Μποξ. Για πολλούς, η πυγμαχία είναι απλώς ένα βίαιο άθλημα και τίποτε παραπάνω.
Όσοι όμως έχουν μελετήσει το μποξ, γνωρίζουν πολύ καλά πως πρόκειται για ένα συναρπαστικό άθλημα. Βρίθει εσωτερικών συγκρούσεων, που πολλές φορές ξεπερνούν σε βιαιότητα και τον πιο σκληρό αγώνα.
Ακριβώς αυτήν την πτυχή του αθλήματος έχει επιχειρήσει να εξερευνήσει πολλάκις ο κινηματογράφος. Ενίοτε έχει πετύχει συναρπαστικά αποτελέσματα που μας έχουν καθηλώσει.
Ας δούμε λοιπόν ποιες είναι οι 14 σπουδαιότερες ταινίες για το μποξ:
1. The Champ (1931, 1979)
Ο Billy Flynn, πρώην πρωταθλητής του μποξ, μάχεται πλέον για να εξασφαλίζει σε εκείνον και τον 8χρονο γιο του τα απαραίτητα προς το ζην από τότε που τους εγκατέλειψε η γυναίκα του. Απογοητευμένος, αφήνει πίσω του την πυγμαχία και παρασύρεται από την αγάπη του για το αλκοόλ. Όταν αντιλαμβάνεται ότι η άστατη ζωή του βάζει σε κίνδυνο τον μονάκριβο γιο του, αποφασίζει να μαζέψει τον εαυτό του και να γυρίσει στο ρινγκ. Ο Wallace Beery, καταθέτει την ψυχή του και κερδίζει ο όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου.
Το 1979 γυρίστηκε το ριμέικ της ταινίας με πρωταγωνιστή τον Jon Voight, και θεωρείται μία από τις πιο συγκινητικές ταινίες όλων των εποχών!
2. City Lights (1931)
Ενσαρκώνοντας τον αγαπημένο Σαρλό, ο Charles Chaplin, συμφωνεί να παλέψει σε ένα στημένο αγώνα μποξ για να βοηθήσει με το χρηματικό έπαθλο την τυφλή γυναίκα που αγαπά. Ο έρωτας βρίσκεται στο επίκεντρο και της επόμενης βωβής ταινίας, «The Ring» (1927) του Alfred Hitchcock. Αφηγείται την πυγμαχική μονομαχία δύο αντρών ερωτευμένων με την ίδια γυναίκα. Σε διαφορετικό κλίμα και με πρόδηλο κοινωνικό σχόλιο, στο θαρραλέο «The Great White Hope» (Martin Ritt, 1970). Ένας μαύρος μποξέρ και η λευκή γυναίκα του βγάζουν νοκ άουτ το ρατσισμό εντός κι εκτός ρινγκ.
3. Body and Soul (1947)
Η σωματική και ψυχική φθορά που προκαλεί αναπόφευκτα στους πυγμάχους το άθλημά τους πρωταγωνιστεί στο καθηλωτικό φιλμ νουάρ του Robert Rossen, όπως προδίδει και ο πρωτότυπος τίτλος «Body and Soul». Ένας αυτοδημιούργητος μποξέρ (John Garfield) απολαμβάνει την αναγνώριση εντός κι εκτός ρινγκ. Σταδιακά όμως οι δυνάμεις του τον εγκαταλείπουν εξαιτίας των διαδοχικών αγώνων. Καθώς γκάνγκστερ τον πλησιάζουν για να στήσουν παιχνίδια, εκείνος συνειδητοποιεί τη θνητότητά του και αντιμετωπίζει πια κυνικά τη μοίρα του. Αυτή είναι η τραγικότητα που βρίσκεται στην καρδιά του μποξ. Την ίδια στιγμή της απόλυτης επίδειξης δύναμης, ο αεικίνητος μαχητής χάνει σημαντικό κομμάτι της δικής του και πλησιάζει την ημερομηνία λήξης. Γι’ αυτό ο Garfield, απαντά περιφρονητικά στον γκάνγκστερ που τον απειλεί: «Γιατί, τι θα κάνεις; Θα με σκοτώσεις; Όλοι θα πεθάνουμε».
4. On The Waterfront (1954)
Στο Νιου Τζέρσεϊ της δεκαετίας του ’50, μια ομάδα γκάνγκστερ έχει πάρει με τη βια την αρχηγεία του συνδικάτου των εργατών του λιμανιού και πλουτίζουν εκμεταλλευόμενοι την εργασία των εργατών. Αρχηγός της σπείρας είναι ο Johnny Friendly, και δεξί του χέρι ο Charley Malloy. Όταν ο αδερφός του Charley, Terry, ένας αποτυχημένος αθλητής του μποξ, γίνεται αυτόπτης μάρτυρας της δολοφονίας ενός εκ των εργαζομένων του λιμανιού, αρχίζει να δέχεται πιέσεις από την αστυνομία για να καταθέσει ενάντια του Johnny Friendly. Ο Terry, αρχικά αρνείται, αλλά οι τύψεις τον βαραίνουν. Παίρνει όμως την απόφαση να μιλήσει και έρχεται σε κόντρα τόσο με τον αδελφό του, όσο και με τους εγκληματίες του λιμανιού, με συνέπειες που θα προβούν θανάσιμες. Ο Elia Kazan, επιλέγει για πρωταγωνιστή του τον Marlon Brando, και μαζί χτίζουν μια ταινία που ακροβατεί ανάμεσα στο «καλό» και το «κακό» κερδίζοντας το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και Α’ Ανδρικού Ρόλου.
5. Fat City (1972)
Ο σκηνοθέτης του «Γερακιού της Μάλτας» υπογράφει ένα συναισθηματικά φορτισμένο δράμα που αποδομεί τα ελαττώματα της αντρικής ψυχολογίας. Ο Stacy Keach, ενώ βρίσκεται στη δύση της καριέρας του, αποκτά μια ιδιαίτερη σχέση με τον επίσης μποξέρ και πολύ νεότερό του Jeff Bridges. Η ανάγκη για επιβεβαίωση, το υπαρξιακό άγχος και η ροπή στις αυτοκαταστροφικές συνήθειες είναι τα βασικά στοιχεία του χαρακτήρα του Keach, ο οποίος βρίσκει στο μποξ μια τελευταία ευκαιρία να ανακάμψει. Ο John Huston, υιοθετεί μια αντισυμβατική για το είδος σκηνοθεσία, η οποία κορυφώνεται στο αναπάντεχο και αξέχαστο φινάλε του φιλμ.
6. Rocky (1976)
Ο Rocky Balboa, είναι ένας ασήμαντος μποξέρ, του οποίου η καριέρα μοιάζει να μην έχει ανοδική πορεία. Για να τα βγάλει πέρα, κάνει τον μπράβο, εισπράττοντας χρήματα για λογαριασμό ενός τοκογλύφου. Ο Apollo Creed, ο παγκόσμιος πρωταθλητής, δίνει έναν αγώνα την Πρωτοχρονιά στη Φιλαδέλφεια, αλλά κάποιες βδομάδες πριν τον αγώνα, ο αντίπαλός του τραυματίζεται και ο Apollo, δεν μπορεί να βρει εύκολα αντικαταστάτη σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Και κάπου εδώ έρχεται ο Rocky, και όλα τα υπόλοιπα τα ξέρετε απ’ έξω και ανακατωτά. Αυτό που ίσως δεν ξέρετε είναι ότι το σενάριο της ταινίας το έχει γράψει ο ίδιος ο Sylvester Stallone, και ότι η ταινία ήταν υποψήφια για 9 Όσκαρ και απέσπασε τελικά αυτά των Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας και Μοντάζ.
7. Raging Bull (1980)
Η απόλυτη ταινία για το μποξ, ένα αψεγάδιαστο φιλμ ενός σπουδαίου σκηνοθέτη, βασισμένο στη ζωή του πραγματικού μποξέρ Jake La Motta. Ο Martin Scorsese, καταφέρνει εδώ να αναγάγει σε arthouse κομψοτέχνημα την πυγμαχία. Τόσο χάρη στην αψεγάδιαστη φωτογραφία του Michael Chapman, όσο και στο μοντάζ για σεμινάριο της Thelma Schoonmaker, η οποία βραβεύτηκε με Όσκαρ. Στο κέντρο όλων όμως βρίσκεται ο τραγικός ήρωας. Βλέπει τη ζωή του να καταρρέει και τον ίδιο να αδυνατεί να περιορίσει τη βία στα όρια του ρινγκ. Γι’ αυτόν τον ρόλο ο Robert De Niro, κέρδισε επάξια το δεύτερο χρυσό αγαλματάκι της καριέρας του.
8. When We Were Kings (1996)
Ο ιστορικός αγώνας μποξ του Muhammad Ali, εναντίον του τότε πρωταθλητή George Forman, στο Ζαΐρ (νυν Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό) το 1974. Με το κοινό να του τραγουδά τη χαρακτηριστική φράση «Ali Boma Ye» («Άλι σκότωσέ τον») ο Muhammad Ali, κατάφερε να νικήσει τον αντίπαλό του. Πέτυχε νοκ άουτ στον όγδοο γύρο της αναμέτρησης. Παραμένει μέχρι σήμερα ο αρτιότερος πυγμαχικός αγώνας όλων των εποχών. Στην ουσία πρόκειται για ντοκιμαντέρ και όχι για ταινία μυθοπλασίας, αλλά είναι με διαφορά το καλύτερο κινηματογραφικό εγχείρημα γύρω από το χώρο της πυγμαχίας. Εκείνη τη χρονιά κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
9. The Boxer (1997)
Έπειτα από μια ζωή ανεξέλεγκτης βίας κι έχοντας περάσει 14 χρόνια πίσω από τα κάγκελα, ο πρώην πυγμάχος και μαχητής του IRA, Danny Flynn (Daniel Day-Lewis ) αποφυλακίζεται. Η επιστροφή του στο Μπέλφαστ δεν είναι ανέφελη, καθώς αποφασίζει να απομακρυνθεί από την οργάνωση και να ακολουθήσει μια ήσυχη ζωή διοργανώνοντας αγώνες μποξ. Ένας άνθρωπος, ο οποίος ξέρει μόνο να μάχεται, θα πρέπει τώρα να δώσει τον πιο έξυπνο αγώνα της ζωής του με φόντο μια εκρηκτική πολιτική κατάσταση την οποία ο σκηνοθέτης Jim Sheridan, διαχειρίζεται με προσοχή.
10. Ali (2001)
Ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες της γενιάς μας, ο Michael Mann, σκηνοθετεί τη βιογραφία του σπουδαιότερου πυγμάχου όλων των εποχών, του Muhammad Ali. Οι συνεχόμενες νίκες του στο ρινγκ, η άρνησή του να πολεμήσει στο Βιετνάμ που τον μετέτρεψε σε παγκόσμιο αντιπολεμικό σύμβολο, η ταραχώδης ερωτική ζωή του και η φιλία του με τον Malcolm X, θα αλλάξει για πάντα τον πολιτικό τρόπο σκέψης του. Ο Will Smith, φέρνει άψογα εις πέρας τον πιο ολοκληρωμένο ρόλο του.
11. Million Dollar Baby (2004)
Ο Clint Eastwood, υποδύεται έναν παλαίμαχο προπονητή του μποξ που δέχεται, ύστερα από πολλούς δισταγμούς, να αναλάβει μια 30χρονη σερβιτόρα (Hillary Swank). Αν και μεγάλη σε ηλικία, φαίνεται να έχει ταλέντο στην πυγμαχία. Η Hillary Swank, έκανε επίπονη προπόνηση. Πήρε 9 κιλά μυϊκή μάζα και παρακολούθησε περισσότερους από 150 αγώνες πυγμαχίας για «να μπει» στο ρόλο και να μας προσφέρει μια συνταρακτική ερμηνεία. Η ταινία κέρδισε 4 βραβεία Όσκαρ: Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Α’ Γυναικείου Ρόλου και Β’ Αντρικού Ρόλου.
12. The Fighter (2010)
Βρισκόμαστε στη Μασαχουσέτη των ’80s και ο Micky «Ιρλανδός» Ward, είναι ένας ταλαντούχος μποξέρ με μάνατζερ τη μητέρα του και προπονητή το μεγαλύτερο αδελφό του. Ωστόσο, τα προβλήματα του αδερφού του με τα ναρκωτικά επηρεάζουν και την καριέρα του Micky. Τελικά παίρνει τη γενναία απόφαση να αποχωριστεί την οικογένειά του και να αφοσιωθεί στην πυγμαχία. Βασισμένη σε αληθινή ιστορία και με τους Mark Wahlberg, και Christian Bale. Δίνουν πραγματικό ρεσιτάλ, με τον τελευταίο να κατακτά και το Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου.
13. Southpaw (2015)
Ο πυγμάχος Billy Hope, (Jake Gyllenhaal) έχει τα πάντα. Είναι πρωταθλητής κόσμου, έχει μια αξιοζήλευτη οικογένεια μαζί με τη γυναίκα και την κόρη του και ένα πανέμορφο υπερπολυτελές σπίτι. Βέβαια, σε κάθε αγώνα που δίνει, καταβάλει το σώμα του σε υπερβολικό βαθμό ακολουθώντας ένα ύφος πυγμαχίας χωρίς ιδιαίτερη άμυνα. Έχει το στοιχείο του αιφνιδιασμού του αντιπάλου στα τελευταία λεπτά του αγώνα. Όμως η γυναίκα του (Rachel McAdams) σκοτώνεται κατά λάθος πάνω σ’ έναν καβγά μεταξύ εκείνου και ενός άλλου πυγμάχου. Τότε ο Billy, τα χάνει όλα. Ακόμα και την κόρη του, καθώς το κράτος θεωρεί ότι είναι ακατάλληλος γονέας λόγω ανεπίτρεπτης συμπεριφοράς και του την παίρνει. Ο Billy, έχοντας φτάσει στον πάτο, αποφασίζει να αλλάξει την αυτοκαταστροφική συμπεριφορά του. Έτσι καταλήγει στο γυμναστήριο του Tick Wills, (Forest Whitaker) για να προπονηθεί σκληρά προκειμένου να ξανακερδίσει την κόρη του.
14. The Happiest Day in the Life of Olli Maki (2016)
Απροσδόκητα τρυφερό και ρομαντικό πορτρέτο ενός Φινλανδού μποξέρ. Πριν από τον πρώτο σπουδαίο αγώνα της καριέρας του δεν είχε να αντιμετωπίσει τους προσωπικούς του δαίμονες ή κάποιον εθισμό, αλλά τον έρωτα! Στο γυρισμένο σε 16 mm φιλμ δράμα, ο πρωταγωνιστής (ο οποίος είναι υπαρκτό πρόσωπο) καλείται να ζυγίσει τις προσωπικές επιθυμίες. Τις προσδοκίες μιας χώρας που κουβαλά στις πλάτες του αλλά και την κυνική λογική του αυστηρού επαγγελματισμού που κυριαρχεί στο άθλημα. Η γλυκιά αναποδιά του έρωτα προγραμματίζει από την αρχή τη ζωή του Maki, ο οποίος πρέπει να αποφασίσει ποια μάχη προτιμά να δώσει. Η σκηνοθεσία του Juho Kuosmanen, δημιουργεί μια feelgood ατμόσφαιρα, η οποία προδίδει τη θαλπωρή που μπορεί να κρύβει στην καρδιά του ένας αθλητής, ο μοναδικός σκοπός του οποίου είναι η συντριβή του αντιπάλου.
