Ο προορισμός του σημερινού άρθρου είναι η Στυλίδα, μια κωμόπολη του νομού Φθιώτιδας. Απέχει μόλις 17 χλμ. από την πρωτεύουσα του νομού, την Λαμία, και προσελκύει ετησίως μεγάλο αριθμό επισκεπτών, καθώς μεταξύ άλλων αποτελεί πέρασμα προς τη Βόρεια Ελλάδα. Η Στυλίδα είναι χτισμένη αμφιθεατρικά, δίπλα στη θάλασσα, γεγονός που προσδίδει στην περιοχή ομορφιά, καθώς και την αίσθηση του νησιωτικού κλίματος. Η εν λόγω κωμόπολη εκτείνεται στον Μαλιακό κόλπο, ο οποίος βρίσκεται στην ανατολική Στερεά Ελλάδα. Σημαντικός για τη Στυλίδα είναι και ο οικονομικός ρόλος που επιτελεί, καθώς εκεί βρίσκεται και το λιμάνι της Λαμίας. Σύμφωνα με την απογραφή που πραγματοποιήθηκε το 2011, ο πληθυσμός της περιοχής υπολογίζεται σε 5.000 κατοίκους.
Η ιστορία της Στυλίδας
Η Στυλίδα, κατά την αρχαιότητα, ονομαζόταν Φάλαρα, γεγονός που αποδεικνύεται από τις αρχαιολογικές ανασκαφές που έχουν λάβει χώρα στην περιοχή. Μάλιστα τμήματα του κάστρου της περιοχής, επιβιώνουν μέχρι και σήμερα, υπενθυμίζοντας σε κατοίκους και επισκέπτες την πρώτη μορφή που είχε η περιοχή.
Στη διάρκεια του 4ου αιώνα π.Χ., ο συγκεκριμένος οικισμός περιήλθε στα χέρια των Μαλιέων, ενός αρχαίου ελληνικού φύλου. Η κατάσταση αυτή εμπόδισε την προβλεπόμενη ανάπτυξη της Στυλίδας, η οποία κατόρθωσε να ξεκινήσει και πάλι την εξέλιξη της στη διάρκεια της ρωμαϊκής εποχής.
Κατά τα χρόνια της συγκρότησης του πρώτου ελληνικού κράτους, η Στυλίδα βρισκόταν στα βόρεια σύνορα αυτού, αποτελώντας έτσι μια από τις ακριτικές περιοχές της Ελλάδας. Επιπλέον, αξιοσημείωτο για την περιοχή είναι το γεγονός πως αποτέλεσε τον πρώτο ακριτικό σταθμό στον οποίον δημιουργήθηκε σιδηροδρομικό δίκτυο. Πιθανότατα η δημιουργία του οφείλεται και στην ιδιότητα της περιοχής να αποτελεί το μοναδικό ανατολικό πέρασμα στη βόρεια Ελλάδα.
Ένα από τα σημαντικότερα σημεία αναφοράς για την νεότερη ιστορία της Στυλίδας, είναι η δημιουργία του πρώτου Κέντρου Περιβαλλοντολογικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Το κέντρο αυτό διευκόλυνε την μελέτη του οικοσυστήματος Μαλιακού- Οίτης- Σπερχειού, που συγκέντρωνε το ενδιαφέρον τόσο των Ελλήνων, όσο και των ξένων μελετητών.
Το λιμάνι της Στυλίδας
Πρόκειται για ένα λιμάνι που χαρακτηρίστηκε από τον Τίτο Λίβιο ως “εξαιρετικό με ασφαλείς όρμους ολόγυρα”. Η μαρτυρία αυτή, όπως και έρευνες που διεξήχθησαν στην περιοχή καταδεικνύουν τη σπουδαιότητα του λιμανιού, καθώς και την τεράστια οικονομική και στρατηγική σημασία της Στυλίδας. Λέγεται μάλιστα, πως στο συγκεκριμένο λιμάνι αποβιβάσθηκε ο Άγιος Ηρωδίων, ο οποίο ανήκε στους Αποστόλους, κήρυξε τον Χριστιανισμό και εν τέλει μαρτύρησε στην Υπάτη, σημερινή κωμόπολη του δήμου Λαμιέων.
Κατά τα χρόνια μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η Στυλίδα αποστατεί με τη βοήθεια και των Αθηναίων συμμάχων, με σκοπό να πάψει να βρίσκεται υπό τον έλεγχο του μακεδονικού βασιλείου. Οι Μακεδόνες όμως, έχοντας το συγκεκριμένο λιμάνι ως την κυριότερη πηγή ανεφοδιασμού, δεν ήταν δυνατόν να το παραδώσουν αμαχητί. Έτσι, σημαντικά γεγονότα έλαβαν χώρα στην περιοχή, κατά τα οποία το λιμάνι της Στυλίδας υπέστη βαρύτατες ζημιές.
Το λιμάνι της Στυλίδας, μετά από πολλές καταστροφές και λεηλασίες που γνώρισε κατά τα χρόνια από τη δημιουργία του, μέχρι και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως τον μεγάλο σεισμό του 551 μ.Χ. και την ολοκληρωτική καταστροφή του από τους Γερμανούς, το 1944, συνεχίζει και επιβιώνει χάρη στην δουλεία των δημάρχων της Στυλίδας, οι οποίοι δε σταμάτησαν στιγμή να εργάζονται, ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί το λιμάνι της Στυλίδας. Σημαντικό για την περιοχή, είναι το έργο του δημάρχου Δημήτριου Διαμαντίδη, ο οποίος στα τέλη του 19ου αιώνα, ανακατασκεύασε πλήρως το λιμάνι, δίνοντας του σημερινή του μορφή.
Η Στυλίδα σήμερα
Πλέον η Στυλίδα αποτελεί μια όμορφη κωμόπολη, την οποία οι επισκέπτες της την επιλέγουν ως προορισμό τόσο εξαιτίας της θέσης της, δίπλα στη θάλασσα, σε κοντινή απόσταση από την παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών- Θεσσαλονίκης, όσο και λόγω του λιμανιού- τη σημασία του οποίου αναλύσαμε παραπάνω- και του ιστορικού υπόβαθρου που διαθέτει. Επιπλέον, πολλοί είναι οι επισκέπτες που σπεύδουν στην περιοχή, για να θαυμάσουν μονές και εκκλησίες που βρίσκονται εκεί. Μια από αυτές είναι η Ιερά Μονή Αγίων Ταξιαρχών Νεράιδας, η οποία χτίστηκε το 1750 σε βυζαντινό ρυθμό και έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο μνημείο. Επίσης, ο κάθε επισκέπτης αξίζει να επισκεφθεί τα τμήματα του κάστρου, τα οποία σώζονται, ώστε να δημιουργήσει μια πιο ολοκληρωμένη άποψη σχετικά με την οικονομική και κοινωνική κατάσταση της περιοχής. Η Στυλίδα, τέλος, είναι γνωστή για τις ελιές που διαθέτει. Μια επίσκεψη στον συγκεκριμένο προορισμό αρκεί για να καταδείξει στον επισκέπτη τις ομορφιές, τις παραδόσεις και την ιστορική συνέχεια αυτού του όμορφου τόπου.
Πηγές:
