Οι περισσότεροι άνθρωποι, για κάποια περίοδο της ζωής μας, έχουμε υπάρξει εμποδιζόμενα άτομα κι έχει περιοριστεί η προσβασιμότητα μας. Δεν πρέπει να παραλείπουμε ότι όλοι οι άνθρωποι, είμαστε εν δυνάμει άτομα με αναπηρία. Μπορεί να τρομάζει λίγο, δεν παύει όμως ν’ αποτελεί μία πιθανότητα.
Ο όρος «εμποδιζόμενα άτομα» περιλαμβάνει τόσο τα άτομα με αναπηρία, όσο και τα άτομα με μειωμένες ικανότητες δηλαδή:
-
τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (60 και πάνω)
-
οι έγκυες
Advertising
-
τα άτομα με ασυνήθιστες σωματικές διαστάσεις
-
οι εθισμένοι σε βλαβερές ουσίες
-
οι χρήστες ή/και χειριστές οποιουδήποτε τύπου αναπηρικού αμαξιδίου
-
τα νήπια και τα μικρά παιδιά
Advertising
και γενικά όσοι εμποδίζεται η προσβασιμότητα τους σε διάφορους τομείς όπως την απασχόληση, τη ψυχαγωγία, την αναψυχή, τη μετακίνηση, την εκπαίδευση κ.α. Εκτιμάται, ότι τα εμποδιζόμενα άτομα αποτελούν περίπου το 50% του πληθυσμού.
Ως προσβασιμότητα ορίζεται το χαρακτηριστικό του περιβάλλοντος, που επιτρέπει σε όλα τα άτομα χωρίς διακρίσεις φύλου, ηλικίας και λοιπών χαρακτηριστικών, όπως σωματική διάπλαση, δύναμη, αντίληψη, εθνικότητα, να έχουν πρόσβαση σε αυτό, δηλαδή να μπορούν αυτόνομα, με ασφάλεια και με άνεση να προσεγγίσουν και να χρησιμοποιήσουν τις υποδομές, αλλά και τις υπηρεσίες (συμβατικές και ηλεκτρονικές) και τα αγαθά που διατίθενται στο συγκεκριμένο περιβάλλον.
Η προσβασιμότητα, αναφέρεται όχι μόνο στη φυσική πρόσβαση, δηλαδή στη δυνατότητα χρήσης από όλους, των διατιθέμενων υποδομών, υπηρεσιών, αγαθών και πληροφοριών με άνεση αλλά και στη λειτουργικότητα, στην αντίληψη, στην επικοινωνία, στην αυτονομία και στην ασφάλεια.
Επομένως, οι περιορισμοί στην προσβασιμότητα, που υφίστανται τα εμποδιζόμενα άτομα επιφέρουν μειωμένη κοινωνική συμμετοχή και σταδιακά οδηγούν στον κοινωνικό αποκλεισμό τους.
Ένας γονέας που χρησιμοποιεί καρότσι για να μεταφέρει το μωρό του, θεωρείται εμποδιζόμενο άτομο και η χρήση της ράμπας διάβασης ΑμεΑ, του επιτρέπει να κατέβει και ν’ ανέβει με άνεση και ασφάλεια στο πεζοδρόμιο.
Ένας ανελκυστήρας με σήμανση Braille στον κομβιοδόχο, καθώς και αναγγελία ορόφου επιτρέπει σε άτομα με μειωμένη όραση, να το χρησιμοποιήσουν αυτόνομα, δηλαδή χωρίς την ανάγκη συνοδείας από άλλο άτομο.
Σε μια δημόσια υπηρεσία ή σε μια τράπεζα, η έλλειψη χαμηλότερου ύψους γκισέ αποκλείει την ισότιμη εξυπηρέτηση ατόμων με νανισμό.
Στην καθημερινότητα μας, υπάρχουν πλείστα παραδείγματα μορφών κοινωνικού αποκλεισμού, που μπορεί να οφείλονται στην έλλειψη υποδομών ή στον ελλιπή σχεδιασμό προσβασιμότητας. Σίγουρα, η χειρότερη μορφή αποκλεισμού είναι η ενέργεια κάποιου ατόμου που επιφέρει την πλήρη αδυναμία αξιοποίησης της προσβασιμότητας μιας υποδομής, κυρίως από άτομα με αναπηρία.
Η παράνομη στάθμευση πάνω σε μία διάβαση πεζών, μπροστά από μία στάση μέσου μαζικής μεταφοράς, μπροστά από μια ράμπα διέλευσης ΑμεΑ, σε μία γενική ή αποκλειστική θέση στάθμευσης ΑμεΑ, η απουσία ράμπας εισόδου-εξόδου σ’ ένα κατάστημα ή σ’ ένα κτίριο, ένας ελλιπώς συντηρημένος ανελκυστήρας, η μη τήρηση του αντικαπνιστικού νόμου κι ένα σωρό άλλα εμπόδια.
Σ’ ένα, όχι ιδιαίτερα προσβάσιμο περιβάλλον, η συνειδητή ή ασυναίσθητη τοποθέτηση/δημιουργία επιπλέον εμποδίων από άλλα άτομα, αναγκάζει τα εμποδιζόμενα άτομα να περιορίσουν τη κοινωνική συμμετοχή τους.
Η νομοθέτηση επιβολής ποινών για ενέργειες οι οποίες οδηγούν σε κοινωνικό αποκλεισμό, ίσως να μην ήταν αναγκαία εάν γνωρίζαμε ότι μια απλή πράξη μας, μπορεί να βελτιώσει περαιτέρω την προσβασιμότητας ενός χώρου, μιας υποδομής, μιας υπηρεσίας.
Είναι θέμα επιλογής. Ίσως και διάθεσης…
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθο αυτό:
http://edrive.yme.gov.gr/sites/default/files/edrive_psn.pdf
http://culturaldipole.eu/wp-content/uploads/2018/06/Η-σημασία-δημιουργίας-μιας-Πινακοθήκης-προσβάσιμης.pdf
