Ήμουν στο πρώτο έτος των σπουδών μου στην Πάτρα όταν τυχαία βρέθηκα σε μια εκδήλωση που οργάνωνε το Mindspace. Εκεί, εκτός από τον όμορφο κόσμο της επιχειρηματικότητας, γνώρισα και τον Ανδρόνικο Κοντό, τον νυν υπεύθυνο του Mindspace στην Πάτρα. Σήμερα, βρεθήκαμε ξανά και δέχτηκε να μου απαντήσει κάποιες ερωτήσεις σχετικά με τον ίδιο τον οργανισμό αλλά την γενική εικόνα της επιχειρηματικότητας των νέων στην Ελλάδα.
Επιμέλεια συνέντευξης: Σύλβια Ζέρβα
Τι ακριβώς είναι το Mindspace;
Είμαστε ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός φοιτητών και νεαρών αποφοίτων που ξεκίνησε στην Αθήνα το 2015, ενώ πλέον έχουμε chapters στην Πάτρα, την Ξάνθη και την Κέρκυρα. Μάλιστα, η Ξάνθη και η Κέρκυρα ήρθαν φέτος στην οικογένειά μας. Στόχος μας και όραμά μας είναι να καλλιεργήσουμε την κουλτούρα της επιχειρηματικότητας στους φοιτητές και να βοηθήσουμε αυτούς που έχουν μια ιδέα να την κάνουν πραγματικότητα, να φτιάξουν, δηλαδή, την δική τους start up επιχείρηση.
Ποιες είναι οι δράσεις σας;
Αυτή τη στιγμή έχουμε πέντε δράσεις στον οργανισμό: τα MeetUps, το Mindspace challenge, το Mindspace trip, το Mindspace lab και το Mindspace university.
Τα MeetUps είναι συναντήσεις με μία κεντρική ομιλία σχετική με ένα θέμα της επιχειρηματικότητας. Στόχος είναι να εκπαιδεύσουμε τους φοιτητές σε θέματα επιχειρηματικότητας, να τους φέρουμε κοντά με την επιχειρηματική κοινότητα και, φυσικά, το networking, δηλαδή το να γνωριστούν μεταξύ τους και να δημιουργηθούν, ίσως, κάποιες συνεργασίες. Το ωραίο στα MeetUps είναι ότι προβάλουμε κάποιο role model που συνήθως είναι κοντά στην ηλικία ή στη γενικότερη νοοτροπία των φοιτητών κι έτσι απομυθοποιείται ο όρος της αυθεντίας.
To Mindspace challenge γίνεται σε συνεργασία με την Αμερικανική πρεσβεία σε 5 πόλεις της Ελλάδας. Είναι ένας πανελλήνιος διαγωνισμός καινοτομίας και επιχειρηματικότητας. Σε κάθε πόλη διεξάγεται ένα τριήμερο workshop, όπου οι ομάδες δουλεύουν την ιδέα τους, και οι δύο καλύτερες ιδέες από κάθε πόλη προάγονται στον τελικό της Αθήνας. Οι τρεις καλύτερες ιδέες και ομάδες από όλη την Ελλάδα κερδίζουν 8.000 ευρώ επιχορήγηση από το «The People’s Trust» και συμμετοχή στο Mindspace trip.
Το Mindspace trip είναι ένα ταξίδι στην Αμερική που γίνεται κάθε χρόνο. Στόχο έχει την γνωριμία με την επιχειρηματική σκηνή της Αμερικής και μεγάλες εταιρίες, όπως τη Facebook, τη Google, το Netflix και την ΙΒΜ, καθώς και επισκέψεις σε μεγάλα πανεπιστήμια, όπως το MIT, το Harvard και το Stanford.
Το Mindspace lab είναι ένας χώρος συνάντησης των φοιτητών. Αυτή τη στιγμή υπάρχει στην Αθήνα και πολύ σύντομα θα έχουμε και στα υπόλοιπα chapters. Η γενική ιδέα είναι η δημιουργία ενός χώρου όπου οι φοιτητές θα πηγαίνουν με τις ομάδες τους και θα δουλεύουν πάνω στην ιδέα τους, οπότε εκεί θα γίνεται η ζύμωση των ιδεών.
Τέλος, έχουμε το Mindspace university που πέρσι έτρεξε ως Mindspace bootcamp στο lab της Αθήνας. Εκεί για 8 μήνες ομάδες φοιτητών που είχαν μια ιδέα δούλεψαν με μέντορές μας. Κάθε μήνα είχαν ένα training session, όπου εκπαιδεύονταν πάνω σε κάποιο συγκεκριμένο θέμα, κι ένα session όπου έπαιρναν feedback από τους μέντορές μας πάνω στην ιδέα τους, στο πώς προχωράνε και στην υλοποίηση.
Αυτές είναι οι βασικές δράσεις που γίνονται σε κάθε chapter, αλλά κάθε chapter έχει και δικές του πρωτοβουλίες. Για παράδειγμα, εμείς στην Πάτρα θα συμμετέχουμε στο «Match and Develop a startup» της Εθνικής Τράπεζας ως συνδιοργανωτές και στο «Patras IQ» με εκδηλώσεις.
Πώς επιλέγετε τους ανθρώπους που προσεγγίζετε για να μιλήσουν στα events σας;
Συγκεκριμένα στα MeetUps επιλέγουμε role models, δηλαδή άτομα, τα οποία έχουν πετύχει κάποια πράγματα και μπορεί ο άλλος να ταυτιστεί μαζί τους και με την ιστορία τους. Θέλουμε να είναι κοντά στη νοοτροπία των φοιτητών, αλλά όχι απαραίτητα ηλικιακά, και, γενικά να δημιουργούν ένα ωραίο κλίμα και να μπορούν να εμπνεύσουν τους φοιτητές και να προάγουν την επικοινωνία.
Ξεχωρίζετε κάποια συνεργασία;
Σίγουρα αυτή με το Πανεπιστήμιο Πατρών, το οποίο από την πρώτη στιγμή που ήρθαμε στην Πάτρα μας έχει υποστηρίξει πάρα πολύ και είναι εκεί για εμάς ό,τι κι αν χρειαστούμε. Και, φυσικά, αυτή με την Αμερικανική Πρεσβεία, μαζί με την οποία τρέχουμε το Mindspace challenge και η οποία μας έχει βοηθήσει πολύ με διασυνδέσεις στην Αμερική, αλλά κι εδώ στην Ελλάδα με μέντορες που μπορεί να χρειαστούμε.
Έχουν όλες οι σχολές επιχειρηματικό αντίκτυπο;
Πιστεύω πως, ναι, όλες οι σχολές έχουν επιχειρηματικό αντίκτυπο, αφού από όλες τις σχολές μπορούν να βγουν καλές ιδέες. Για παράδειγμα, πέρσι στο Mindspace challenge μία από τις νικήτριες ομάδες, η Parity, είχε φτιάξει μια πλατφόρμα μέσα από την οποία θα μπορεί κανείς να επενδύει σε έργα αναλώσιμων πηγών ενέργειας. Μια άλλη ομάδα ήταν η AidPlex που παρείχε ορθοπεδικές λύσεις μέσω 3D – printing. Μια άλλη, η Oliveex, παρατηρούσε την διαδικασία παραγωγής ελαιόλαδου από την ελιά μέχρι τη στιγμή που αυτό μπαίνει στο μπουκάλι και παρείχε δεδομένα και πληροφορίες στους αγρότες. Οπότε βλέπεις πως υπάρχουν πολλά διαφορετικά backgrounds, δεν είναι απαραίτητο όλες οι ιδέες να έχουν σχέση με applications και πληροφορική, και αυτό είναι και το ωραίο στην υπόθεση.
Στην πλειονότητά τους, πιστεύεις πως οι φοιτητές είναι ενεργοί;
Είναι λίγο δύσκολη η ερώτηση. Στην Ελλάδα δεν θα έλεγα ότι είναι τόσο ενεργοί. Σίγουρα υπάρχουν διάφορες ομάδες, στις οποίες περιλαμβάνεται και το Mindspace, που διοργανώνουν δράσεις και υπάρχει το κοινό που ανταποκρίνεται σε αυτές. Για εμάς στο Mindspace, και για εμένα προσωπικά, είναι πολύ σημαντικό εάν κάποιος, αντί να επιλέξει να πάει για καφέ με τους φίλους του, να έρθει σε ένα MeetUp και να δει κάτι διαφορετικό.
Κάνετε μια φορά το χρόνο ένα ταξίδι στην Αμερική. Ποια είναι κατά τη γνώμη σου τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα του Έλληνα φοιτητή σε σχέση με τον Αμερικάνο όσον αφορά την επιχειρηματικότητα, τη σχέση με το Πανεπιστήμιο αλλά και την αγορά εργασίας;
Ήμουν πολύ ευλογημένος γιατί φέτος συμμετείχα κι εγώ στο Mindspace trip, πήγαμε στη Silicon Valley και στη Βοστώνη. Είχα ως προσωπικό στόχο να δω τι διαφορετικό κάνουν εκεί οι άνθρωποι και πετυχαίνουν και κατέληξα πως είναι ξεκάθαρα θέμα κουλτούρας.
Συγκεκριμένα, τρία στοιχεία έχουν διαφορετικά και οι φοιτητές, αλλά και γενικότερα οι άνθρωποι στην Αμερική. Πρώτον, δεν φοβούνται την λέξη «αποτυχία». Με όσους κι αν μιλήσαμε, όλοι μας έλεγαν πως δεν υπάρχει αυτή η λέξη, αν δουν κάποιο βιογραφικό με αποτυχημένες startup ή δουλειές, αυτό μεταφράζεται αμέσως σε εμπειρία για αυτούς. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, η αποτυχία είναι ακόμα βαριά λέξη, κάποιος σκέφτεται την αποτυχία και φοβάται να πάρει το ρίσκο.
Κι εδώ έρχεται το δεύτερο στοιχείο της κουλτούρας, το ρίσκο. Στην Αμερική, βλέπεις άτομα που παρατάνε τις δουλείες τους και τις σπουδές τους σε πολύ καλά Πανεπιστήμια για να ξεκινήσουν μια εταιρία. Οπότε ρισκάρουν γιατί πιστεύουν σε αυτό που κάνουν, πιστεύουν στο όνειρό τους. Εδώ, ίσως και λόγω της οικονομικής κατάστασης, ίσως και λόγω άλλων παραγόντων, δύσκολα κάνουμε το πρώτο βήμα. Ενώ έχουμε τις ικανότητες, δεν έχουμε τίποτα να ζηλέψουμε από τους Αμερικάνους στο επιστημονικό και τεχνολογικό κομμάτι και οι φοιτητές μας είναι πάρα πολύ καλοί, κολλάμε στο να κάνουμε αυτό το πρώτο βήμα.
Και, τέλος, το τρίτο στοιχείο στο οποίο πιστεύω ότι διαφέρουμε είναι η έλλειψη αυτού που λένε οι Αμερικάνοι «pay it forward», δηλαδή το ότι κάνω μια καλή πράξη σε εσένα χωρίς να περιμένω να κερδίσω εγώ κάτι, με μόνο αντάλλαγμα να κάνεις κι εσύ κάτι καλό σε κάποιον άλλο. Αυτό, θεωρώ, λείπει γενικότερα από την ελληνική κοινωνία. Προφανώς, σε όλα τα παραπάνω υπάρχουν εξαιρέσεις και είναι στοιχεία τα οποία καλλιεργούνται.
Τι θα κερδίσει κάποιος με το να παρακολουθεί τις δράσεις σας;
Το πρώτο που θα κερδίσει είναι μια επαφή με τον κόσμο της επιχειρηματικότητας. Φυσικά θα έχει και την ευκαιρία να γνωρίσει κόσμο μέσα από τα events μας, την τοπική επιχειρηματική σκηνή της Πάτρας, αλλά και απλό κόσμο, καθημερινό. Αυτό που λέω πάντα είναι ότι ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να προκύψει όταν γνωρίζεις ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα. Μπορεί, για παράδειγμα, εσύ να μην έχεις κάποια ιδέα αλλά να μιλήσεις με κάποιον που έχει και να συνεργαστείτε, κι έτσι να ξεκινήσει κάτι πάρα πολύ ωραίο.
Σίγουρα, βασικό κομμάτι είναι και η εκπαίδευση σε θέματα επιχειρηματικότητας. Στο πρώτο MeetUp της Πάτρας είδαμε το πώς μπορείς να κάνεις το πρώτο βήμα και να γίνεις ενεργός φοιτητής, σε επόμενα θα δούμε κι άλλα πράγματα, όπως το πώς να προσεγγίσεις έναν επενδυτή, πώς να κάνεις ένα business plan, πώς να παρουσιάσεις την ιδέα σου.
Στην καθημερινότητα, πόσο δύσκολο είναι να συνδυάσεις τη σχολή και την ενασχόληση με το Mindspace;
Για εμένα, προσωπικά, δεν είναι καθόλου δύσκολο, γιατί είναι κάτι το οποίο το αγαπώ και με γεμίζει. Όταν κάνεις κάτι που σου αρέσει πάντα θα βρεις χρόνο, πάντα θα φτιάξεις το καλύτερο πρόγραμμα που μπορείς για να τα συνδυάσεις όλα. Για μένα το σημαντικό είναι το πόσο πολύ θες να κάνεις κάτι, είτε αυτό λέγεται Mindspace, είτε το να ξεκινήσεις μια startup, είτε να συμμετέχεις σε μία χορευτική ομάδα, οτιδήποτε έχει να κάνει με το πόσο το θέλεις.
Αυτό ισχύει για εμένα. Όσον αφορά για τα υπόλοιπα μέλη του Mindspace, δεν υπάρχει από εμάς καμία πίεση, ο καθένας έχει το δικό του ελεύθερο χρόνο, το δικό του χρόνο που μπορεί να δώσει στον οργανισμό και πάνω σε αυτό δουλεύουμε.
Θεωρείς πώς η ενασχόλησή σου με το Mindspace θα σου δώσει ένα προβάδισμα στην αγορά εργασίας;
Η αλήθεια είναι ότι δεν το βλέπω έτσι. Προσωπικά, μπήκα στον οργανισμό γιατί ταυτίστηκα πολύ με το όραμά του. Βέβαια, είναι σημαντικό ότι μέσω του Mindspace σου δίνεται η ευκαιρία να γνωρίσεις πολύ κόσμο από το πεδίο της επιχειρηματικότητας. Αλλά, όπως είπα, σου δίνεται αυτή η ευκαιρία, είναι στο χέρι σου αν θα την αρπάξεις και θα την εκμεταλλευτείς.
Κάτι ακόμα που κερδίζεις είναι η συμμετοχή σε μια ομάδα. Μέσα από αυτό βλέπεις πώς είναι να εργάζεσαι με άλλους ανθρώπους και πώς είναι η δυναμική μιας ομάδας.
Ένα τελευταίο σημαντικό στοιχείο είναι ότι μπορείς να αποτύχεις πολύ νωρίς και χωρίς μεγάλο κόστος. Για παράδειγμα, μπορεί να διοργανώσεις μια εκδήλωση και κάτι να πάει στραβά, να βρέχει εκείνη την ημέρα. Έτσι, μαθαίνεις από πολύ μικρός από τα λάθη σου, τα οποία, όμως, σου στοιχίζουν ελάχιστα σε αυτή τη φάση.
Τι καινούριο θα δούμε στο μέλλον από το Mindspace;
Σε Αθήνα, Πάτρα, Ξάνθη και Κέρκυρα τρέχουν δύο νέες δράσεις, τα MeetUps και το Mindspace university. Οπότε στο κοντινό μέλλον θα δούμε MeetUps με ενδιαφέρουσα θεματολογία και ακόμα πιο ενδιαφέροντες ομιλητές.
Στόχος μας είναι να προσεγγίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα από όλη την Ελλάδα, όποτε θέλουμε να ανοίξουμε κι άλλα chapters σε άλλες πόλεις, όπως Θεσσαλονίκη και Ρέθυμνο. Υπάρχει πολύ ενδιαφέρον γενικά και ελπίζω σύντομα να έχουμε νέα.
Τέλος, ελπίζω πολύ σύντομα να έχουμε lab στη Ξάνθη και στην Κέρκυρα. Πρόκειται για δύο πόλεις από την φοιτητική κοινότητα των οποίων ίσως να μην περίμενε κανείς τόσα πολλά πράγματα, κι όμως έχουν πάρα πολλά να δώσουν. Το αντίστοιχο lab στην Πάτρα θα λειτουργήσει πάρα πολύ σύντομα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών.