
Το 2024, που μας αποχαιρετά σε λίγες ώρες, υπήρξε μια χρονιά με μεγάλη βιβλιοπαραγωγή, καθώς μια πληθώρα τίτλων ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας κατέκλυσε τα ράφια και τις προθήκες των ελληνικών βιβλιοπωλείων. Κάποια από αυτά τα βιβλία αγαπήθηκαν και συζητήθηκαν πολύ, ενώ κάποια άλλα αποτέλεσαν αντικέιμενο αντιπαραθέσεων. Ακολουθούν κάποιες προτάσεις βιβλίων ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας που διαβάσαμε, ξεχωρίσαμε και σας προτείνουμε.
Ελληνική λογοτεχνία
Μεγάλη ήταν το 2024 η εγχώρια παραγωγή βιβλίου, με αρκετούς Έλληνες λογοτέχνες να κάνουν την εμφάνισή τους με εντυπωσιακά πρωτόλεια αλλά και άλλους, περισσότερο γνωστούς στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, να επανέρχονται στα λογοτεχνικά δρώμενα με νέο βιβλίο. Από τις εκδόσεις Πόλις διαβάσαμε και ξεχωρίσαμε το πρωτόλειο της Αταλάντης Ευρυπίδου με τίτλο “Εκείνοι που δεν έφυγαν”, μια εξαιρετικά πρωτότυπη συλλογή διηγημάτων λαϊκού τρόμου αλλά και το συγκινητικό μυθιστόρημα της Βασιλικής Πέτσα “Δεν θ’αργήσω” που είναι εμπνευσμένο από μια ποδοσφαιρική τραγωδία που συντάραξε τη Βρετανία το 1989 , με το συμβάν να μένει στην ιστορία ως «η τραγωδία του Χίλσμπορο». Σε αληθινά γεγονότα είναι βασισμένο και το νέο true crime μυθιστόρημα του Μίνου Ευσταθιάδη με τίτλο “Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους” που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κι αποτελεί κράμα δημοσιογραφικής έρευνας και δικαστικού θρίλερ. Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφόρησε και το πρώτο μυθιστόρημα της Λίνας Βαρότση “Σήκω από πάνω μου”, ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για την έμφυλη βία και τις δεύτερες ευκαιρίες που μας δίνονται στη ζωή. Μεγάλο εκδοτικό γεγονός αποτέλεσε κι η επανέκδοση των δύο συλλογών διηγημάτων του Γιάννη Παλαβού από τις εκδόσεις Ίκαρος , “Το παιδί” και “Αστείο” τις οποίες διαβάσαμε και αγαπήσαμε. Από τον ίδιο εκδοτικό, ξεχωρίσαμε επίσης τη συλλογή διηγημάτων του Κωνσταντίνου Δομηνίκ με τίτλο “Κακό Ανήλιο” , η οποία μας ταξίδεψε στην ελληνική επαρχία και μας βύθισε στον αλλόκοτο κόσμο των λαϊκών μύθων.
Μέσα στο 2024 κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Νήσος δύο πολύ ενδιαφέροντα μυθιστορήματα, η “Τέλεση” του Φώτη Δούσου, ένα ψυχολογικό θρίλερ που, μεταξύ άλλων, μιλά για τα πολλαπλά προσωπεία του σύγχρονου ανθρώπου, αυτά που ενίοτε υιοθετεί προκειμένου να επιβιώσει στο ανθρωποφαγικό σύμπαν που τον περιβάλλει αλλά και το φεμινιστικό μυθιστόρημα “Της Λένης η μ(ι)λιά, ΄της Στέλλας Χαιρέτη, το οποίο μιλά για την εμπειρία της θηλύτητας και την αναπαράσταση του γυναικείου λόγου στη σύγχρονή εποχή. Τέλος, από τις εκδόσεις Καστανιώτη, διαβάσαμε και ξεχωρίσαμε το νέο αντιπολεμικό μυθιστόρημα της Τζούλιας Γκανάσου “Δευτέρα παρουσία” αλλά και το τελευταίο μυθιστόρημα του πολυγραφότατου Θεόδωρου Γρηγοριάδη με τίτλο “Ελσίνκι”, μια συγκινητική ιστορία για το προσφυγικό ζήτημα, την μετανάστευση, τον ρατσισμό, τον αποχωρισμό και τη μοναξιά.
Ξένη λογοτεχνία

Πολλά ήταν και τα βιβλία ξένης (μεταφρασμένης) λογοτεχνίας που ξεχωρίσαμε φέτος. Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφόρησε μέσα στο 2024 το μυθιστόρημα ” Τον καιρό του Θεού”, σε μετάφραση Άγγελου Αγγελίδη και Μαρίας Αγγελίδου, στο οποίο ο πέντε φορές υποψήφιος για το βραβείο Booker συγγραφέας, Sebastian Barry, αφηγείται την σπαρακτική ιστορία ζωής του Τομ Κετλ, ενός χήρου αστυνομικού της Ιρλανδικής Γκάρντα, ο οποίος μετά την συνταξιοδότησή του, αποφασίζει να μετακομίσει σε ένα παράσπιτο ενός παλιού Βικτωριανού αρχοντικού, με θέα τη θάλασσα. Οι ίδιες εκδόσεις έφεραν στα χέρια μας το βιβλίο φαινόμενο με τίτλο “Μάρτυς”, το πρώτο μυθιστόρημα του Ιρανού ποιητή Kaveh Akbar, ο οποίος γεννήθηκε στην Τεχεράνη, αλλά μεγάλωσε στην Αμερική. Ο «Μάρτυς», σε μετάφραση Μυρσίνης Γκανά, πραγματεύεται τη ζωή του Σαμ Σάιρους, ενός τριαντάρη Αμερικάνου, γιου Ιρανών μεταναστών, ο οποίος απεξαρτημένος πια από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ, αναζητά το νόημα της ζωής και κυρίως του θανάτου. Στα σημαντικά εκδοτικά νέα της χρονιάς κι η επανακυκλοφορία, σε επετειακή έκδοση, του βραβευμένου με Booker 1999 μυθιστορήματος του Νοτιοαφρικανού J.M.Coetzee με τίτλο «Ατίμωση», 25 ολόκληρα χρόνια μετά την πρώτη του κυκλοφορία, σε μετάφραση Χριστίνας Σωτηροπούλου.
Ηχηρές ήταν και οι γυναικείες φωνές στην ξένη πεζογραφία, με τον φεμινισμό και τον τρόμο να ενώνονται στη νουβέλα της Ισπανίδας Λάιλα Μαρτίνεθ με τίτλο “Σαράκι”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Carnivora σε μετάφραση Ασπασίας Καμπύλη, “Τα Παλιοκόριτσα” της Καμίλα Σόσα Βιγιάδα, από τις εκδόσεις Opera σε μετάφραση Αχιλλέα Κυριακίδη, ένα βιβλίο εμπνευσμένο από πραγματικά περιστατικά της ζωής της διεμφυλικής Αργεντίνας συγγραφέως και ηθοποιού αλλά και το auto-fiction μυθιστόρημα της Νεζ Σινό “Θλιβερός Τίγρης” το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εστία σε μετάφραση Λίζυς Τσιριμώκου, μια υβριδική αφήγηση, μεταξύ μαρτυρίας, αυτοβιογραφίας και μύχιας εξομολόγηση που συγκλονίζει.Στα βιβλία που ξεχωρίσαμε και το «Άχ, Ουίλλιαμ!», το τελευταίο μυθιστόρημα της Αμερικανίδας Elizabeth Strout που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Άγρα, σε μετάφραση Μαργαρίτας Ζαχαριάδου. Το βιβλίο περιστρέφεται γύρω από τη ζωή μιας παλιάς γνώριμης στο αναγνωστικό κοινό, της Λούσι Μπάρτον, κεντρικής ηρωίδας δύο προηγούμενων μυθιστορημάτων της Strout με τίτλο «Το όνομά μου είναι Λούσι Μπάρτον» και «Όλα γίνονται», τα οποία έχουν, επίσης, εκδοθεί από τον ίδιο εκδοτικό.

Κλείνοντας, δεν θα έπρεπε να παραλείψουμε να αναφερθούμε σε τρία μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2024 και προέρχονται από συγγραφείς πολυγραφότατους και αγαπημένους. O Ιαν ΜακΓιούαν επέστρεψε με το συγκινητικό μυθιστόρημά του με τίτλο “Μαθήματα” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση Κατερίνας Σχινά και μας ταξιδεύει στην Ευρώπη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Εξαιρετικά ενδιαφέρον ήταν και το τελευταίο μυθιστόρημα του Caryl Ferey “Οκαβάνγκο” που κυκλοφόρησε μέσα στο καλοκαίρι από τις εκδόσεις Άγρα σε μετάφραση Αργυρώς Μακάρωφ και αποτελεί ένα συναρπαστικό ταξίδι στην καρδιά της Μαύρης ηπείρου. Για το τέλος, ένα από τα ομορφότερα βιβλία του 2024, η “Αμηχανία” του Richard Powers που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Gutenberg σε μετάφραση Γιώργου Κυριαζή, ένα βιβλίο που περιστρέφεται γύρω από τρεις θεματικούς άξονες, την αστροφυσική, την επιστήμη και την οικολογία, ενώ μεγάλη βαρύτητα δίνεται και στον θεσμό της οικογένειας και τις διαπροσωπικές σχέσεις των κεντρικών ηρώων του.