Με αφορμή τα 113 χρόνια από το θάνατο του σπουδαίου δραματουργού το MAXMAG φωτίζει άγνωστες πτυχές της ταραχώδης του ζωής.
Τα παιδικά χρόνια
Άντον Πάβλοβιτς Τσέχωφ γνωστός στις πρώτες του λογοτεχνικές απόπειρες και ως Αντόσια Τσεχοντέ γεννήθηκε στη μικρή πόλη Τάγκανρογκ (λιμάνι της Ν. Ρωσίας). Τα παιδικά του χρόνια χαρακτηρίζονταν από έντονο θρησκευτικό στοιχείο με την αυστηρότητα και τη λιτότητα που έντυνε την κοινωνία της εποχής. Ο πατέρας του θέλοντας να καταπνίξει απραγματοποίητες καλλιτεχνικές επιθυμίες στράφηκε στο ποτό χωρίς ,όμως, ποτέ να αμελήσει για την ορθή μόρφωση και των έξι του παιδιών. Η φτώχεια τον οδήγησε, ήδη, από μικρή ηλικία στην εργασία και στην απομόνωση αφού στερήθηκε την οικογένεια του μέχρι να ολοκληρώσει τις βασικές σπουδές του.
«Ίσως τα αισθήματα που βιώνουμε όταν είμαστε ερωτευμένοι να είναι μια φυσιολογική κατάσταση. Ο έρωτας δείχνει σε έναν άνθρωπο πώς θα έπρεπε να είναι πραγματικά».
Ένα αστέρι γεννιέται
Η εγγραφή του στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Μόσχας αποτέλεσε το επόμενο σκαλοπάτι που θα του παρείχε όλες εκείνες τις εμπειρίες μα και τις ευκαιρίες να ακουστεί στο αστικό κοινό της πόλης. Στα φοιτητικά του χρόνια συγγράφει το πρώτο του μονόπρακτο – το Κύκνειο Άσμα– και αργότερα τον Ιβάνοφ για το οποίο δέχτηκε σφοδρές κριτικές κάτι που τον οδήγησε να μην εκδώσει τον Δαίμονα του δάσους, την πρωτόλεια μορφή του Θείου Βάνια. Επηρεασμένος από τη ζωή των χωρικών θα παρουσιάσει τον Γλάρο, το 1895 κάτι που θα σφραγίσει την αποτυχία του σαν καλλιτέχνη από την πλειονότητα της κοινωνίας.
Κατά των Τσέχωφ δύο ήταν οι αγάπες στη ζωή του: η γυναίκα του –Ιατρική– και η ερωμένη του –Λογοτεχνία– . Έτσι, τα δύσκολα χρόνια της ανελέητης κριτικής και των προσπαθειών αποδοχής του υπηρέτησε πιστά της Ιατρική. Το 1892 εξυπηρετούσε 26 χωριά και 7 εργοστάσια ως Ιατρός αρνούμενος να πληρωθεί από τους φτωχούς ενώ ύστερα από εράνους κατόρθωσε να ιδρύσει ένα σχολείο στο Ταλέ . Στην προσπάθεια του να καταπολεμήσει την χολέρα ήρθε αντιμέτωπος με τη δική του ασθένεια, τη φυματίωση κάτι που τον οδήγησε σε μικρή αποχή από τα δρώμενα της Μόσχας.
Άντον Τσέχωφ
“Ένας ηθοποιός πρέπει να φλέγεται εσωτερικά με φαινομενική άνεση εξωτερικά.”
Επιστρέφοντας στον κόσμο του θεάτρου, ο δραματουργός, ανεβάζει τον Θείο Βάνια στο Θέατρο Τέχνης. Με την σκηνική βοήθεια του Στανισλάφσκι τα έργα του αποκτούν διαφορετική χροιά κάνοντας τα ανάρπαστα στο θεατρόφιλο καλλιτεχνικό κοινό. Οι επιτυχείς παραγωγές συνεχίστηκαν με τις Τρείς αδελφές και τον Βυσσινόκηπο που εμφανίστηκε στη σκηνή λίγο πριν το θάνατο του συγγραφέα.
Τα θεατρικά του
Στο έργο του Τσέχωφ είναι πρόδηλη η συμβατική φθορά της καθημερινότητας. Ο μύθος είναι απλός, χωρίς της κλιμακούμενη δράση που θα περίμενε κανείς, ακόμη και στις πιο επίμαχες σκηνές. Το δραματικό ασύμπτωτο αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό με το οποίο ποτίζει τα έργα του. Οι χαρακτήρες, αμφίβολοι, χάνονται μέσα στις ψυχολογικές τους μεταπτώσεις. Ο θεατής βλέπει έναν ηθοποιό του δράματος να γίνεται μέρος μίας ξαφνικής κωμωδίας που ξεσπά επί σκηνής . Τα ερωτικά τρίγωνα εμφανίζονται σαν απωθημένα σε κάθε του έργο. Ο διάλογος δίνει το ρόλο του σε παράλληλους μονολόγους καθιστώντας τους όλους ισάξιους στο μονοπάτι της νοηματοδότησης της ζωής. Τελικά, οι χαρακτήρες θα βρεθούν να αυτοσαρκάζονται όταν συνειδητοποιούν πως δεν μπορούν να πολεμήσουν τη ζωή. Εκείνο όμως που ξεχώρισε τον σπουδαίο Ρώσο δραματουργό είναι η έμφαση που έδωσε σε δευτερεύοντα στοιχεία τη πλοκής. Η φύση μετατρέπεται σε σύμβολο και τα σκηνικά καλούνται να υποστηρίξουν τις σχολαστικές ιδιοτροπίες του δημιουργού τους. Κανείς δεν μένει αμέτοχος στο δημοκρατικό θέατρο που ιδρύει ο Τσέχωφ.
Τα έργα του μέσα από εικόνες
«Τι υπέροχος καιρός σήμερα! Δεν μπορώ να αποφασίσω: να φτιάξω τσάι ή να κρεμαστώ;»
Η κηδεία του, σαν σκηνοθετημένη, έμοιαζε με το χαρακτήρα των έργων του. Η σωρός του μεταφέρθηκε σε ένα βαγόνι με στρείδια ενώ πλήθος κόσμου ακολουθούσε το φέρετρο ενός άλλου νεκρού. Το μνήμα του, σκιάζει μία κερασιά. Αυτός ήταν, άλλωστε, και ο αρχικός τίτλος του έργου –Οι κήποι με τις κερασιές- πριν την μετονομασία του σε Βυσσινόκηπος.
