Τι θα γινόταν αν ένα κλειδί μπορούσε να ξεκλειδώσει την έκφραση σε ένα παιδί με αυτισμό, να αποτρέψει μια νεαρή γυναίκα από τη κατάχρηση ουσιών, ή να σταματήσει έναν σκληρό εγκληματία από τo να υποτροπιάσει; Δεν υπάρχει ίσως ένα κλειδί, αλλά μπορεί να υπάρχει ένα σύνολο κλειδιών που ονομάζεται Δραματοθεραπεία.
Ιστορία Δραματοθεραπείας
Στη δεκαετία του 1920, ένας Ρουμάνος ψυχολόγος, ο Jacob Moreno, παρατηρούσε πως το παιχνίδι ρόλων και το πειραματικό θέατρο απελευθέρωσαν τους ανθρώπους ώστε να αποκαλύψουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Τότε, άρχισε να ενσωματώνει το δράμα στην ψυχοθεραπεία.
Το ψυχόδραμα συνεχίζει να εφαρμόζεται ως μια τεχνική που βοηθά τα άτομα να επιτύχουν λύσεις σε συγκεκριμένα ζητήματα, ανακαλύπτοντας πώς το παρελθόν έχει αντίκτυπο στο παρόν.
Στη δεκαετία του 1960, ο βραζιλιάνος σκηνοθέτης θεάτρου, ο Augusto Boal, ασχολήθηκε με την έννοια του κοινοτικού θεάτρου, από τον οποίο θα προέκυπτε «το θέατρο των καταπιεσμένων». Ο Boal οραματίστηκε ένα θέατρο όπου το κοινό θα μπορούσε να εκφραστεί με το να γίνουν ηθοποιοί, δηλαδή παρουσιάζοντας και λύνοντας τα προβλήματα της ζωής τους. Το έργο του παρείχε νέα κατεύθυνση για τη θεατρική θεραπεία.
Η Δραματοθεραπεία σήμερα
Η δραματοθεραπεία σήμερα βοηθά τους ανθρώπους σε ένα ευρύ φάσμα περιβαλλόντων, ώστε να επιτύχουν μια αλλαγή, είτε με την αποβολή παλαιών συνηθειών, τη μάθηση νέων δεξιοτήτων ή την αποδοχή ενός δύσκολου παρελθόντος.
Η δραματοθεραπεία ασκείται σε πολλά μέρη: νοσοκομεία, προγράμματα ανάκαμψης, κλινικές ψυχικής υγείας κοινότητας, σχολεία, καθοδήγηση σταδιοδρομίας, φροντίδα ηλικιωμένων, ιδιωτική πρακτική ψυχική υγεία, για να αναφέρουμε μόνο λίγα. Με βάση τις θεωρητικές διδασκαλίες του θεάτρου, της ψυχολογίας, της ψυχοθεραπείας, της ανθρωπολογίας, του παιχνιδιού και των διαδραστικών και δημιουργικών διαδικασιών, οποιαδήποτε πτυχή των performance arts, μπορεί να ενσωματωθεί στη θεραπευτική σχέση.
Τα αποτελέσματά της
Οι δραστηριότητες αποσκοπούν στη συγκέντρωση του σώματος και του νου. Διαφέρουν ανάλογα με το πλαίσιο, αλλά περιλαμβάνουν ιστορίες, μύθους, παιχνίδι, κουκλοθέατρο, μάσκες, αυτοσχεδιασμό, παιχνίδι ρόλων και τελετουργίες. Τα παιχνίδια ρόλων και οι αυτοσχεδιασμοί μπορούν να ενθαρρύνουν τους συμμετέχοντες να κατανοούν τις αρνητικές συμπεριφορές και να ασκούν νέους τρόπους αντίδρασης και ύπαρξης. Το παιχνίδι ρόλων, αντί να ακολουθεί μόνο τo σενάριo, είναι το κλειδί της θεατρικής θεραπείας. Την πρώτη φορά που κάνουμε το οτιδήποτε, το αισθανόμαστε ξένο. Αλλά με την εξάσκηση, μπορoύμε να μάθουμε να αισθανόμαστε άνετα με τη προσαρμογή. Μέσω το παιχνίδι ρόλων, δοκιμάζουμε διαφορετικούς ρόλους.
Συμπερασματικά, η δραματουργική θεραπεία μπορεί να επιτρέψει στα άτομα να “επαναπροσδιορίσουν τον εαυτό τους” με την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων, την ανάπτυξη ενός νέου ενδιαφέροντος ή τη διανομή δημιουργικών ιστοριών. Mπορεί να ενισχύσει τη θετική εικόνα του εαυτού, την αυτοεκτίμηση και την αυτοπειθαρχία μεταξύ των ανθρώπων που αγωνίζονται με κάθε είδους εθισμούς.
