Συνάντηση κορυφής στην Μίεζα!

Εκδρομή στην Μίεζα

Ένας ξεχωριστός προορισμός για μονοήμερη εκδρομή στην Βόρεια Ελλάδα είναι η Μίεζα Ημαθίας, ένας χώρος ιερός στην αρχαίας Μακεδονίας, ο τόπος όπου έλαβε χώρα η συνάντηση κορυφής του Αριστοτέλη και του Μέγα Αλέξανδρου μεταξύ 343 π.Χ.- 340 π.Χ. καθ’ υπόδειξιν του πατέρα του Φιλίππου. Η τοποθεσία όπου κάποτε βρισκόταν η Μίεζα βρίσκεται κοντά στη σύγχρονη πόλη Νάουσα και έχει αποτελέσει το αντικείμενο αρχαιολογικών ανασκαφών. Ειδικά μετά το τέλος του περιορισμού των μετακινήσεων που επιβλήθηκε λόγω του κορωνοϊού και το άνοιγμα εκ νέου των μνημείων η επίσκεψη στη Μίεζα μπορεί να αποτελέσει αφορμή για επαφή με την φύση και ένα ταξίδι στο χρόνο εξαιρετικά ενδιαφέρον. Συγκεκριμένα, η Μίεζα βρίσκεται στη μακεδονική γη, στα εύφορα χώματα της Ημαθίας ανάμεσα στα χωριά Λευκάδια και Kοπανό,  πόλη της Βοττιαίας, περιοχής της αρχαίας Μακεδονίας στα βόρεια και βορειοδυτικά του Θερμαϊκού κόλπου. Χτισμένη στους πρόποδες του Βερμίου, στον κάμπο και τις πλαγιές των λόφων που απλώνονται κάτω από τη Νάουσα, σε μια περιοχή κατοικημένη ήδη από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, η Μίεζα γνώρισε την ύψιστη ακμή της στους χρόνους των μακεδόνων βασιλέων, αλλά συνέχισε να ευημερεί έως και τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες.

Αρχαιολογικοί χώροι του Νυμφαίου και του Γυμνασίου 

Το άρθρο επικεντρώνεται σε δύο μόνο μνημεία της Μίεζας, το Νυμφαίο και το Γυμνάσιο. Παρόλα αυτά η Μίεζα είναι μια τοποθεσία που βρίθει από εκπλήξεις για όποιον θέλει να συνδεθεί με τις ρίζες του. Παραθέτω εδώ ένα μέρος του δελτίου τύπου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας στις 16/05/2020:

Advertisements

Διαβάστε επίσης  Δίαυλος Λευκάδας: Αποτέλεσμα ανθρώπινης θέλησης που έκανε τη Λευκάδα νησί

“Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας, μετά την προσωρινή παύση της λειτουργίας των αρχαιολογικών χώρων της αρμοδιότητάς της για λόγους δημόσιας υγείας, ανακοινώνει με χαρά ότι οι παρακάτω φυλασσόμενοι ανοιχτοί αρχαιολογικοί χώροι θα είναι επισκέψιμοι για το κοινό από την Δευτέρα, 18 Μαΐου 2020:

Αρχαιολογικός χώρος Μίεζας:

Νύμφαιον: Το ειδυλλιακό υπαίθριο ιερό των Νυμφών, που από την ύστερη αρχαιότητα αποτελεί πόλο έλξης επισκεπτών ως το ρομαντικό τοπίο που δίδαξε ο Αριστοτέλης τον Αλέξανδρο, προσφέρεται πάλι στο κοινό για μία περιήγηση στους «υπόσκιους περιπάτους» της μαγευτικής ημαθιώτικης φύσης.

Αρχαίο θέατρο – Γυμνάσιο (Σχολή Αριστοτέλους): Το μνημειακό συγκρότημα που αποτέλεσε τον τόπο της άσκησης και μαθητείας του Αλεξάνδρου και των βασιλικών παίδων θα είναι προσβάσιμο στο κοινό στο τμήμα του θεάτρου που έχει αναστηλωθεί και αναδειχθεί.“

Το Νυμφαίο ανακαλύφθηκε την δεκαετία του εξήντα και συσχετίστηκε αμέσως με μαρτυρίες του Πλούταρχου σχετικά με τη σχολή του Αριστοτέλη. Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι στο Νυμφαίο στους υπόσκιους περιπάτους και στις λίθινες έδρες, ο μελλοντικός κοσμοκράτορας μυήθηκε στη φιλοσοφία και την ποίηση, στα μαθηματικά και στις φυσικές επιστήμες και γνωρίζουμε πως το αντίγραφο της Ιλιάδας που χάρισε ο Αριστοτέλης στον μαθητή του με ιδιόχειρη αφιέρωση τον συντρόφεψε μέχρι το τέλος της ζωής του και στάθηκε ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης. Σε ένα εξαιρετικά ειδυλλιακό τοπίο με πηγές, ρυάκια και βαθύσκιωτα δένδρα, ο πέτρινος όγκος της πλαγιάς έχει κοπεί και διαμορφώθηκε ένα σχεδόν ορθογώνιο πλάτωμα με σπηλαιώδη ανοίγματα, στη διαμόρφωση των οποίων ωστόσο είναι προφανής η ανθρώπινη παρέμβαση. Όπως όλα δείχνουν αυτό θα πρέπει να ήταν το Νυμφαίο όπου οι Μιεζείς των αυτοκρατορικών χρόνων έδειχναν στους επισκέπτες τα λίθινα έδρανα και τους υπόσκιους περιπάτους του Αριστοτέλη.

Η εξαιρετικά ειδυλλιακή εικόνα του χώρου ανταποκρίνεται άριστα στις γοητευτικές περιγραφές του σκηνικού των Πλατωνικών διαλόγων, αλλά και στη ρομαντική αντίληψη της σχέσης του πανεπιστήμονα δασκάλου με τον άριστο μαθητή που αποκομμένοι από την τύρβη της καθημερινότητας αφιερώνονται σε φιλοσοφικούς στοχασμούς και πνευματικές αναζητήσεις. Έτσι επανειλημμένα έχει υποστηριχτεί ότι αυτή η μικρή στοά ήταν η Σχολή του Αριστοτέλη όπου γινόταν τα μαθήματα και ότι ο διάδοχος του θρόνοι και οι σύντροφοι του κοιμόταν στις σπηλιές των Νυμφών. Ωστόσο πέρα από τη μαγεία του αφηγήματος ήταν σκόπιμο να προσεγγισθεί το θέμα πιο ρεαλιστικά λαμβάνοντας σοβαρά υπ΄ όψιν τις ιστορικές αναγκαιότητες, ώστε να διερευνηθούν τα πιθανά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα που θα μπορούσαν να ανταποκριθούν σε αυτές. Υπάρχει λοιπόν ένα κτίριο και μάλιστα χρονολογείται στη σωστή εποχή δηλαδή λίγο μετά τα μέσα του 4ου αι. π.Χ. βρίσκεται δίπλα μας στα ΒΑ του θεάτρου, σκάβεται δυστυχώς με πολλές διακοπές από τη δεκαετία του εβδομήντα και όπως φαίνεται μπορεί να ξεπερνά σε έκταση τα τριάντα στρέμματα (έχουν ερευνηθεί εκτενώς λιγότερο από έξι). To οικοδομικό συγκρότημα θεωρήθηκε αγορά. Ωστόσο γύρω του δεν υπάρχουν οικιστικά κατάλοιπα. Αντίθετα, σε παλιότερες αλλά και πιο πρόσφατες ανασκαφές βρέθηκαν τάφοι που δείχνουν ότι το συγκρότημα αυτό βρισκόταν εκτός τειχών και κατά συνέπεια δεν μπορεί να συσχετιστεί με αγορά που σε κάθε περίπτωση αποτελεί την καρδιά του πολεοδομικού ιστού μιας πόλης. Άλλωστε, όπως όλα δείχνουν, η πόλη της Μίεζας βρισκόταν περ. 500 μέτρα βορειότερα στη θέση Τσιφλίκι όπου παρουσιάζεται διαχρονική κατοίκηση τουλάχιστον από τα ύστερακλασικά-ελληνιστικά χρόνια μέχρι το τέλος της παλαιοχριστιανικής εποχής. Όλα αυτά τα στοιχεία συνηγορούν για την συσχέτιση του εντυπωσιακού δημόσιου συγκροτήματος με γυμνάσιο και αν αυτό ισχύει τότε το επιβλητικό γυμνάσιο της Μίεζας του 4ου προχριστιανικού αιώνα δεν μπορεί να είναι άλλο από εκείνο που στέγασε την Σχολή του Αριστοτέλη.

Η αρχαιολογία, λοιπόν, είναι μια υπέροχη επιστήμη με ανεξάντλητα ευρήματά. Η ταύτιση του Γυμνασίου με την σχολή του Αριστοτέλη είναι αποτέλεσμα επιστημονικής μελέτης που έχει παρουσιαστεί κατ’αρχήν σε συνέδριο, αλλά δεν έχουν εκδοθεί ακόμα τα πρακτικά. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να αναφερθεί ότι σκοπός του άρθρου αυτού είναι κυρίως να παραπέμψει τον ενδιαφερόμενο να ερευνήσει την Μίεζα και τα μνημεία αυτά, καθώς πληροφορίες και γνώσεις σχετικά με αρχαιολογικά μνημεία είναι σημαντικό να αντλούνται από τους ανθρώπους που έχουν αφιερωθεί σε αυτό το χώρο με τις σπουδές και με το έργο τους, από τους αρμόδιους φορείς και σίγουρα και από μία επίσκεψη στον αντίστοιχο χώρο.

Επιστρέφοντας στον ευρύτερο χώρο της Μίεζας, ο αναγνώστης μπορεί να επισκεφτεί πολλά ακόμα μνημεία, καθώς και τις ξακουστές ταβέρνες των γύρω χωριών ή της Βέροιας, αισθανόμενος για άλλη μια φορά ευγνώμων για την ύπαρξη της Ελλάδας.