Η εργατική Πρωτομαγιά είναι η μεγάλη γιορτή της εργατιάς. Ωστόσο, δεν είναι σε όλες τις χώρες επίσημη αργία.
Πρωτομαγιά: μια σύντομη ιστορική αναδρομή
Ήταν άνοιξη του 1886. Ο “Σύνδεσμος για την καθιέρωση του οκτάωρου” ξεκίνησε μεγάλες κινητοποιήσεις στο Σικάγο. Ακολούθησαν κι άλλες πόλεις των ΗΠΑ. Βασικό αίτημα ήταν η καθιέρωση της οκτάωρης εργασίας. Τελευταία Κυριακή πριν την Πρωτομαγιά 20.000 άτομα πήραν μέρος σε μια μεγάλη διαδήλωση. Την 1η Μαΐου εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες διαδήλωσαν σε όλη τη χώρα ή πήραν μέρος στην απεργία που ξεκίνησε. Μια απεργία που συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες, χωρίς να λείψουν οι συμπλοκές.
Οι πρώτοι νεκροί της Πρωτομαγιάς
Το ημερολόγια έγραφε 3 Μαΐου 1886 όταν η αστυνομία άνοιξε πυρ κατά απεργών, έξω από το εργοστάσιο Μακ Κόρμικ στο Χάρβεστερ. Ο απολογισμός ήταν 6 νεκροί εργάτες. Την επόμενη μέρα τα θύματα πολλαπλασιάστηκαν όταν η αστυνομία άνοιξε πυρ κατά διαδηλωτών, ενώ αρκετοί ήταν και οι νεκροί αστυνομικοί.
Η καθιέρωση της Πρωτομαγιάς
3 χρόνια μετά, η 1η Μαΐου καθιερώθηκε ως παγκόσμια μέρα εργατικών διεκδικήσεων. Η καθιέρωση αυτή έγινε κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Σοσιαλιστικού Συνεδρίου, τον Ιούλιο του 1889, στο Παρίσι. Για εκείνη την ιστορική απόφαση ο Ένγκελς είπε:
Μακάρι να ζούσε ο Μαρξ για να δει αυτό εδώ με τα ίδια του τα μάτια.
Χώρες που δε γιορτάζουν την εργατική Πρωτομαγιά
Σε όλο τον κόσμο 107 χώρες τιμούν την εργατική Πρωτομαγιά, ένα ποσοστό δηλαδή 67%. Ωστόσο, υπάρχουν χώρες που δεν γιορτάζουν αυτή τη μέρα. Μεταξύ άλλων η Ολλανδία και το Ισραήλ δεν τιμούν ιδιαίτερα αυτή τη μέρα.
Ολλανδία
Στην Ολλανδία η εργατική Πρωτομαγιά (Labour Day ή International Worker’s Day) δεν είναι αργία. Για την ακρίβεια δε γιορτάζεται καν. Κάποιες εκδηλώσεις γίνονται από τα αριστερά κόμματα της χώρας. Οι εκδηλώσεις αυτές περιλαμβάνουν συνήθως επισκέψεις σε σημαντικά μνημεία. Τραγουδούν επίσης τη Διεθνή.
Ωστόσο, τα μαγαζιά είναι ανοιχτά και η εργατική Πρωτομαγιά μοιάζει μια μέρα σαν όλες τις άλλες. Κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι μπορεί να πάρουν ρεπό, αλλά οι περισσότεροι εργαζόμενοι δουλεύουν κανονικά.
Ισραήλ
Η εργατική Πρωτομαγιά έχει μια περίεργη ιστορία στο Ισραήλ. Αρχές του 20ου αιώνα πολλοί Εβραίοι από την ανατολική Ευρώπη άρχισαν να μεταναστεύουν στην Παλαιστίνη. Μαζί τους έφεραν τις σοσιαλιστικές ιδέες που γνώρισαν στην Ευρώπη. Μάλιστα, σε αρκετές εκδηλώσεις που έγιναν για να τιμήσουν την εργατική Πρωτομαγιά, Ισραηλινοί και Άραβες διαδήλωσαν πλάι πλάι. Μια μέρα κατά την οποία ξέχασαν τις εθνικές τους διαφορές και ενώθηκαν για τον κοινό σκοπό του εργάτη.
Τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν με την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948. Ο πρώτος Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπεν Γκουριόν αποφάσισε να μην καθιερώσει την Πρωτομαγιά ως επίσημη εθνική αργία. Ωστόσο, η εργατική Πρωτομαγιά συνέχισε να γιορτάζεται όπως και πριν την ανεξαρτησία. Σχεδόν όλα τα μαγαζιά ήταν κλειστά, ενώ δεν έλειπαν οι συγκεντρώσεις με κόκκινες σημαίες, αυτή τη φορά συνοδευόμενες και από σημαίες ισραηλινές.
Χρόνο με το χρόνο, οι εκδηλώσεις ατονούσαν. Τη δεκαετία του ΄70 πολλά μαγαζιά συνέχισαν να κλείνουν, οι διαδηλώσεις όμως συρρικνώνονταν. Μετά την κατάρρευση του σοσιαλισμού και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90 πολλά μαγαζιά άρχισαν να ανοίγουν αυτή τη μέρα.
Προσπάθειες για αναβίωση των διαδηλώσεων και των εκδηλώσεων της 1ης Μαΐου έγιναν στις αρχές του 21ου αιώνα, χωρίς επιτυχία.
Χώρες που η Πρωτομαγιά δεν έφτασε ποτέ…
Η εργατική Πρωτομαγιά δεν τιμάται στις χώρες της Αραβικής Χερσονήσου. Χώρες όπως το Κατάρ εξακολουθούν να έχουν άθλιες συνθήκες για τους εργαζόμενους.
Στη Μιανμάρ και στη Λιβύη δεν διοργανώνονται εκδηλώσεις. Σε άλλες χώρες, όπως το Πακιστάν, αν και η μέρα είναι γιορτή, συχνά οι διαδηλώσεις καταστέλλονται βίαια.
Ακόμη όμως και στις χώρες που η μέρα αυτή είναι αργία, δε λείπουν οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων των εργαζόμενων. Οι αγώνες της εργατικής τάξης φαίνεται ότι έχουν ακόμη δρόμο …
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο:
Κόκκινη Πρωτομαγιά: ιστορική αναδρομή στη γιορτή της εργατικής τάξης, ανακτήθηκε από https://xekinima.org/kokkini-protomagia-istoriki-anadromi/
Έτσι γιορτάζεται η εργατική Πρωτομαγιά σε όλο τον κόσμο, ανακτήθηκε από https://www.newsbeast.gr/world/arthro/3552141/etsi-giortazete-i-ergatiki-protomagia-se-olon-ton-kosmo
What you need to know about Labour Day in the Netherlands, ανακτήθηκε από https://dutchreview.com/culture/society/labour-day-in-the-netherlands/
The Rise and Fall of Israel’s May Day, ανακτήθηκε από https://www.haaretz.com/israel-news/.premium-the-rise-and-fall-of-israel-s-may-day-1.7187463
