Θηλασμός και χρήση αντικαταθλιπτικών/αγχολυτικών |

Το παρόν άρθρο

Η Μείζονα Καταθλιπτική Διαταραχή (ΜΚΔ) είναι μία συχνή και σοβαρή διαταραχή της διάθεσης όπου η διάθεση του ατόμου είναι καταθλιπτική. Πέραν της καταθλιπτικής διάθεσης, ένα δεύτερο κριτήριο της διάγνωσης της ΜΚΔ είναι ότι το άτομο έχει αισθητά μειωμένο ενδιαφέρον ή ευχαρίστηση. Η περιγεννητική κατάθλιψη (προηγουμένως καλούμενη επιλόχεια κατάθλιψη) δε θεωρείται ξεχωριστή διαταραχή, αλλά ορίζεται η διαταραχή όπου το άτομο εκδηλώνει ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή σε διάστημα 4 εβδομάδων μετά τον τοκετό.

Σε προηγούμενο άρθρο παρουσιάστηκε εάν η χρήση βενζοδιαζεπινών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ασφαλής. Το παρόν άρθρο με τίτλο Θηλασμός και χρήση αντικαταθλιπτικών/αγχολυτικών φαρμάκων θα παρουσιάσει τον ερευνητικό σκοπό και κάποια από τα ερευνητικά ευρήματα μίας πρόσφατης μετα-αναλυτικής έρευνας που εξέτασε τη σχέση της χρήσης αντικαταθλιπτικών και αγχολυτικών φαρμάκων κατά τη διάρκεια του θηλασμού και τις πιθανές επιπτώσεις στα βρέφη.

Πηγή εικόνας: Θηλασμός και χρήση αντικαταθλιπτικών/αγχολυτικών

Η έρευνα του Eleftheriou και των συνεργατών του (2024)

Ερευνητικός σκοπός

Ο Eleftheriou και οι συνεργάτες του (2024) συμπεριέλαβαν 215 άρθρα στη μετα-ανάλυσή τους. Οι έρευνες που συμπεριλήφθηκαν στη μετα-αναλύση αφορούσαν 70 έρευνες για τα φάρμακα SSRI, 14 έρευνες για τα φάρμακα SNRI, 19 έρευνες για τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά φάρμακα και 14 έρευνες για τα άτυπα αντικαταθλιπτικά φάρμακα (Noradrenergic and specific serotonergic antidepressant, NaSSas). Επίσης, 25 έρευνες αφορούσαν τις βενζοδιαζεπίνες και τις μη-βενζοδιαζεπίνες/υπνωτικά φάρμακα.

Ερευνητικά ευρήματα

Οι συγκεντρώσεις του φαρμάκου στο πλάσμα του βρέφους

Οι συγκεντρώσεις της αμιτριπτυλίνης (τρικυκλικό αντικαταθλιπτικό), της φλουοξετίνης (SSRI) και της παροξετίνης (SSRI) στο μητρικό γάλα ήταν χαμηλότερες από ό,τι στο μητρικό πλάσμα.
Πολύ χαμηλότερες στο μητρικό γάλα από ό,τι στο μητρικό πλάσμα ήταν επίσης οι συγκεντρώσεις της βουπροπιόνης, της ρεβοξετίνης και της τραζοδόνης (τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά).
Όλες οι άλλες συγκεντρώσεις τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών φαρμάκων και φαρμάκων SSRI ήταν υψηλότερες στο μητρικό γάλα.
Η αναλογία γάλακτος στο πλάσμα ήταν υψηλότερη του ενός για τα περισσότερα από τα αντικαταθλιπτικά που αξιολογήθηκαν εκτός από τη φλουοξετίνη (SSRI), την παροξετίνη (SSRI), τη βουπροπιόνη (NSRI), τη ρεβοξετίνη (NSRI), και την τραζοδόνη (SARI).
Οι συγκεντρώσεις του φαρμάκου στο πλάσμα του βρέφους ήταν μη ανιχνεύσιμες ή πολύ χαμηλές για τα περισσότερα αντικαταθλιπτικά εκτός από τη φλουοξετίνη, την τραζοδόνη και τη μιρταζαπίνη.

Διαβάστε επίσης Καρκίνος μαστού: η σημασία της αποκατάστασης

Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά

Οι ερευνητές ανέφεραν τις επιπτώσεις στα βρέφη που θήλαζαν από την έκθεση σε φάρμακα μέσω του γάλακτος και τον αριθμό των ερευνών που δημοσιεύθηκαν. Βρέθηκαν 12 έρευνες για τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά για συνολικά 61 βρέφη που εκτέθηκαν σε τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά φάρμακα κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Αναφέρθηκε μόνο ένα περιστατικό καταστολής.

Αντικαταθλιπτικά SSRI

Όσον αφορά τα αντικαταθλιπτικά SSRI, εντοπίστηκαν 62 έρευνες για συνολικά 644 βρέφη, εκ των οποίων τα 18 είχαν συμπτώματα που πιθανώς σχετίζονταν με την έκθεση στα αντικαταθλιπτικά SSRI μέσω του θηλασμού. Βρέθηκαν:
- 10 έρευνες για τη σιταλοπράμη για συνολικά 59 βρέφη που εκτέθηκαν στη σιταλοπράμη κατά τη διάρκεια του θηλασμού (έξι βρέφη με συμπτώματα).
- 6 έρευνες για την εσιταλοπράμη για συνολικά 17 βρέφη που εκτέθηκαν (ένα βρέφος με συμπτώματα).
- 18 έρευνες για τη φλουοξετίνη με 225 βρέφη (πέντε βρέφη με συμπτώματα).
- 8 έρευνες για τη φλουβοξαμίνη για 13 βρέφη που εκτέθηκαν (ένα βρέφος με συμπτώματα).
- 12 έρευνες για την παροξετίνη για 116 βρέφη (τρία βρέφη με συμπτώματα).
- 18 έρευνες για τη σερτραλίνη για 214 βρέφη που εκτέθηκαν (δύο βρέφη με συμπτώματα).

Αντικαταθλιπτικά SNRI

- 11 έρευνες για τα φάρμακα SNRI
  - για την ντουλοξετίνη (οκτώ βρέφη εκτέθηκαν, κανένα βρέφος με συμπτώματα)
  - για τη βενλαφαξίνη υπήρξαν 50 βρέφη που εκτέθηκαν κατά τη διάρκεια του θηλασμού στο φάρμακα (ένα βρέφος με συμπτώματα).

Αντικαταθλιπτικά SMS

Όσον αφορά την ομάδα των αντικαταθλιπτικών SMS, μέχρι σήμερα έχει δημοσιευθεί μόνο μία μελέτη σχετικά με την έκθεση στη βορτιοξετίνη σε τρία βρέφη χωρίς καμία αρνητική επίδραση.
Η βουπροπιόνη έχει αξιολογηθεί σε τέσσερις μελέτες με πέντε βρέφη που εκτέθηκαν (δύο με συμπτώματα).
Η μιρταζαπίνη, η ρεβοξετίνη και η τραζοδόνη έχουν ελεγχθεί σε πέντε έρευνες (με εξήντα δύο βρέφη εκτεθειμένα). Κανένα από τα βρέφη δεν είχε συμπτώματα.

Διαβάστε επίσης Θηλασμός και γνωστική και κινητική ανάπτυξη

Συμπεράσματα

Οι καταθλιπτικές και αγχώδεις διαταραχές, καθώς επίσης και η φαρμακευτική τους αντιμετώπιση δεν αποτελούν αντενδείξεις για τον θηλασμό.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν τη συνέχιση της φαρμακευτικής αγωγής που είναι αποτελεσματική για τις μητέρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εάν είναι απαραίτητη η έναρξη ενός αντικαταθλιπτικού κατά τη διάρκεια του θηλασμού, τα πιο ασφαλή φάρμακα, όπως τα SSRI φάρμακα, θα πρέπει να προτιμώνται και να συνταγογραφούνται στη χαμηλότερη αποτελεσματική δόση.
Για τη βραχυπρόθεσμη ανακούφιση των συμπτωμάτων άγχους και των διαταραχών ύπνου, οι ερευνητές επισήμαναν ότι οι βενζοδιαζεπίνες μπορούν να χορηγηθούν κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Οι ερευνητές συμβουλεύουν να μη διακοπεί η κατάχρηση των οπιοειδών κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν τη συνεργασία ψυχιάτρων, παιδιάτρων, τοξικολόγων και γενικών ιατρών, όποτε είναι εφικτό.

Βιβλιογραφία

Eleftheriou, G., Zandonella Callegher, R., Butera, R., De Santis, M., Cavaliere, A. F., κ.ά. (2024). Consensus Panel Recommendations for the Pharmacological Management of Breastfeeding Women with Postpartum Depression. International Journal of Environmental Research and Public Health, 21(5), 551. https://doi.org/10.3390/ijerph21050551