Η Αρετή Πάνου έχει ανάγκη να επικοινωνήσει αυτά που αρέσουν σ’ εκείνη με ένα κοινό που ταυτίζεται μαζί της.
Ως συγγραφέας είναι ευρηματική και μέχρι τώρα μας έχει δώσει λαμπρά δείγματα γραφής.
Πέρα όμως από συγγραφέας ήταν και πληροφορικός, γι’ αυτό ξέρει πώς να σκέπτεται, και πώς να αναζητά το σημαντικό σε κάθε βιβλίο που γράφει.
Η Αρετή Πάνου γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας τη δεκαετία του ’70. Εργάστηκε ως πληροφορικός σε τράπεζα και σήμερα ζει στο Γραμματικό Αττικής. Αναγνώστρια από τη φύση της, πέρασε στο γράψιμο από αγάπη.
Η Αρετή Πάνου έχει εκδώσει δύο συλλογές διηγημάτων: «Μήτρα με αγκάθια», 2010, εκδόσεις Λαγουδέρα, «Κωμικοτραγική», 2016, εκδόσεις Carpe Librum.
«Ζήλος» είναι ο τίτλος του μυθιστορήματος της Αρετής Πάνου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή.
Οπισθόφυλλο:
Ένας ιδιόρρυθμος παπάς που τα βάζει με θεούς και δαίμονες βρίσκεται δολοφονημένος στη Ζήλο, ένα αιγαιοπελαγίτικο νησί που μαστίζεται από την κρίση και το προσφυγικό και κουβαλάει μια βαριά ιστορία.
Ο Ζαχαρίας Αρμενίδης, καθηγητής του Εκκλησιαστικού Δικαίου, πρόσφυγας από μάνα και πατέρα, με βαριά ιστορία επίσης, αναλαμβάνει για λογαριασμό της Εκκλησίας την έρευνα για τον φόνο. Στην υπόθεση μπλέκονται αιρετικές ομάδες, ακτιβιστές, καναλάρχες, έμποροι ναρκωτικών και μπράβοι.
Στην πορεία αναζήτησης της αλήθειας προκύπτουν ευρύτερα ερωτήματα, όπως τι είναι πραγματικότητα και πώς μας αποκαλύπτεται, αν υπάρχει καλή ή κακή βία και πώς μπορεί να σπάσει ο φαύλος κύκλος της, ή πώς αντιλαμβάνεται η τέχνη την αλήθεια, και τι σχέση μπορεί να έχει ο Στάλιν με τον Βέγγο.
Οι απαντήσεις που δίνουν οι εμπλεκόμενοι στην υπόθεση οδηγούν τον καθηγητή-εκκλησιαστικό ντετέκτιβ να σχηματίσει μια πολύ διαφορετική εικόνα για το έγκλημα, το νησί, τους ανθρώπους αλλά και τον εαυτό του, απ’ αυτήν που είχε στην αρχή της ιστορίας. Θα καταφέρει ο Ζαχαρίας Αρμενίδης να ξετυλίξει το κουβάρι αυτής της μπερδεμένης ιστορίας;
Επιμέλεια συνέντευξης: Βασιλική Ευαγγέλου-Παπαθανασίου
Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το βιβλίο σας «Ζήλος», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Πνοή»;
Έγραψα το μυθιστόρημα «Ζήλος» το 2015 έως το 2017 υπό την επήρεια των σκέψεων, των αποριών και των συναισθημάτων που μου προκαλούσε το ξέσπασμα του προσφυγικού και οι καθημερινές εικόνες των ανθρώπων και των παιδιών τους που θαλασσοπνίγονταν για να φτάσουν στα ελληνικά νησιά. Οι ιδέες και οι χαρακτήρες του βιβλίου προϋπήρχαν και ζυμώνονταν στο κεφάλι μου πολύ νωρίτερα τόσο που δεν ξέρω πότε ακριβώς γεννήθηκαν. Ξέρω όμως ότι τη γέννησή τους προκάλεσαν τα βιώματά μου, βιώματα της ζωής και της ανάγνωσης που πολλές φορές μου είναι δύσκολο να τα ξεχωρίσω.
Πώς έρχεται η έμπνευση και πώς εξελίσσεται η συγγραφή;
Η έμπνευση είναι στιγμιαία κάτι που μπορεί να σε βρει τυχαία ενώ κοιτάς τη θάλασσα ή τους περαστικούς από τα τζάμια του λεωφορείου. Κάτι αντανακλά κι αστράφτει ξαφνικά. Η συγγραφή έχει διάρκεια, ώρες δουλειάς, συγκέντρωση και κόπο. Την κουβαλάς μαζί σου στη θάλασσα, στο λεωφορείο και στον ύπνο σου. Η έμπνευση πρέπει να ενταχθεί στη συγγραφή, να υποταχθεί σε ένα ανώτερο σχέδιο, να το φωτίσει από μια αναπάντεχη πλευρά. Αλλιώς μένει ένα άχρηστο πυροτέχνημα. Αλλά είναι αλληλένδετες. Η έμπνευση σε τροφοδοτεί με την ενέργεια και την αφοσίωση που χρειάζεται η συγγραφή και η πειθαρχία της συγγραφής σε προετοιμάζει, οξύνει τις αισθήσεις σου για να αντιληφθούν τη λάμψη, τη στιγμιαία αντανάκλαση και να μπορέσουν να την κρατήσουν.
Αναγέννηση και ψυχική ηρεμία για τους ήρωες του βιβλίου σας. Τι σχέση έχετε με τη θρησκεία και την εκκλησία;
Αν και δεν είμαι θρησκευόμενο άτομο με την τυπική έννοια του όρου, μπροστά στο μυστήριο, είτε αυτό αφορά στη φύση είτε στην ανθρώπινη ψυχή, δοκιμάζω συναισθήματα που θα τα έλεγα θρησκευτικά. Και συχνά, στα δύσκολα, καταφεύγω στην προσευχή για να βρω την ηρεμία μου και μια κάποια ισορροπία.
Έχει κομμάτι από εσάς κάποιος ήρωας; Έχετε σπείρει προεκτάσεις του εαυτού σας σε ανυποψίαστα σημεία;
«Όλοι οι ήρωες έχουν ένα κομμάτι από μένα κι εγώ ένα κομμάτι δικό τους», όπως λέει και η Ευλαλία, ένας από τους χαρακτήρες του βιβλίου, συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων. Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά; Ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τους άλλους είτε αυτοί είναι άνθρωποι που σχετιζόμαστε στενά, είτε χαρακτήρες ενός βιβλίου που γράφουμε ή διαβάζουμε, είτε δημόσια πρόσωπα, έχει να κάνει μ’ αυτό που είμαστε εμείς, με τον δικό μας χαρακτήρα και τα βιώματά μας.
Πόσο χρονικό διάστημα χρειάστηκε για να γραφτεί το εν λόγω μυθιστόρημα;
Το γράψιμο, αυτό καθεαυτό κράτησε περίπου δύο χρόνια. Στη συνέχεια το πέρασα πολλά χέρια διορθώνοντας, σβήνοντας κυρίως. Ακολούθησε μια περίοδος αμφιβολίας για το αν θα προχωρούσα στην έκδοση που συνέπεσε χρονικά με την επιδημία και τη γενικότερη αβεβαιότητα και αδράνεια.
Κουβαλάμε την παιδικότητά μας. Η σφραγίδα της παραμένει ανεξίτηλα χαραγμένη στην ψυχή και σηματοδοτεί τη μετέπειτα πορεία μας. Τι έχετε να θυμηθείτε από τα παιδικά σας χρόνια;
Η παιδικότητά μας, οι απαρχές της ύπαρξής μας καθώς προβάλει μέσα από την πρωινή ομίχλη είναι το πιο μυστηριακό μας κομμάτι. Μας συντροφεύει σ’ όλη μας τη ζωή ακόμα κι όταν το απωθούμε και θέλουμε να το ξεχάσουμε κι έχουμε κάθε λόγο γι’ αυτό. Οι ηλικιωμένοι που πλησιάζουν στο τέλος, συχνά επιστρέφουν στην παιδική τους ηλικία ενώ λησμονούν σημαντικά πράγματα της μετέπειτα ζωής τους. Μπορεί να είναι συντροφιά ευχάριστη και υποστηρικτική ή βασανιστική και καταπιεστική. Για πολλούς ανθρώπους είναι κάτι ανάμεσα στα δυο. Θέλω να πιστεύω ότι για μένα υπήρξε μια καλή συντροφιά που με στήριξε στη ζωή μου. Αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν πάντα ανέφελη.
Για σας έχει περισσότερο αξία ο προορισμός ή το ταξίδι;
Θα έλεγα το ταξίδι. Αλλά κάθε στιγμή του ταξιδιού δεν είναι κι ένας ενδιάμεσος προορισμός; Το ένα δεν αποκλείει το άλλο, αντίθετα το ορίζει και το κατευθύνει. Λέω λοιπόν και τα δύο ταυτόχρονα. Αυτό είναι και ένα από τα θέματα του βιβλίου. Ζευγάρια φαινομενικά αντίθετα και αταίριαστα που όμως τα συνδέει μια βαθύτερη ενότητα, το σώμα και το πνεύμα, τα γερατειά και τα νιάτα, η αγάπη και η βία, η σκέψη και η δράση.
Θέλετε να μας μιλήσετε για το βιβλίο σας «Ζήλος», να το δούμε ως αναγνώστες μέσα από το δικό σας πρίσμα;
Νομίζω ότι το βιβλίο λέει από μόνο του ό,τι έχει να πει. Εγώ θα ήθελα πολύ να μάθω τη δική σας γνώμη γι αυτό, τη γνώμη του αναγνώστη. Θα ήθελα μόνο να ειδοποιήσω τον αναγνώστη ότι δεν πρόκειται για ένα στρέιτ αστυνομικό μυθιστόρημα, με πολύ σασπένς, κυνηγητά, αίματα και φόνους αλλά για ένα μυθιστόρημα που πέρα από την αστυνομική πλοκή και το σασπένς έχει στοχασμό και χιούμορ.
Τι νέο γράφετε;
Δουλεύω ένα όχι στρέιτ επίσης μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας. Αλλά το ταξίδι προβλέπεται πολύ μακρύ.
Σας ευχαριστώ πολύ για το ενδιαφέρον σας. Κάθε επικοινωνία μας θα μου δώσει ιδιαίτερη χαρά.
