο τους και έκαναν την Ελλάδα γνωστή στα πέρατα του κόσμου. Πιστεύεις ότι οι Έλληνες επιλέγουν να διαβάσουν ποίηση ακόμα και σήμερα σε σχέση με το παρελθόν;
Δεν ξέρω αν στις μέρες μας υπάρχουν ποιητές όπως οι ποιητές που έχουμε στο μυαλό μας, όπως οι Έλληνες εκείνοι που μεγαλούργησαν, κατάφεραν να οδηγήσουν την σκέψη των ανθρώπων, να εμπνεύσουν μια ολόκληρη γενιά και να οδηγήσουν σε επαναστάσεις και σε αγώνες για τα δικαιώματα όπως και έγινε τα χρόνια του Θεοδωράκη και του Χατζηδάκι ή όσα έγραφαν ο Ελύτης και ο Ρίτσος. Νιώθω ότι η γραφή των σύγχρονών μου – βάζω και εμένα μέσα, αν και σε μένα θα κάνω μία διάκριση – θα πω ότι οι σύγχρονοι γραφούν σε διαφορετικά επίπεδα διανόησης. Γραφούν σύμφωνα με τις επιταγές του 2023. Γράφουν για την ευκολία, το εύπεπτο και το ευκολομάσητο. Οπότε κάπως έτσι είναι και τα κείμενα που κυκλοφορούν.
Δεν συζητάμε για τους λογοτεχνικούς κύκλους και τους κόλακες. Στις μέρες μας μπαίνουν πάρα πολλά μέσα στο παιχνίδι ακόμα και το χρήμα. Εμένα θα με διαφοροποιήσω από αυτό γιατί δεν θα με αποκαλέσω ποιήτρια σε καμία περίπτωση. Θα με αποκαλέσω γιατρό. Ο τρόπος που γράφω είναι αμιγώς ιατρικός, από έρευνες από τα χρόνια του Φρόιντ μέχρι και την τελευταία έρευνα που έχω υπόψη μου που δημοσιεύθηκε το 2015 από το πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ. Ο τρόπος που γράφω είναι ακριβώς αυτός που ενισχύει την αυτοβιογραφική μνήμη. Μόνο με αυτόν τον τρόπο ο άνθρωπος μπορεί να κινηθεί βάσει της ιδιοσυγκρασίας του και να προχωρήσει σε ένα ξέφωτο. Δεν γίνεται να φάει μασημένη τροφή. Πρέπει μόνος του να σκεφτεί, να αναζητήσει και τελικά να καταλήξει, αν καταλήξει κάπου. Αν όχι τότε η διαδρομή ήταν πολύ ωραία.
Στην Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης έγινε η παρουσίαση της συλλογής γραπτού και ποιητικού λόγου «Πίνακες». Θα μας πεις δύο λόγια για αυτή τη συλλογή;
Αυτή η συλλογή ως σύλληψη δεν ξεκίνησε για να κυκλοφορήσει ως συλλογή πεζού και ποιητικού λόγου. Στη φαρέτρα μου έχω αμέτρητα ποιήματα και είχα στείλει αρκετά στον εκδοτικό οίκο. Ωστόσο ο κύριος Χαριστός, ο επιμελητής των Εκδόσεων Γράφημα πρότεινε να γίνει μία συλλογή ως κάτι το πρωτότυπο και πιο ξεκούραστο στην ανάγνωση. Όποτε δέχτηκα την ιδέα του καθώς είχα ακούσει καταπληκτικά λόγια για τα ποιήματά μου.
Στο οπισθόφυλλο από τους «Πίνακες διαβάζουμε το εξής:
Κι όλο ψάχνω να βρω
τον εαυτό μου
Γιατί είναι τόσο δα μικρός
Τόσο μικρός
Που ξεγλιστρά και χάνεται.
Μπορείς να μας σχολιάσεις αυτό το στιχάκι;
Πιστεύω ότι ο καθένας από μας είναι μία σταγόνα και όλες οι σταγόνες μαζί κάνουμε τον ωκεανό της ανθρωπότητας. Αν ξεγελαστούμε και πιστέψουμε ότι είμαστε κάτι περισσότερο από αυτό, νιώθω ότι οι συνέπειες θα είναι ολέθριες. Όπως επίσης δεν πιστεύω ότι έχει συναντήσει κανείς απόλυτα τον εαυτό του γιατί μέχρι να πεθάνει θα συναντάει πρωτόγνωρες καταστάσεις. Κανείς μας δεν ξέρει πως θα αντιδράσει σε τέτοιου είδους καταστάσεις.
Τον 2022 κυκλοφόρησε το παιδικό παραμύθι «Γκλούμινους». Μπορείς να μας μιλήσεις για το βιβλίο και τι ακριβώς πραγματεύεται;
Μια διαδρομή ηρώων από το σκοτάδι στο φως. Είναι δύο ήρωες η Οφηλία και ο Κένταυρος που μπλέκουν πάρα πολύ τα σεξπηρικά χρόνια. Η Οφηλία κρατάει μέχρι το τέλος το τραγικό της πρόσωπο. Ο Κένταυρος προέρχεται από την μυθολογία. Είναι μία προσπάθεια να συνδεθεί ο αναγνώστης τόσο με τη μυθολογία όσο και με το πλούσια λεξιλόγιο αλλά και τις φιγούρες του Σαίξπηρ καθώς και να ανατρέξει στον Άγγλο συγγραφέα.
Οι δύο ήρωες είναι περίεργοι χαρακτήρες με κοινό παρονομαστή την ειλικρίνεια, την αγάπη, την αυτοθυσία. Δένονται σε ένα ταξίδι που τους οδηγεί στη χώρα του ονείρου. Εκεί γνωρίζουν πολλά και διαφορετικά άτομα. Μιλούν με τον Γέροντα Σοφό ο οποίος είναι η σταθερά, η πατρική συμβουλή και συμβολή. Προσπαθώντας να σώσουν το Γκλούμινους φθάνουν για να γνωρίσουν τον Μεγάλο Μάγο. Ο Μεγάλος Μάγος δεν είναι κακός. Ουσιαστικά μέσα από τα τραύματα που κουβαλάει και την προσπάθειά του να σώσει αυτά που του άφησαν οι γονείς του, φθάνει στο σημείο να αδικήσει τους δύο ήρωές μας. Η Οφηλία και ο Κένταυρος μέσα από την αγάπη κερδίζουν την ελευθερία τους και καταφέρνουν να σώσουν όχι μόνο τους εαυτούς τους αλλά και τους άλλους.
Το «Γκλούμινους» είναι ένα παραμύθι με πολλαπλά μηνύματα που έχω την αίσθηση ότι δεν απευθύνεται μόνο στο παιδικό κοινό. Το παραμύθι παρουσιάστηκε στο 8ο Συνέδριο Καινοτομίας των Ψυχολόγων του Μητροπολιτικού Κολλεγίου υπό την αιγίδα του UEL. Πήρε διθυραμβικές κριτικές από πειραματικούς ψυχολόγους, ψυχολόγους του EMDR. Νιώθω ότι μπορεί να λειτουργήσει σαν ένα εργαλείο τόσο σε σχολεία, εφόσον το διαβάσουν εκπαιδευτικοί στα παιδιά και μετά τα παιδιά από μόνα τους, όσο σε μονάδες τραύματος, νοσοκομεία, συλλόγους κωφών και σε νοσοκομεία για τραυματισμένα παιδιά.
Στο «Γκλουμινους» χρησιμοποιείς αρκετές αλληγορίες για να εμβαθύνεις στις έννοιες. Τι είναι αυτό που θέλεις να πάρουν τα παιδιά και οι ενήλικες διαβάζοντας το παραμύθι;
Θέλω να καταλάβουν ότι κανείς δεν είναι κακός με την θέληση του. θέλω να καταλάβουν τον δρόμο που ακολουθεί ο καθένας από μας προς την αυτοπραγμάτωση του. Θα ήταν σωστό να ακολουθηθεί ο δρόμος της θετικής ψυχολογίας και του μοντέλου Perma, του Αμερικανού ψυχολόγου Σέλιγκμαν. Να μάθουν δηλαδή πώς να αισθάνονται και να σκέφτονται θετικά, να είναι ανθεκτικοί, να νοηματοδοτούν την κάθε τους πράξη και μετά να περνούν στην δράση και στην επίτευξη.
Επίσης, θέλω να περάσω στον κόσμο ότι μία κατάσταση όσο άσχημη και αν φαίνεται, αν αλλάξουμε τον τρόπο που την βλέπουμε όπως και αν αλλάξουμε τις αυτόματες σκέψεις μας, τα συναισθήματα και παρατηρήσουμε την συμπεριφορά μας τότε θα δοθούν και πάρα πολλές εναλλακτικές σκέψεις. Θα δοθούν λύσεις και θα αλλάξει εν γένει η κατάσταση αυτή καθ’ αυτή.
Ποια ήταν η πιο καθοριστική στιγμή στη πορεία σου στη συγγραφή;
Η πιο καθοριστική στιγμή ήταν στην παρουσίαση της συλλογής ποιητικού και πεζού λόγου «Πίνακες». Ήταν μία παρουσίαση η οποία με εξέπληξε για δύο λόγους. Πρώτον με εξέπληξε κατά το ήμισυ ευχάριστα γιατί δίπλα μου βρέθηκαν άνθρωποι της δημοσιογραφίας, της αληθινής διανόησης και πολλά νέα φωτισμένα παιδιά απ’ όλα τα μετερίζια. Δεύτερον με εξέπληξε και δυσάρεστα γιατί εκεί βρέθηκαν και άνθρωποι οι οποίοι μου άλλαξαν τον τρόπο σκέψης για το πώς θα προχωρήσω πλέον στους λογοτεχνικούς κύκλους και τους ευχαριστώ πάρα πολύ για αυτό.
Με τι άλλο αγαπάς να ασχολείσαι τον ελεύθερο σου χρόνο;
Με τα παιδιά μου, με τον γάτο μου διότι όταν ασχολούμαι με αυτόν έχει πλάκα. Ακόμη, μου αρέσουν οι οικογενειακές εκδρομές, τα ταξίδια και το διάβασμα κυρίως με βιβλία που αφορούν την λογοτεχνία και την ψυχοθεραπεία.
Ποια είναι τα σχέδια σου για το μέλλον;
Τα σχέδια μου για το μέλλον είναι να συνεχίσω από την τελευταία παρουσίαση και δώθε να σκέφτομαι και να νοηματοδοτώ την ύπαρξη μου τόσο την λογοτεχνική όσο και την καθημερινή ώστε να παράγω πολύ όμορφα πράγματα.
Το πιο άμεσο και είναι εφικτό να ανακοινωθεί είναι ότι το φθινόπωρο του 2023 θα βγει το φθινόπωρο του 2023 μία μουσική συλλογή από οχτώ λαϊκά τραγούδια, μέσα σε ένα έντεχνο πνεύμα. Είναι μια συνεργασία που κάνω με τον συνθέτη και ερμηνευτή Σπύρο Μπουλή, ο οποίος έχει αναλάβει και την ενορχήστρωση. Η παραγωγή θα είναι του τραγουδοποιού Αχιλλέα Μωραΐτη και μαζί μας είναι και δύο ακόμη άτομα, στο μπουζούκι ο Γιώργος Γερματσίδης και στο ακορντεόν ο Αλέξανδρος Καμπουράκης ενώ στα φωνητικά είναι η Δήμητρα Μπουλή. Είναι μια εξαιρετική δουλειά από καρδιάς που τιτλοφορείται «Οι μικροί αστερίσκοι» και για την οποία αισθάνομαι βαθύτατη ευγνωμοσύνη! Είναι μια δουλειά που αποδεικνύει ότι η φιλία και η αγάπη μπορούν να φέρουν ίδια και ακόμα καλύτερα αποτελέσματα με αυτά μιας ακριβοπληρωμένης παραγωγής! Είμαι υπερήφανη και ευχαριστώ την ομάδα μου!
Ποια ευχή θα ήθελες να στείλεις στους αναγνώστες του Maxmag;
να μην σταματούν ποτέ να ψάχνουν. Να αναζητούν τον εαυτό τους και να φθάσουν, όπως αναφέρω στο ποίημά μου «Ο κήπος», στο σημείο από τον κήπο τους να στέλνουν ευχές και χαιρετίσματα σε όλο τον κόσμο.
Ευχαριστώ θερμά την Αγγελική Ζευγολάτη για την παραχώρηση των φωτογραφιών
