Όπως όλοι ξέρουμε, ένα απ το πιο σημαντικά κομμάτια του ποδοσφαιρικού πάζλ, είναι ο διαιτητής. Για να μπορεί ένας ποδοσφαιρικός αγώνας να λάβει χώρα και επισήμως, θα πρέπει να υπάρχει ο πρώτος διαιτητής και οι βοηθοί του (επόπτες και παρατηρητής). Στο πέρασμα των χρόνων, οι διαιτητές εξελίχθηκαν. Ξεπεράστηκε η παλαιά εικόνα του εύσωμου, ευτραφή και χαμογελαστού “κύριου με τα κίτρινα” που απλά τρέχει και σφυρίζει κάθε φορά που η περίσταση το απαιτεί. Πλέον οι ποδοσφαιρικοί αγώνας είναι πολύ απαιτητικοί, από άποψη ταχύτητας και αντοχής, κάτι που φυσικά επηρεάζει και τους διαιτητές. Αύξησαν την ταχύτητα τους και έγιναν καλύτεροι στην αντοχή για να προλαβαίνουν τις φάσεις. Είναι γυμνασμένοι και ψυχολογικά πολύ καλύτερα προετοιμασμένοι. Για να πετύχουν όλα τα παραπάνω καλούνται να περνάνε από διάφορα “τεστ ετοιμότητας” ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τα οποία κρίνουν αν ο εκάστοτε διαιτητής είναι έτοιμος και σε καλή σωματική και ψυχολογική κατάσταση, ώστε να προσφέρει το 100% των δυνατοτήτων του.
Τι γίνεται όμως, όταν ο διαιτητής κρίνεται μεν σωματικά έτοιμος να προσφέρει τις υπηρεσίες του, αλλά στον αγωνιστικό χώρο δεν αποδίδει τα δέοντα; Τι γίνεται δηλαδή όταν το διαιτητικό λάθος κρίνει έναν αγώνα; Ο ικανός ξαφνικά γίνεται ανίκανος; Ποιος μπορεί να ξεχάσει το ακυρωθέν γκολ του Frank Lampard στο Mundial της Ν. Αφρικής 2010, απέναντι στην Γερμανία, που ενώ η μπάλα πέρασε φανερά τη γραμμή, το γκολ δε μέτρησε ποτέ; Ποιος μπορεί να ξεχάσει το “χέρι του Θεού”; 1986, Mundial Μεξικού, η Αργεντινή του Μαραντόνα αντιμετωπίζει στα προημιτελικά την Αγγλία υπό την σκιά της πολεμικής σύρραξης των δύο χωρών για τα νησιά Φώλκλαντ. Στο 51ο λεπτό η μπάλα γυρνά λανθασμένα προς τον τερματοφύλακα της Αγγλίας, από συμπαίχτη (αμυντικό), ο Μαραντόνα “κυνηγάει” τη φάση, κι ενώ πλησιάζει προς το τέρμα ακουμπάει πεντακάθαρα την μπάλα με το χέρι κι εκείνη καταλήγει στα δίχτυα. Οι ποδοσφαιριστές της Αγγλίας βρίσκονται σε κατάσταση αμόκ, ενώ εκείνοι της Αργεντινής πανηγυρίζουν έξαλλα για ένα γκολ που δεν έπρεπε να μετρήσει ποτέ, αλλά αντιθέτως, όχι απλά μέτρησε, έμεινε και στην ιστορία ως μια απ τις κορυφαίες στιγμές της ποδοσφαιρικής ιδιοφυΐας του “ντιεγκίτο”!
Εδώ λοιπόν, τίθεται το εξής απλό ερώτημα: Τι θέλουμε στο ποδόσφαιρο, να υπάρχει το λεγόμενο ανθρώπινο λάθος και μαζί με αυτό να δημιουργούνται οι φαντασιακές εικόνες, όπως το πολυσυζητημένο “χέρι του Θεού”; Θέλουμε δηλαδή να δημιουργούνται αυτοί οι “θρύλοι”, να υπάρχουν τα γκολ-φαντάσματα και τα ανύπαρκτα πέναλτι -που ας μη ξεγελιόμαστε συνήθως καταλογίζονται υπέρ του ισχυρού- ή θέλουμε μια πιο δίκαιη μοιρασιά; Έναν κριτή που δεν θα επηρεάζεται από “καυτές ατμόσφαιρες”, από Mind games προπονητών και από πιέσεις των παραγόντων; Ποιος είναι αυτός ο αδέκαστος κριτής; θα αναρωτηθεί κάποιος… Μα φυσικά η τεχνολογία είναι η απάντηση. Φυσικά, όταν λέμε τεχνολογία, δεν εννοούμε κάποια περίεργα πειράματα, ούτε ποδοσφαιριστές που φοράνε κάποια βραχιόλια νανο-τεχνολογίας που να δείχνουν αν ήταν Off side ή όχι. Ο λόγος γίνεται για το γνωστό πλέον Goal-line Technology και για το μελλοντικό Instant Replay.
Το Goal-line technology εφαρμόζεται ήδη, σε πολλά “προηγμένα” ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα, όπως της Αγγλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας. Τι ακριβώς επιτυγχάνεται με αυτή την τεχνολογική παρέμβαση; Κάθε φορά που υπάρχει η αμφιβολία, αν η μπάλα πέρασε τη γραμμή του τέρματος, κι ως εκ τούτου αν θα πρέπει να καταλογιστεί ή όχι το γκολ, έρχεται το μόνιτορ, το οποίο ελέγχεται από τον παρατηρητή, και με 3-D κάλυψη της επίμαχης φάσης, ζουμάρει στην περιοχή ακριβώς που βρίσκεται η μπάλα, κι αφού ευθυγραμμιστεί η εικόνα του υπολογιστή με την γραμμή του τέρματος, βγάζει επί τόπου απόφαση αν η μπάλα πέρασε ή όχι τη γραμμή. Όπως ήταν αναμενόμενο, η τεχνολογική βοήθεια αυτή είναι σημαντικός αρωγός στις προσπάθειες τόσο των διαιτητών όσο και των εποπτών, για να μπορέσουν πιο εύκολα να πάρουν τη σωστή απόφαση. Το γνωστό άλλοθι, με το “ανθρώπινο” λάθος μειώνεται όλο και πιο πολύ. Η δικαιολογία ότι ο διαιτητής δεν είδε καθαρά τη φάση, οπότε ας του δώσουμε και κάποια ελαφρυντικά, παύει πλέον να ισχύει με το Goal-line Technology.
Εκτός του Goal-line technology φαίνεται πως οι αρμόδιοι της FIFA προσανατολίζονται στο να εισάγουν στο ποδόσφαιρο και μια ακόμη τεχνολογική καινοτομία, η οποία θα λέγεται Instant Replay. Όπως το λέει και το όνομα του, πρόκειται για μια διαδικασία κατά την οποία ο παρατηρητής με ένα γρήγορο Replay (επανάληψη) της φάσης σε δικό του υπολογιστή θα βλέπει αν η απόφαση του διαιτητή ήταν σωστή (ένα off side ή μια κόκκινη κ.ο.κ.) και θα επεμβαίνει προς τη σωστή διευθέτηση του θέματος. Επίσης, όπως έκανε γνωστό η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, η Ελλάδα μαζί με την Πορτογαλία και τη Ρωσία, είναι οι χώρες όπου θα εφαρμοσθεί πιλοτικά το “instant replay”, με τα έξοδα να αναλαμβάνονται καθ ολοκληρίαν από την UEFA.
Βέβαια, μένει να φανεί σε ποιο βαθμό θα μπορεί να γίνεται η χρήση της συγκεκριμένης επιλογής, καθώς δεν μπορεί να είναι εφικτό σε οποιαδήποτε αμφισβητούμενη φάση ο διαιτητής να διακόπτει τον αγώνα και να συμβουλεύεται τον υπολογιστή. Πολλοί αναλυτές, δημοσιογράφοι και γενικότερα μερίδα του φίλαθλου κοινού προβληματίζεται με αυτές τις κινήσεις. Η “ρομποτοποίηση” του ποδοσφαίρου όπως τη λένε μερικοί, ξενίζει, ενώ άλλοι τονίζουν ότι το ποδόσφαιρο θα χάσει το συγκριτικό του πλεονέκτημα παραδείγματος χάρη με το μπάσκετ, που είναι η ταχύτητα, και θα γίνει πιο αργό, οπότε και πιο βαρετό. Βέβαια, ο ισχυρισμός αυτός δεν επαληθεύεται πλήρως, καθώς σε πρόσφατη χρήση του instant replay, και μάλιστα σε μια αρκετά δύσκολη περίπτωση ο διαιτητής χρειάστηκε μόλις 3 λεπτά για να πάρει τη σωστή απόφαση. Είναι όμως τεράστιας σημασίας η διαδικασία της επιλογής. Ένα ποδόσφαιρο με “ανθρώπινα λάθη” ή ένα ποδόσφαιρο 50-50 με τη βοήθεια τεχνολογικών συντελεστών;
πηγή: www.hawkeyeinnovations.com www.thesun.co.uk www.gazzetta.gr