Οι πολεμικές συγκρούσεις και οι καταστροφές αποτελούν γεγονότα που περιγράφουν αιώνες τρομοκρατίας στον κόσμο που ζούμε. Ακόμη και στον προοδευτικό και αναπτυγμένο εικοστό πρώτο αιώνα, ο πόλεμος εξακολουθεί να αποτελεί απειλή αλλά και καθημερινή πραγματικότητα για εκατομμύρια κατοίκους του πλανητικού μας χωριού. Άνθρωποι χάνουν την ζωή τους, παιδιά στερούνται τις οικογένειές τους και τα παιδικά τους χρόνια στο έλεος των συμφερόντων και του κέρδους και ο κόσμος φαίνεται να χάνει ολοένα και περισσότερο την ελπίδα του για την επικράτηση της ειρήνης και της ευτυχίας.
Έχει επισημανθεί από ιστορικές μελέτες ότι ο εικοστός αιώνας ήταν ο πιο αιματηρός και φονικός στην ανθρώπινη ιστορία, από τις απαρχές της έως και σήμερα. Υπολογίζεται ότι ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που βρήκαν τον θάνατο στη διάρκεια των πολέμων, ανέρχεται στα 187 εκατομμύρια, δηλαδή περίπου στο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού της γης το έτος 1913. Πέρα από τις πολλαπλές υλικές καταστροφές που επιφέρουν οι συνεχείς πόλεμοι, ο ψυχολογικός παράγοντας συνεχίζει να βρίσκεται στο επίκεντρο και να επηρεάζει με τον πιο ειδεχθή τρόπο τις ζωές των ανθρώπων, ακόμη και χρόνια μετά το τέλος των ενόπλων συρράξεων.
Άνθρωποι κατεστραμμένοι ψυχικά προσπαθούν καθημερινά να απωλέσουν τα τραύματα και τις πληγές που προκάλεσε στην ζωή τους ο πόλεμος ένα έργο αρκετά δύσκολο καθώς οι εικόνες και οι αναμνήσεις είναι τόσο έντονες και χαραγμένες βαθιά στη μνήμη τους, δηλητηριάζοντας τη σκέψη και την ζωή τους.
Τα παιδιά και ο πόλεμος
Τα παιδιά αποτελούν τα μεγαλύτερα θύματα σε μια ένοπλη σύγκρουση. Στρατεύονται από πολύ μικρή ηλικία, αντικρίζοντας τον φόβο και τον τρόμο των όπλων και της ωμής βίας. Έχει επισημανθεί από τη Unicef πως πάνω από επτά εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο γεννιούνται και διανύουν ακόμη και ολόκληρη τη ζωή τους σε ζώνες ενόπλων συρράξεων, θέτοντας σε κίνδυνο πέρα από την σωματική τους ακεραιότητα και την ψυχική τους υγεία και γαλήνη.
Μία από τις πολλές συνέπειες που επιφέρουν οι πόλεμοι στην ψυχοσύνθεση των παιδιών είναι το γεγονός πως θεωρούν ότι η βία συνιστά τον πιο λυσιτελή τρόπο αντιμετώπισης των διαφορών, είτε σε μια διαμάχη μεταξύ παιδιών, είτε μεταξύ χωρών. Κάτι τέτοιο είναι βέβαια λογικό, αν αναλογιστούμε πως ένα στα έξι παιδιά σε όλο τον κόσμο γεννιούνται σε εμπόλεμες περιοχές και μυούνται στην κουλτούρα του πολέμου και της ακατάσχετης βαρβαρότητας.
Ο πόλεμος συμβάλλει στην εξαχρείωση του ανθρώπου. Τον “διδάσκει” να παραμερίζει την λογική και την αγάπη προς στον συνάνθρωπο και να λειτουργεί με το ένστικτο της επιβίωσης και της επιβολής, με αποτέλεσμα να πράττει με απόλυτη ωμότητα και εκδικητική μανία. Οι αρετές της αλληλεγγύης και της συνεργασίας δίνουν την θέση τους στο μίσος και στον κυνισμό και ο άνθρωπος μεταμορφώνεται σε ένα ατίθασο ζώο.
Τρόποι προστασίας της ειρήνης
Δεν είμαστε όμως ανίσχυροι απέναντι σε αυτό το φαινόμενο που πλήττει τις κοινωνίες και τις βυθίζει ολοένα και περισσότερο στον φόβο και την τρομοκρατία. Για μια ακόμη φορά η παιδεία και η συνεχής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση αναφορικά με τα δεινά που επιφέρουν οι πόλεμοι στην ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων στον κόσμο, μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στον τερματισμό τους και στην πρόταξη της ειρήνης και την ευτυχίας.
Η παιδεία, όμως, δεν αποτελεί πανάκεια για την αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Στο επίκεντρο για τη διαχείριση των συμπεριφορών που θέτουν σε κίνδυνο την εξέλιξη των ανθρώπων οφείλει να βρίσκεται η θέληση για την πλήρη αλλαγή και μεταστροφή του κόσμου προς την ειρήνη και την αγάπη για ζωή. Οι άνθρωποι δε πρέπει να εθελοτυφλούμε απέναντι σε γεγονότα που συνιστούν απειλή για την ευημερία του συνόλου.
Με αποθέματα ψυχής, λοιπόν, είναι χρέος μας να διαφυλάξουμε την ειρήνη στην ανθρωπότητα και να εξυμνήσουμε τον σεβασμό στη διαφορετικότητα των λαών, προβάλλοντας όχι μόνο τα στοιχεία που διακρίνουν αλλά και εκείνα που ενώνουν τα έθνη, στο πλαίσιο του πανανθρώπινου πολιτισμού και του οικουμενικού πνεύματος.
