Ακόμη και τα καλύτερα συστήματα αυτόματης εστίασης, ”αγωνίζονται” να ανταπεξέλθουν σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Αυτό συμβαίνει κυρίως, επειδή βασίζονται στο σύστημα ανίχνευσης αντίθεσης, για να βοηθήσει τον φακό να εντοπίσει το πιο sharp σημείο. Σήμερα λοιπόν, θα δούμε τις καλύτερες επιλογές για εστίαση σε χαμηλό φωτισμό, σε τρεις ενότητες. Νυχτερινή αστική φωτογραφία, νυχτερινή φωτογραφία υπαίθρου και αστροφωτογραφία.
1. Πως να εστιάσεις σε χαμηλό φωτισμό όταν τραβάς την πόλη
Για τις βραδινές λήψεις σε αστικές περιοχές, είναι συχνά δυνατή η χρήση της αυτόματης εστίασης. Το κλειδί για την επίτευξη εστίασης, είναι η αντίθεση μεταξύ του δυνατού φωτός και του σκοταδιού που περιέχει ο περιβάλλων χώρος. Παρόλα αυτά, ακόμα και η αυτόματη εστίαση θα ζητήσει κάποιο ”input” από εσένα, για να είναι ”σίγουρη” ότι βλέπει αυτό που βλέπεις και εσύ, και πολλές φορές ένας από τους δυο σας δεν βλέπει σωστά.
Ας το πάρουμε λοιπόν από την αρχή. Πρώτα πρέπει να ρυθμίσεις τη φωτογραφική σου μηχανή, σε λειτουργία αυτόματης εστίασης ενός σημείου. Στη συνέχεια, θα πρέπει να τοποθετήσεις αυτό το σημείο εστίασης σε ένα φωτεινό σημείο που όμως γύρω του περιβάλλεται από το σκοτάδι.
Μπορείς αυτό, να το κάνεις είτε μετακινώντας την κάμερα, κλειδώνοντας την εστίαση και κατόπιν επιστρέφοντας την κάμερα στην αρχική της σύνθεση, είτε μετακινώντας το σημείο εστίασης χρησιμοποιώντας το joystick της φωτογραφικής μηχανής ή το D-Pad. Και φυσικά, όπως για τις περισσότερες φωτογραφίες με χαμηλό φωτισμό, θα χρησιμοποιήσεις τρίποδο.
2. Πώς να εστιάσεις όταν τραβάς φυσικά τοπία σε χαμηλό φωτισμό
Σε αντίθεση με τις πόλεις, τα τοπία της υπαίθρου μπορούν να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα στην αυτόματη εστίαση σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη κάθε έντονης αντίθεσης για την εστίαση, αφού δεν υπάρχουν έντονες τεχνητές πηγές φωτός. Σε αυτά τα σενάρια, θα πρέπει να εστιάσεις χειροκίνητα. Το πρόβλημα, είναι όπως και στη αυτόματη εστίαση, τα μάτια σου εξακολουθούν να χρειάζονται κάποια αντίθεση.
Μια από τις καλύτερες επιλογές που έχεις, είναι να χρησιμοποιήσεις τη ζωντανή προβολή της κάμερας. Η ζωντανή προβολή, όχι μόνο θα δώσει μια ηλεκτρονική απόδοση της σκηνής μπροστά σου, αλλά και θα προσθέσει βοηθήματα εστίασης, καθώς και τη δυνατότητα να κάνεις μεγέθυνση σε μια περιοχή της οθόνης, για να την ελέγξεις.
Σε τέτοιες περιοχές όπως είπαμε, δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες για τεχνητές πηγές φωτός, εάν υπάρχουν όμως, ακόμα και σε πολύ μακρινή απόσταση, εστιάζουμε σε αυτές.Μπορεί να υπάρχει ακόμη και κάποιο φυσικό φως περιβάλλοντος, όπως το λυκόφως, για ιδιαίτερα ατμοσφαιρικές φωτογραφίες.
Συνεπώς, με το φακό στην manual focus ρύθμιση και την οθόνη στο liveview, θα πρέπει να ταλαιπωρήσεις λίγο το φακό μέχρι να βρεις την περιοχή με την περισσότερη αντίθεση, και στη συνέχεια να τον γυρίσεις λίγο πιο πέρα. Στη συνέχεια, σιγά-σιγά γύρισε και πάλι τον φακό, πίσω στο σημείο όπου η αντίθεση είναι στο πιο δυνατό της σημείο. Αυτή η μετακίνηση του φακού γίνεται, γιατί ενώ εσύ μπορεί να πιστεύεις ότι κεντράρεις στο πιο sharp σημείο, όμως αυτό να μην συμβαίνει στην πραγματικότητα. Στην παραπάνω εικόνα για παράδειγμα, η εστίαση είναι στα φώτα του σαλέ.
Κάνοντάς το αυτό σε ζωντανή προβολή, σημαίνει ότι μπορείς να αξιοποιήσεις και μερικά βοηθήματα εστίασης που θα σου εμφανιστούν στην οθόνη. Το πρώτο από αυτά, είναι η ”κορυφαία” εστίαση (focus peaking). Αυτό είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο, που χρησιμοποιείται συχνά από τους κινηματογραφιστές. Εμφανίζει ένα λαμπερό πρωτεύον χρώμα στην οθόνη καθώς συγκεντρώνονται περιοχές αντίθεσης. Αυτό σου επιτρέπει να λάβεις μια ακριβή ένδειξη για το που εστιάζει ο φακός.
Η δεύτερη επιλογή είναι η εστίαση ζουμ. Οι περισσότερες λειτουργίες ζωντανής προβολής έχουν τη δυνατότητα να κάνεις μεγέθυνση της οθόνης στο σημείο που θέλεις να εστιάσεις. Αυτή η μεγέθυνση είναι εξαιρετικά χρήσιμη για την ακριβή εστίαση στο ακριβές σημείο που επιθυμείς.
Βέβαια, η φωτογραφική σου μηχανή, ενδέχεται να μην διαθέτει λειτουργία ζωντανής προβολής ή μπορεί να προτιμάς να τραβάς μέσα από το σκόπευτρο. Σε αυτή την περίπτωση, θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσεις την παραπάνω τεχνική για να αναζητήσεις περιοχές αντίθεσης. Πρέπει επίσης να βρεις τρόπο να προσαρμοστούν τα μάτια σου στο σκοτάδι, αποφεύγοντας να κοιτάς τις ισχυρές πηγές φωτός για περίπου 10 λεπτά. Αυτό περιλαμβάνει το κινητό σου τηλέφωνο και ακόμα και την οθόνη LCD της κάμερας.
3. Εστιάζοντας στην αστροφωτογραφία
Τέλος, θα δούμε πώς να εστιάζουμε στο χαμηλό φωτισμό όταν θέλουμε να τραβήξουμε αστροφωτογραφία, ίσως το πιο δύσκολο είδος χαμηλού φωτισμού στο οποίο μπορούμε να δούμε την έντονη εστίαση. Ο προφανής λόγος γι ‘αυτό είναι ότι εκτός από τα αστέρια, πρέπει να αποφύγουμε οποιοδήποτε φως του περιβάλλοντος γύρω μας. Πώς εστιάζουμε λοιπόν;
Και πάλι το καλύτερο εργαλείο που θα χρησιμοποιήσεις, είναι η ζωντανή προβολή. Αναζήτησε το πιο φωτεινό αστέρι στον ουρανό. Αυτό μπορεί να μην είναι σε κεντρικό σημείο του κάδρου, αλλά θα είναι η καλύτερη επιλογή για να εστιάσεις.Εστίασε αν είναι δυνατόν, στο άπειρο. Αλλά να γνωρίζεις ότι το σήμα άπειρο δεν μπορεί πάντα να εστιάσει τέλεια στο άπειρο (mind-blowing).
Επανέφερε ξανά την εστίαση προς και πέρα από το σημείο όπου το αστέρι εμφανίζει την υψηλότερη αντίθεση. Μπορεί επίσης να είναι σοφό να σηκώσεις το ISO και να τραβήξεις μια δοκιμή, ώστε να ελέγξεις την εστίαση. Αυτό θα μειώσει την πιθανότητα να ξοδέψεις ένα σημαντικό χρονικό διάστημα σε μια μακρά έκθεση και να διαπιστώσεις ότι είναι εκτός εστίασης.
Εάν αγωνίζεσαι να βρεις ένα αστέρι που εκπέμπει αρκετό φως, άλλες επιλογές είναι να αναζητήσεις μια μακρινή φωτεινή πηγή εδάφους ή να εστιάσεις στο φεγγάρι. Μπορείς επίσης να χρησιμοποιήσεις έναν πολύ λαμπερό φακό ή ακόμα και ένα στυλό λέιζερ για να φωτίσεις ένα μέτρια απομακρυσμένο θέμα και να εστιάσεις σε αυτό.
Η κατανόηση του τρόπου εστίασης σε χαμηλό φωτισμό είναι ένα δύσκολο θέμα και ακόμα πιο δύσκολο στην πράξη του. Ενώ μπορεί να έχεις μια αξιοπρεπή αυτόματη εστίαση σε αστικές σκηνές, στην πραγματικότητα, η καλύτερη επιλογή σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού θα είναι πάντα η χειροκίνητη εστίαση. Με την πρακτική και τη χρήση των συμβουλών που περιγράφονται παραπάνω, σύντομα να παίρνεις εντυπωσιακές και ευκρινείς φωτογραφίες ακόμα και σε τόσο δύσκολες φωτιστικές συνθήκες.
