Η Τρίπολη απλώνεται σε ένα εκτεταμμένο οροπέδιο, στο κέντρο της Πελοποννήσου, το οποίο βρίσκεται σε ύψος 650 μέτρων. Περιτριγυρίζεται από όλες τις πλευρές της από βουνά με πυκνή βλάστηση, εκ των οποίων το ψηλότερο και εγγύτερο είναι το Μαίναλο προς τα βορειοανατολικά. Έχει μακρά ιστορία και από το 17ο αιώνα και μετά, έγινε το κέντρο του Μοριά με ανεπτυγμένο εμπόριο και πολλούς τεχνίτες, ενώ εκεί συνέρρεαν περιηγητές και στρατοκόποι, κατάσκοποι και ελληνολάτρες. Ο πληθυσμός της ανέρχεται στους 25.520 κατοίκους που στην πλειοψηφία τους ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία.
Η μοναδική αρχιτεκτονική της
Επισκεπτόμενος κανείς την Τρίπολη, θα καταλάβει ότι δεν πρόκειται για μια συνηθισμένη πόλη του 21ου αιώνα. Από άκρη σε άκρη, τα νεοκλασικά διαμάντια της πόλης που τη κατακλύζουν, κάνουν τον επισκέπτη να ζήσει μια μοναδική εμπειρία. Η δόμηση της πόλης δεν έχει αλλάξει για τα τελευταία 100 χρόνια.
Ένα από τα πολλά δείγματα της μοναδικής αρχιτεκτονικής της πόλης είναι το Μαλλιαροπούλειο θέατρο. Πρόκειται για ένα υπεραιωνόβιο θέατρο, που έχει στεγάσει όλη τη θεατρική ιστορία της Ελλάδας.
Το θέατρο θεμελιώθηκε το 1905 και εγκαινιάστηκε πέντε χρόνια αργότερα. Πρόκειται για έργο του μεγάλου αρχιτέκτονα Αναστάσιου Μεταξά. Στη διακόσμηση εργάστηκε ο διάσημος Γάλλος αρχιτέκτονας Ζολί. Με βαθυκόκκινα βελούδινα καθίσματα, δερμάτινες κουίντες, πολυτελή θεωρεία και δώδεκα καμαρίνια, έμελλε να σημαδέψει την πολιτιστική ζωή όλης της Πελοποννήσου. Η πρώτη παράσταση δόθηκε από το θίασο της θρυλικής κυρίας του θεάτρου, της Ροζαλίας Βονασέρα. Από τη σκηνή του πέρασαν η Κοτοπούλη, η Παξινού, ο Μινωτής, ο Γιώργος Παπάς, η αφρόκρεμα της θεατρικής τέχνης.
Άλλο ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα είναι το Δικαστικό Μέγαρο. Το Δικαστικό Μέγαρο στην Τρίπολη είναι ένα στιβαρό κτήριο στην Πλατεία του Άρεως.
Το Μέγαρο θεμελιώθηκε το 1914 και εγκαινιάστηκε το 1934. Με την άριστη λιθοδομή, τους κομψούς κίονες, το αέτωμα και τα κατακόκκινα παράθυρα αποτελεί ένα από τα ομορφότερα κτήρια της Πελοποννήσου. Ο εσωτερικός διάκοσμος είναι πλούσιος. Το κτήριο είναι διώροφο εξωτερικά, με έναν ακόμη υπόγειο όροφο. Στο ισόγειό του υπάρχουν και διαφυλάττονται τα χαραγμένα μηνύματα από τους μελλοθάνατους της αντίστασης.
Τέλος, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στην βίλα Τουρκοβασίλη. Η βίλα Τουρκοβασίλη είναι ένα εμβληματικό κτήριο. Ο Τουρκοβασίλης ήταν πολιτικός και σημαντικός άνδρας της Τρίπολης.
Το οίκημα αποτέλεσε για χρόνια κοσμικό κόμβο της πόλης. Από τις σάλες του ακουγόταν τις νυχτιές η μουσική που συνόδευε τις βεγγέρες. Εδώ έγιναν και μερικές από τις πιο σημαντικές πολιτικές συναντήσεις του ταραγμένου 20ού αιώνα. Ο Τουρκοβασίλης, συμμετείχε σε πολλές κυβερνήσεις. Με διαταγή του Μεταξά συλλαμβάνεται και εξορίζεται, μιας και συμμετείχε σε κίνημα ανατροπής του καθεστώτος.
Η ιστορία των 2 κεντρικών πλατειών
Η Πλατεία Βασιλέως Γεωργίου Β΄ ή Αγίου Βασιλείου η οποία πήρε το όνομά της άτυπα από τον ομώνυμο μητροπολιτικό ναό βρίσκεται στο κέντρο της Τρίπολης και αποτελούσε πάντα εμπορικό κέντρο, τόσο σε τοπικό όσο και ευρύτερο επίπεδο. Στην αρχική της μορφή περιελάμβανε πολλά πλατάνια και λεύκες, τα οποία έχουν τη δική τους συνεισφορά στην ιστορία της πλατείας, με τη σημερινή της εικόνα να μην παρουσιάζει μεγάλες διαφορές σε σχέση με το παρελθόν.
Το 1851 η δημοτική αρχή μερίμνησε για την διαμόρφωση της πλατεία όπου έγινε σταυροειδής και τριγωνοειδής λιθόστρωση. Το συντριβάνι που στολίζει την πλατεία μέχρι και σήμερα χτίστηκε το 1887!
Το 1891, ο Δήμαρχος Αθανάσιος Χριστόπουλος έκοψε τα πλατάνια, αλλά μετά από έντονες αντιδράσεις των πολιτών άφησε μόνο ένα. Πάνω στη πλατεία υπήρχαν δυο πηγάδια ξεσκέπαστα για να ποτίζουν οι αμαξάδες τα άλογα τους αλλά έπειτα από χρόνια (1920-1922) τα σκέπασαν για λόγω ασφάλειας των πολιτών. Η πλατεία παραμένει ίδια μέχρι και σήμερα, 100 χρόνια μετά.
Η πλατεία Κολοκοτρώνη δημιουργήθηκε με την ανοικοδόμηση της πόλης το 1836. Το πρώτο όνομα που είχε ήταν πλατεία Ναυπλίου λόγω του, ότι ήταν η είσοδος της πόλης από την πύλη του Ναυπλίου. Στο μέρος αυτό ήταν ερείπια, με μια μεγάλη αλάνα, είχαν στήσει παράγκες και είχε δημιουργηθεί μια μικρή αγορά. Η Πλατεία Κολοκοτρώνη στα τέλη του 19ου αιώνα ήταν το κέντρο του εμπορίου των σιτηρών. 
Το 1910 άλλαξε το όνομα της και, από πλατεία Ναυπλίου έγινε πλατεία Κολοκοτρώνη. Ο λόγος ήταν ότι, εκεί, αποφασίστηκε μ’ εράνους, να τοποθετηθεί αργότερα, ο υπό έγερση, ανδριάντας του Γέρου του Μοριά.
Ανεπίσημα για τους Τριπολιτσιώτες ήταν η πλατεία της Μαρμαρένιας Βρύσης. Το όνομα, το, πήρε από την ομώνυμη βρύση που υπήρχε στην πλατεία και η οποία, μετά την διαμόρφωση της, μεταφέρθηκε στην οδό Ναυπλίου.
Το ”Τίποτα”
“Τι θα πάρετε δεσποινίς;”,”Τίποτα, ευχαριστώ”. Αυτή ήταν η αφορμή για τη δημιουργία του γνωστότερου ποτού της Τρίπολης. Ο Νικόλαος Μπίρης διατηρούσε ποτοποιείο στην πόλη. Τότε οι ποτοποιίες είχαν οικογενειακή ατμόσφαιρα και μπορούσαν οι πελάτες να κάτσουν σε τραπεζάκια να απολαύσουν το ποτό τους, το οποίο προσφερόταν χύμα από βαρέλι. Στο ποτοποιείο του κύριου Μπίρη μεταξύ των πελατών έρχονταν και φίλοι. Οι κυρίες τους που ήθελαν να δείξουν καλή διαγωγή και ανατροφή, συνήθως όταν τις ρωτούσε τι θα πιουν, έλεγαν τίποτα. Έτσι γεννήθηκε το Τίποτα. Έτσι ξεκίνησε η μικρή βιοτεχνία στην Τρίπολη και για περισσότερο από μισό αιώνα εξακολουθεί να παράγει το συγκεκριμένο λικέρ με την ίδια μυστική συνταγή και το ίδιο μεράκι.
Το «Τίποτα» κατοχυρώθηκε –το 1950- με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας από το Υπουργείο Εμπορίου, το οποίο έκανε δεκτό το αίτημα του Νίκου Μπίρη. Έτσι από στόμα σε στόμα, το «Τίποτα» έγινε το ποτό που συνδέθηκε με την Τρίπολη, καθώς πολλοί ήταν οι επισκέπτες που το έψαχναν.
Το μεγάλο καφενείο
Στην πλατεία Αγίου Βασιλείου ζει, αναπνέει και λειτουργεί ένα από τα πιο παλιά καφενεία της χώρας μας και ασφαλώς ένα από τα πιο παλιά και γραφικά κτίρια της Τρίπολης. Πρόκειται για το Μεγάλο Καφενείο. Το καφεδάκι και το ουζάκι στη μεγάλη σάλα του, ιδίως τις Κυριακές μετά τη λειτουργία στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Βασιλείου, είναι παράδοση για τους άνδρες κυρίως ,της πόλης. Ακόμα, σήμερα φιλοξενεί βραδιές ποίησης και ταγκό, αλλά και παρουσιάσεις βιβλίων, ενώ στο πρόσφατο παρελθόν είχαν ανεβεί ακόμα και θεατρικά έργα εκεί.
Το κτίριο υπήρχε πριν από την απελευθέρωση. Η ανακαίνιση έγινε το 1865 από τον μηχανικό Δημήτριο Πετρόπουλο-Καμπουράκη. Ο μηχανικός σχεδίασε μεγάλα παράθυρα για να έχει επαρκή φωτισμό. Τις βραδινές ώρες λειτουργίας του τα κτίριο φωτιζόταν από ένα ειδικό μηχάνημα που παρήγαγε ρεύμα με καύσιμο την ασετιλίνη. Ήταν ένα κόσμημα για την Τρίπολη και λειτουργούσε σαν καφενείο και ζαχαροπλαστείο. Ως το 1923 η είσοδος επιτρεπόταν μόνο για στην ελίτ της πόλης και σε όσους ήταν πάνω από 40 ετών. Αξίζει να σημειωθεί ότι την εποχή του Πολέμου το Μεγάλο Καφενείο έγινε αποθήκη πυρομαχικών εφοδίων από τους Γερμανούς. Όταν έφυγαν από την πόλη, έκλεψαν και τα έπιπλά του.
Ο τωρινός ιδιοκτήτης του, κρατάει αναλλοίωτη τη φινέτσα του Μεγάλου Καφενείου. Η επίπλωση, Βιεννέζικη με ξυλόγλυπτα τραπεζάκια, βελούδινους καναπέδες και πολυθρόνες, ξυλόγλυπτους καθρέπτες, κρυστάλλινους πολυελαίους ασετιλίνης, μεγάλες βελούδινες κουρτίνες και πολύ ωραίους πίνακες ζωγραφικής με ειδυλλιακά τοπία.
Πηγές:
Σύνταξη κειμένου: Βασιλική Τριανταφυλλοπούλου
Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου
