Επιστήμονες από το πανεπιστήμιο Rikkyo του Τόκυο ανέφεραν ότι παρατήρησαν έναν μεγάλο σχηματισμό στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης. Αυτό έγινε με την βοήθεια του Akatsuki, μιας διαστημοσυσκευής της Ιαπωνικής Διαστημικής Υπηρεσίας. Τα ευρήματα τους δημοσιεύτηκαν στο Νature Geoscience στις 16 Ιανουαρίου 2017.
Ο γιγάντιος σχηματισμός θεωρείται ως ένα στάσιμο κύμα πάνω από μια μεγάλη περιοχή. Εκτίνεται σε πάνω από 10000 χλμ στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του πλανήτη. Περιέργως, το νέφος αυτό δεν κινήθηκε για μέρες, επάνω από μια ορεινή περιοχή της επιφάνειας.
Ο σχηματισμός ήταν ορατός στο φάσμα των υπερύθρων από το Akatsuki, την περίοδο 7 με 11 Δεκεμβρίου 2015. Το σκάφος μπήκε σε τροχιά γύρω από την Αφροδίτη στις 7 Δεκεμβρίου, μετά από μια νεκρή περίοδο 5 χρόνων, όταν δεν κατάφερε να τεθεί σε τροχιά το 2010.
Αυτή τη στιγμή, οι ακριβείς ιδιότητες του νέφους αυτού δεν είναι γνωστές. Η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι το κύμα αυτό δημιουργήθηκε καθώς η ατμόσφαιρα κινείτο επάνω από την ορεινή περιοχή, λόγω της διαφοράς θερμοκρασίας. Αυτό είναι γνωστό ως “κύμα βαρύτητας” (σ.σ. να μην συγχέεται με το βαρυτικό κύμα), όπου δυο περιοχές προσπαθούν να έρθουν σε θερμοκρασιακή ισορροπία.
“Αυτή είναι η πρώτη φορά που παρατηρούμε κάτι τέτοιο στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης. Στο παρελθόν έχουν παρατηρηθεί μικρότεροι σε έκταση σχηματισμοί, αλλά συνήθως κινούνταν με τους ανέμους. Αυτός ο σχηματισμός παρέμεινε ακίνητος για 4 μέρες.” δήλωσε ο καθητητής Makoto Taguchi του Πανεπιστημίου Rikkyo και μέλος της ομάδας έρευνας.
Στην Αφροδίτη, οι δυτικοί άνεμοι φυσούν μέχρι και 60 φορές πιο γρήγορα από την ταχύτητα περιστροφής του πλανήτη, φτάνοντας τα 360 χλμ την ώρα. Οπότε η παρατήρηση του καθηγητή Taguchi ήταν αξιοσημείωτη, του πως δηλαδή αυτός ο σχηματισμός παρέμεινε ακίνητος. Ένα παράδειγμα που θα εξηγούσε το φαινόμενο, είναι η διακοπή της ομαλής ροής ενός ποταμού από μια πέτρα. Στον ρόλο της πέτρας βρίσκεται ο ορεινός σχηματισμός πάνω από τον οποίο παρατηρήθηκε.
Η ατμόσφαιρα της Αφροδίτης είναι πολύ πυκνή. Γι αυτό το λόγο δεν είναι δυνατό να παρατηρήσουμε την επιφάνεια της ή τα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Η παρατήρηση αυτή μας κάνει να πιθανολογούμε ότι τα δυο αυτά στρώματα έρχονται σε αλληλεπίδραση. Μέσω αυτών των κινήσεων της ατμόσφαιρας θα μπορέσουμε να αναλύσουμε τα κατώτερα στρώματα, από την αλλαγή των ανώτερων στρωμάτων.
Όσο για το Akatsuki, έχει πολλά να δώσει ακόμη. Το σκάφος είναι εξοπλισμένο με τρεις κάμερες. Μια κάμερα που παρατηρεί την ατμόσφαιρα σε μεγάλη ανάλυση, μια που παρατηρεί την επιφάνεια (σε μη ορατές ακτινοβολίες) και ψάχνει για ηφαίστεια και μια κάμερα η οποία χρησιμοποιείται για εντοπισμό κεραυνών. Όλες αυτές οι έρευνες θα διεξαχθούν τα επόμενα χρόνια.
