Στερεότυπα: Πραγματικότητες ή ανακριβείς γενικές αλήθειες;

20 Φεβρουαρίου 2019
maxmag.gr

Στερεότυπα· τι θέση έχουν στην ζωή μας σήμερα; Σε μία εποχή που φαινομενικά ή μη χαρακτηρίζεται από κοινωνική πρόοδο και εξέλιξη, θεωρήσεις που βασίζονται σε σαθρά επιχειρήματα και άλλοτε αποτελούσαν «πραγματικότητες», εξακολουθούν να υφίστανται; Οι κοινωνικές αντιλήψεις και οι νοοτροπίες με τις οποίες πραγματώνουμε τις ζωές μας βασίζονται- άλλοτε σε μεγαλύτερο και άλλοτε σε μικρότερο βαθμό- σε στερεότυπα και ως απόρροια στερεοτυπικές αντιλήψεις;

Είναι η πολιτική και η διαδικασία ενασχόλησης με αυτή για τις γυναίκες; Ή δικαίως παραμένει ένας ανδροκρατούμενος χώρος; Κάποιοι μπορεί σε αυτό το ερώτημα να απαντούσαν καταφατικά, προτάσσοντας το επιχείρημα του αποκλειστικού ρόλου που «πρέπει» να έχει η γυναίκα ως σύζυγος και μητέρα.

Άλλοι πάλι ακολουθώντας μία πιο φεμινιστική γραμμή σκέψης να αντιτάσσονταν σε τέτοιου είδους τοποθετήσεις. Σήμερα, στερεότυπα σαν αυτά δεν έχουν καταρριφθεί. Μπορεί να έχει σημειωθεί μία πρόοδος ευρύτερα, και κυρίως στον καλούμενο «δυτικό κόσμο», ωστόσο υπάρχει ακόμη χώρος για πρόοδο.

Το παραπάνω γεγονός επιβεβαιώνουν περίτρανα μία σειρά από άλλα στερεότυπα. Είναι οι λαοί του νότου, λόγου χάρη οι Έλληνες, οι Ιταλοί, τεμπέληδες; Είναι όλοι οι «ξένοι» κλέφτες, «κακοί», βιαστές, εγκληματίες; Είναι οι πλουσιότεροι περισσότεροι άξιοι από τους φτωχότερους;

Advertising

Advertisements
Ad 14

Το επάγγελμα του/της νηπιαγωγού ή της δασκάλας/ του δασκάλου είναι «κατάλληλο» μόνο για τις γυναίκες; Οι δουλειές του σπιτιού πρέπει να γίνονται αποκλειστικά από τις γυναίκες αν σε ένα νοικοκυριό υπάρχει τουλάχιστον μία;

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που ισχυρίζονται, ότι η ύφεση στην οποία περιήλθε η ελληνική οικονομία την προηγούμενη δεκαετία, είναι αποτέλεσμα της οκνηρίας και της λογικής του νεποτισμού που «χαρακτηρίζει» τους Έλληνες σα λαό. Βέβαια από την άλλη οι Έλληνες αποτελούν πρώτοι σε ώρες εργασίας στην Ευρώπη σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ)- τίθεται ωστόσο και το ζήτημα της παραγωγικότητας των ωρών αυτών.

Στην Ελλάδα επίσης- όπως και σε άλλες χώρες φυσικά- οι εκάστοτε αλλοδαποί (ακόμη και οι ίδιοι οι Έλληνες σε άλλες χώρες) θεωρούνται ως οι παρίες της κοινωνίας. Υπάρχει μία γενική αντίληψη, ότι μία πληθώρα προβλημάτων όπως η ανεργία, το παραεμπόριο, η εγκληματικότητα και άλλα, οφείλεται (αποκλειστικά) στην ύπαρξη μεταναστών.

Ακόμη, πολλές φορές όσοι έχουν περισσότερα χρήματα θεωρούνται υψηλότερου κοινωνικού κύρους και ότι χρήζουν περισσότερου σεβασμού και μίας διαφορετικής αντιμετώπισης από τους «άλλους κοινούς θνητούς». Χαρακτηρισμοί όπως η «ελίτ», η «αφρόκρεμα» και οι «γαλαζοαίματοι» διόλου τυχαίοι δεν είναι άλλωστε.

Advertising

Κλασικά στερεότυπα, ακόμη, είναι και άλλα που σχετίζονται με τις γυναίκες και το γυναικείο φύλο ευρύτερα. Ασθενές φύλο καλείται από πολλούς συνδέοντας έτσι τις γυναίκες με έννοιες όπως η αδυναμία, η ευαισθησία, ακόμη και την κατωτερότητα.

Άρρηκτα συνδεδεμένο είναι μάλιστα με το προαναφερθέν γεγονός και η θεώρηση ότι κάποια επαγγέλματα είναι πιο «ταιριαστό» να ασκούνται από τις γυναίκες καθώς χρειάζεται η έκφραση συμπεριφορών που να είναι πιο «λεπτεπίλεπτες» και «ευαίσθητες».

Τελικά, λοιπόν, τα στερεότυπα έχουν καταρριφθεί, έχουν αλλάξει ή απλά εκφράζονται με διαφορετικούς τρόπους; Μήπως, έχουν απλά προσαρμοστεί τα παλαιά στερεότυπα στα νέα σύγχρονα δεδομένα; Μήπως, παραδείγματος χάρη, στερεότυπα που παλαιότερα ήθελαν την γυναίκα να μην εργάζεται καθόλου, τώρα απλά την καθιστούν να αμείβεται με λιγότερα χρήματα διατηρώντας έτσι το καθεστώς ανισότητας;

Και τελικά οι γυναίκες αμείβονται πράγματι με μικρότερους μισθούς από ότι οι άνδρες; Κάποιοι υποστηρίζουν πως αυτό αποτελεί απλά ένας μύθος, καθώς δε λαμβάνονται υπόψη άλλοι παράγοντες όπως οι ώρες εργασίας ή φιλοδοξία που θεωρείται συχνά εγγενές χαρακτηριστικό των ανδρών. Και εν τέλει τα στερεότυπα είναι πραγματικότητες που απλά διατυπώνονται ή «ανακριβείς» γενικές αλήθειες;

Advertising

Περισσότερα από τη στήλη: Αψυχολόγητα

Αψυχολόγητα

Δεν χρειάζεται να καταλαβαίνουμε τα πάντα

Δεν χρειάζεται να καταλαβαίνουμε τα πάντα. Κάποια πράγματα δεν βγάζουν νόημα. Γι’αυτό απλούστατα θα πρέπει…

Αψυχολόγητα

Oδηγός απελπισίας για απελπισμένους

Ένας πλήρης οδηγός απελπισίας για απελπισμένους ή αλλιώς τι να κάνεις όταν απελπίζεσαι. Σου έχει…

Αψυχολόγητα

Η ευτυχία δεν είναι πίσω από τις οθόνες

Είμαστε πραγματικά χαρούμενοι; Είμαστε πραγματικά ευτυχισμένοι; Με μια ματιά γύρω μου, δυσκολεύομαι να απαντήσω με…

Αψυχολόγητα

Καλοκαιρι 2025: Μπάνια παγωτά και αναμνήσεις

Αναμνήσεις από το καλοκαίρι 2025: Τι ζήσαμε, τι κρατάμε και γιατί ήταν ένα καλοκαίρι που…

Αψυχολόγητα

“Daddy issues”Δεν είναι drama, είναι τραύμα…

Ο όρος “daddy issues” αναφέρεται σε συμπεριφορές που συχνά έχουν τις ρίζες τους σε μια…

Αψυχολόγητα

Κάποιοι πολέμησαν γι’ αυτό το «για πάντα»

Αγάπη και για πάντα Είναι τόσο απλό και αβίαστο. Παντού υπάρχει αγάπη. Όλοι θέλουμε αγάπη.…

Αψυχολόγητα

Είναι ωραίο να μεγαλώνεις…

                    Σήμερα έκλεισα τα 25α χρόνια…