Τα παιδιά στη νηπιακή και παιδική ηλικία παρουσιάζουν συχνά ντροπαλή συμπεριφορά, όταν θα δουν ένα πρόσωπο που δεν το γνωρίζουν ή σε έναν χώρο που δεν έχουν ξανά πάει. Όλα τα παιδιά κάποια στιγμή νιώθουν ντροπή. Ποιο είναι όμως πραγματικά ντροπαλό παιδί; Ένα χαρακτηριστικό του παιδιού είναι πως το αίσθημα της ντροπής είναι σταθερό, δηλαδή το παρουσιάζει όλες τις φορές που θα βρεθεί σε ένα άγνωστο περιβάλλον και ας είναι με τους γονείς του.
Στα ντροπαλά παιδιά δεν αρέσουν οι καινούργιοι χώροι και καταστάσεις, αργούν σε σύγκριση με τα άλλα παιδιά να προσαρμοστούν στο περιβάλλον. Ερευνητές προσπάθησαν να καταλήξουν σε έναν ορισμό. Σύμφωνα με αυτούς, το ντροπαλό παιδί αποφεύγει τη βλεμματική επαφή, είναι ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας το οποίο διακρίνεται από δυσφορία και αναστολή με την παρουσία άλλων στη διάρκεια κοινωνικών καταστάσεων, οι οποίες είναι καινούργιες, προκαλούν φόβο και περιέχουν το στοιχείο της αξιολόγησης (Cheek & Buss όπως αναφ. στο Κούρια, 2017). Η ντροπαλότητα επίσης αναφέρεται και ως άγχος και επιφυλακτικότητα στις καινούργιες καταστάσεις ( Rubin&Coplan 2004 όπως αναφ. στο Κούρια, 2017).
Αυτοί ήταν μερικοί ορισμοί που δόθηκαν ώστε να προσεγγίσουν εννοιολογικά τον ορισμό του ντροπαλού παιδιού. Τα ντροπαλά παιδιά επίσης φοβούνται την απόρριψη και προτιμούν να περνάνε τον χρόνο τους μόνα τους.
Λόγοι που μπορεί να είναι ένα παιδί ντροπαλό:
Οι λόγοι που ένα παιδί είναι ντροπαλό είναι αρκετοί. Ένας ή συνδυασμός πολλών παραγόντων μπορεί να οδηγήσει ένα παιδί να έχει ντροπαλή συμπεριφορά και να είναι συνεσταλμένο. Το παιδί μπορεί να έχει βιώσει κάποιο τραυματικό γεγονός το οποίο να το φόβισε με αποτέλεσμα να βιώνει άγχος και φόβο όταν έρχεται σε επαφή με άγνωστους ανθρώπους. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η συμπεριφορά των γονέων. Ένας αρκετά εξωστρεφής και κοινωνικός γονέας μπορεί να επισκιάσει το παιδί. Μπορεί αντίθετα και ο γονέας να είναι ντροπαλός χαρακτήρας και το παιδί να παραδειγματίζεται από τη συμπεριφορά του. Επιπλέον, ο γονέας μπορεί να είναι υπερπροστατευτικός και φοβισμένος, με αποτέλεσμα να μεταδώσει τον φόβο και το ενδεχόμενο κινδύνου και στο παιδί σε υπερθετικό βαθμό. Η ντροπαλή συμπεριφορά οφείλεται αρκετές φορές στη μειωμένη αυτοεκτίμηση και εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Ένα ντροπαλό παιδί φοβάται ότι θα απορριφθεί και δε θα γίνει δεκτό π.χ. από τον γονέα, τον δάσκαλο, τους συνομηλίκους.
Πρέπει να ανησυχήσουμε;
Τα παιδιά που έχουν ένα ντροπαλό και συνεσταλμένο χαρακτήρα δε σημαίνει πως υστερούν σε κάτι και ότι δε θα τα καταφέρουν στη διάρκεια της ζωής τους. Μπορεί να χρειάζονται περισσότερο χρόνο να νιώσουν ασφάλεια, αλλά τα καταφέρνουν εξαιρετικά. Οι περιπτώσεις που πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή είναι όταν τα παιδιά βιώνουν έντονο άγχος και δε θέλουν να πάνε καθόλου στο σχολείο ή σε κάποια δραστηριότητα π.χ. αθλητική. Δε θέλει να κάνει παρέες και απομονώνεται, με αποτέλεσμα να έχει ελάχιστες διαπροσωπικές σχέσεις. Ακόμα κι όταν κάνει με κάποιο άλλο παιδί παρέα, η σχέση ανάμεσά τους είναι χαμηλότερη σε ποιότητα (δηλαδή, δε νιώθει ασφάλεια και δε θέλει να μοιραστεί τίποτα προσωπικό μαζί του). Τότε οι γονείς μπορεί να χρειαστεί να συμβουλευτούν έναν ειδικό που θα τους βοηθήσει. Ωστόσο και οι γονείς -και στην πρώτη περίπτωση αλλά και στη δεύτερη- μπορούν να βοηθήσουν και να ενθαρρύνουν το παιδί.
Τρόποι ενθάρρυνσης του παιδιού:
Όταν το παιδί βιώνει έντονο άγχος και φόβο στην επαφή του με άλλους, με αποτέλεσμα η ντροπαλότητα να αποτελεί τροχοπέδη για την ευτυχία του παιδιού, οι γονείς πρέπει να βοηθήσουν το παιδί. Πιο συγκεκριμένα:
- Ενθαρρύνετε να συμμετέχει σε διάφορες εξωσχολικές δραστηριότητες που του προκαλούν ευχαρίστηση π.χ. άθλημα, εργαστήρι ζωγραφικής, χορό.
- Δώστε του τον χρόνο που θέλει να προσαρμοστεί στο καινούργιο περιβάλλον.
- Μη δίνετε ιδιαίτερη έμφαση σε αυτό το χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς του, δίνοντας την εντύπωση ότι είναι κάτι αρνητικό.
- Θεωρείστε τη συμπεριφορά του δεδομένη, ειδικά μπροστά σε άλλα πρόσωπα π.χ. μη χρησιμοποιείστε εκφράσεις “μην είσαι ντροπαλή/ντροπαλός χαιρέτα τον κύριο”.
- Αναθέστε του καθήκοντα και δώστε του την ευκαιρία να πάρει πρωτοβουλίες.
- Να επιβραβεύουμε το παιδί στην κάθε προσπάθεια του.
- Να μην το αποδοκιμάζουμε κάνοντας κριτική για τη συμπεριφορά του.
- Μπορούμε να του διαβάσουμε παραμύθια με ήρωες που ήταν φοβισμένοι, ντροπαλοί κτλ.
- Να επιδιώκουμε τη συμμετοχή σε κοινωνικές εκδηλώσεις π.χ. παιδικό πάρτι.
Σημαντικό είναι επίσης να αποδεχτούμε το παιδί μας και να μην το αντιμετωπίζουμε σαν να έχει κάποιο πρόβλημα, άλλωστε η ντροπαλότητα δεν αποτελεί κάποια διαταραχή. Το παιδί έχει ανάγκη πάνω από όλα την αγάπη και την αποδοχή των ανθρώπων που αγαπάει.
πηγές:
- Νικολάου, Ε (2009). Η συμβολή της συμβουλευτικής στην ενίσχυση των διαπροσωπικών σχέσεων των ντροπαλών παιδιών στο χώρο του σχολείου. Επιθεώρηση συμβουλευτικής και προσανατολισμού, 88-89,σ 65-76
- Κούργια, Ι.(2017) Ντροπαλό- διστακτικό παιδί: πως το ενθαρρύνουμε; ανακτήθηκε απόhttps://www.psycholozin.gr/arthrografia/psychologia-paidiou-oikogeneias/ntropalo-distaktiko-paidi-pws-to-entharinoume.html τελευταία πρόσβαση 11/5/2020
- Ντροπαλό παιδί: πρέπει να ανησυχήσουν οι γονείς; ανακτήθηκε από https://www.mothersblog.gr/paidi/psyxologia/story/50983/ntropalo-paidi-prepei-na-anisyxoyn-oi-goneis
τελευταία προβολή 11/5/2020
- Κιόχου, Ι. Συνεσταλμένα- ντροπαλά παιδιά ανακτήθηκε από https://www.paidonarogi.gr/index.php/articles/psyxologia/item/26-synestalmena-dropala-paidia τελευταία προβολή 11/5/2020
