Γιάννη Γιαννακόπουλος/Φωτογραφία αρχείου
Στον νομό Αιτωλοακαρνανίας λίγα χιλιόμετρα μακριά απο το Αγρίνιο δεσπόζει η μεγαλύτερη σε έκταση λίμνη της Ελλάδος. Μεταξύ των επαρχιών του Μεσολογγίου και Τριχωνίδας, νότια του Παναιτωλικού όρους και βόρεια του όρους Αρακύνθου εκτείνεται από τα ανατολικά προς τα δυτικά και συνδέεται δυτικά με τη γειτονική λίμνη Λυσιμαχία. Έχει επιφάνεια 95,8 τετραγωνικά χιλιόμετρα , μέγιστο μήκος 21,5 χλμ. και μέγιστο βάθος 58 μ. Η λίμνη Τριχωνίδα θεωρείται από τις καθαρότερες λίμνες της χώρας. Υπόγεια ρεύματα, οι ασβεστούχοι βάλτοι και καλαμώνες που τη περιβάλουν συμβάλουν στη διατήρηση της καθαρότητας του νερού.
Η Χλωρίδα και η πανίδα της Λίμνης
“Το Πέλαγος της Αιτωλίας” όπως συχνά αναφέρεται απο τους ντόπιους κάτοικους της, πέρα από την φυσική και απαράμιλλη ομορφιά διαθέτει και μεγάλη βιοποικιλότητα. Η Τριχωνίδα αποτελεί μία από τις ελάχιστες περιοχές της Ελλάδας που συναντάται η βίδρα. Επιπροσθέτως η λίμνη διαθέτει ιδιαίτερα πλούσια πανίδα και κυρίως ορνιθοπανίδα καθώς έχουν παρατηρηθεί σε αυτή περισσότερα από 250 είδη πουλιών όλων των ειδών και μεγεθών μερικά από τα οποία θεωρούνται απο τους ειδικούς επιστήμονες ιδιαίτερα σπάνια, όπως ο πορφυροτσικνιάς.
Στη λίμνη Τριχωνίδα συναντιούνται 25 είδη ψαριών, 11 από τα οποία είναι ενδημικά στην Ελλάδα. Ένα είδος ψαριού, που απαντάται μόνον στην συγκεκριμένη λιμνη είναι και ο νανογωβιός. Πρόκειται για μικρό ψάρι, το οποίο έχει μόλις μήκος πέντε εκατοστών, και ζει στα νερά της λίμνης. Στις όχθες της λίμνης υπάρχουν επίσης πανέμορφα πυκνά δάση από πλατάνια, λεύκες, ιτιές και πικροδάφνες τα οπόια ειναι ιδανικά για τους λάτρεις της φύσης και της πεζοπορίας.
Οι οικισμοί
Περιμετρικά της λίμνης έχουν αναπτυχθεί αρκετοί οικισμοί όπως το Καινούργιο, τόπος καταγωγής του γνωστού Έλληνα ζωγράφου Απόστολου Χαντζαράς, το Παναιτώλιο, η Παραβόλα, το Γαβαλού, η Ματαράγκα καθώς και πολλοί άλλοι οικισμοί.
Το διοικητικό, οικονομικό, συγκοινωνιακό και πολιτιστικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής της ορεινής Τριχωνίδας αποτελεί το Θέρμο που είναι χτισμένο βορειοανατολικά της λίμνης σε υψόμετρο 360 μέτρων και αποτελεί την έδρα του ομώνυμου δήμου.
Οι Αιτωλείς είχαν εγκατασταθεί δυτικά της λίμνης και είχαν ως βάση τους το χωριό Θέρμο. To Θέρμο κατά την αρχαιότητα αποτελούσε το πιο σημαντικό οικισμό της Αιτωλικής Συμπολιτείας ενος ομοσπονδιακού κρατηδίου της Αρχαίας Ελλάδας το οποίο δημιουργήθηκε από τη σύναψη πολιτικής, οικονομικής και στρατιωτικής συμμαχίας των πόλεων κρατών της Αιτωλίας.
Ο βάλτος που ένωνε τις δυο λίμνες το χειμώνα πλημμύριζε και φαινόταν σαν μία, η λεγόμενη «Λίμνη του Απόκουρου». Τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν γνωστή ως λίμνη του «Βραχωριού»
Γιάννη Γιαννακόπουλος/Φωτογραφία αρχείου
Ο Κωστής Παλαμάς και η λίμνη
Ο Παλαμάς στο ποίημα του «Η νιότη» κάνει αναφορά στη Τριχωνίδα και τη γειτονική της Λυσιμαχία, που την αποκαλεί «λίμνη τ’Αγγελόκαστρου»
«Ξέρω δυο λίμνες ξωτικές, δυο λίμνες αδερφάδες
με του χωριού, με του νερού, με του χλωρού τα κάλλη
Για ονειροπλέκτες έρωτες και για τραγουδιστάδες
τη λίμνη τ’ Αγγελόκαστρου του Βραχωριού την άλλη»
Πηγές:
- Γρηγόρης Τσούνης, Τριχωνίδα. Υδάτινες ανταύγειες. Αθήνα, 1996.
