Πηγη:https://www.kathimerini.gr
Στις ακτές του Μυρτώου πελάγους κάτω από το όρος Πάρνωνα βρίσκεται χτισμένο το Λεωνίδιο. Απέχει 93 χλμ. από την Τρίπολη και 210 χλμ. από την Αθήνα. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 φιλοξενεί 3.826 κατοίκους. Τα φράγκικης αισθητικής αρχοντόσπιστα, κοσμούν τους δρόμους του χωριού και οι μοσχομυριστές πετρόχτιστες αυλές με τα γεράνια, τα αγιοκλήματα και τις λεμονιές μαγεύουν τον ταξιδιώτη. Χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι ο επιβλητικός κόκκινος βράχος που ορθώνεται πάνω από τον οικισμό. Το Λεωνίδιο είναι σήμερα χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός ,ενώ ομιλείται ακόμα και σήμερα η Τσακωνική διάλεκτος.
Η Τσακώνικη διάλεκτος
Η Τσακωνική διάλεκτος είναι ελληνογενής διαλεκτική ομάδα που μιλιέται σε όλη τη νότιας Κυνουρίας. Τα τσακώνικα είναι επιβίωση της αρχαίας Λακωνικής και το μοναδικό γλωσσικό ιδίωμα, από αυτά που κρατούν από τις αρχαίες Ελληνικές διαλέκτους, το οποίο έμεινε ζωντανό. Από τα υπάρχοντα στοιχεία φαίνεται ότι μιλήθηκαν κατά το παρελθόν και εκτός των ορίων της σημερινής Τσακωνιάς. Παράδειγμα,αποτελούν χωριά στη γειτονική περιοχή της Λακωνίας. Τα τσακώνικα ζωντανεύουν σήμερα και στη μουσική παράδοση, με αρκετά δημοτικά τραγούδια που συνοδεύουν κυρίως τον τσακώνικο χορό. Αλλά και στην λογοτεχνία υπάρχει αξιόλογη παρουσία του ιδιώματος, αφού τα τελευταία χρόνια έχουν εκδοθεί σε αυτήν ποιήματα και πεζογραφήματα. Ένα από τα ιδιαίτερα Φωνολογικά χαρακτηριστικά είναι η διατήρηση του δωρικού -α- αντί του κοινού -η. (π.χ. μάτη < μάτηρ (αντί μήτηρ), , σάμερε «σήμερα»).
Λεωνίδιο και αρχιτεκτονική από άλλη εποχή
Μπαίνοντας στο Λεωνίδιο εντυπωσιάζουν τα δίπατα και τρίπατα αρχοντόσπιτα με τις πλακόστρωτες ή βοτσαλωτές αυλές. Τα όμορφα κεραμοσκεπαστά χαγιάτια,με τα γεράνια, τα αγιοκλήματα, τις λεμονιές και τις περίτεχνες καμινάδες δίνουν στον επισκέπτη μια πρώτη γεύση της Τσακώνικης αρχιτεκτονικής. Ένα από τα πιο σημαντικά κτίσματα είναι ο Πύργος του Τσικαλιώτη. Ο Πύργος του Τσικαλιώτη βραβεύτηκε στα πλαίσια του προγράμματος διατηρήσεως της Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς. Πρόκειται για ένα κτίριο-κόσμημα, η αρχιτεκτονική του οποίου χαρακτηρίζεται από βυζαντινές κυρίως επιρροές. Ανήκει στον χαρακτηριστικό τύπο της αμυντικής κατοικίας. Ένα ακόμα αντιπροσωπευτικό δείγμα της τσακώνικης αρχιτεκτονικής στο Λεωνίδιο είναι ο Πύργος του Χατζηρούδη. Πρόκειται για ένα πυργόσπιτο του 1750 με τοίχους διάτρητους από ποικίλα μικρά παράθυρα και πολεμίστρες.
Η Ιερά Μονή Παναγίας Έλωνας
Μόλις 10 λεπτά έξω από το Λεωνίδιο και σε υψόμετρο 650μ. από τη θάλασσα υψώνεται επιβλητικό και μεγαλοπρεπές το μοναστήρι της Παναγίας της Έλωνας. Η Μονή παλαιότερα ήταν αφιερωμένη στη Ζωοδόχο Πηγή και από το 1797 είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η χρονολογία ίδρυσης του Μοναστηριού δεν είναι γνωστή. Η παράδοση αναφέρει ως ιδρυτές της, δύο ασκητές μοναχούς γύρω στα 1500μ.χ.
Σήμερα το μοναστήρι διαθέτει ανακαινισμένα κελλιά και βοηθητικούς χώρους. Η πρόσβαση στο συγκρότημα γίνεται από κλίμακα που οδηγεί σε δύο διαδοχικές πύλες προστατευμένες με καταχύστρες. Κυριολεκτικά στο χείλος του βράχου, ένας επιβλητικός διάδρομος μήκους περίπου 100 μ. οδηγεί στα οικοδομήματα που είναι κτισμένα σε διαφορετικά επίπεδα και συνδέονται με κλίμακες και διαδρόμους. Στο εσωτερικό του δεν υπάρχει τοιχογραφικός διάκοσμος, αλλά μόνο το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 19ου αιώνα. Στο ιερό του ναού έχουν τοποθετηθεί προθήκες με κειμήλια, ευαγγέλια, άγια λείψανα και αφιερώματα.
Το Πάσχα στο Λεωνίδιο
Η νύκτα της Αναστάσεως στο Λεωνίδιο είναι η νύκτα των αεροστάτων. Οι κάτοικοι κατασκευάζουν κάθε χρόνο εκατοντάδες πολύχρωμα αερόστατα-φαναράκια, τα οποία και «ελευθερώνουν» το βράδυ της Ανάστασης. Πρόκειται για ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του πίσω στον χρόνο πολλά χρόνια και κάνει το Λεωνίδιο να ξεχωρίζει ανάµεσα σε άλλους, πασχαλινούς προορισμούς της Ελλάδας. Με το Χριστός Ανέστη από τις πέντε ενορίες παίρνουν φωτιά οι κολλημάρες των αεροστάτων. Για 30-40 λεπτά κατακλύζουν τον ουρανό, προσθέτοντας 500-600 αστέρια σ΄αυτά της ανοιξιάτικης γλυκιάς αναστάσιμης νύκτας.
Πηγές:
Σύνταξη κειμένου: Βασιλική Τριανταφυλλοπούλου
Επιμέλεια κειμένου: Γεωργία Αλμπανίδου
