Mε τον όρο συναισθηματική νοημοσύνη εννοούμε την ικανότητα να αναγνωρίζουμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα μας, να εκπληρώνουμε τους στόχους που θέτουμε και να κατανοούμε τι αισθάνονται οι άλλοι.
Η συναισθηματική νοημοσύνη ή αλλιώς συναισθηματικό πηλίκο, ως ορολογία εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1964 σε ένα έγγραφο του Michael Beldoch. Ο διαχωρισμός ανάμεσα στα χαρακτηριστικά της συναισθηματικής νοημοσύνης και στην ικανότητα της συναισθηματικής νοημοσύνης, πραγματοποιήθηκε το 2000.
Τα μοντέλα της Συναισθηματικής Νοημοσύνης:
Η συναισθηματική νοημοσύνη, χωρίζεται σε τρία μοντέλα:
1)Το μοντέλο των ικανοτήτων συναισθηματικής νοημοσύνης, το οποίο έχει ως στόχο την κατανόηση της κοινωνίας και περιέχει τέσσερις τύπους:
-Την αντίληψη συναισθημάτων και την αναγνώριση τους στους άλλους
-Την χρήση των συναισθημάτων με σκοπό την επίλυση τυχόν προβλημάτων
-Την κατανόηση των συναισθημάτων και την εξέλιξη τους στον χρόνο
-Την διαχείριση των συναισθημάτων σε προσωπικό αλλά και σε γενικό επίπεδο
Η μέτρηση αυτού του μοντέλου γίνεται δοκιμάζοντας τους τέσσερις αυτούς τύπους, χωρίς να υπάρχουν αντικειμενικά σωστές απαντήσεις.
2)Το μικτό μοντέλο το οποίο εισήχθη από τον Daniel Goleman και παρουσιάζει τη συναισθηματική νοημοσύνη ως ένα σύνολο ικανοτήτων, οι οποίες βοηθάνε στην ηγετική απόδοση και διαχωρίζεται σε πέντε τύπους:
-Το κίνητρο
-Την αυτογνωσία
-Την ενσυναίσθηση
-Την αυτορύθμιση
-Την κοινωνική δεξιότητα
Υπάρχουν δυο εργαλεία μέτρησης. Το ένα εφευρέθηκε το 1999 και το άλλο το 2001.
3)Το μοντέλο των χαρακτηριστικών της συναισθηματικής νοημοσύνης, που βασίζεται στις αντιλήψεις που έχει το κάθε άτομο για τις συναισθηματικές του ικανότητες.
Η μέτρηση γίνεται με αρκετούς τρόπους, όπως με το τεστ ‘’Συναισθηματικής Νοημοσύνης’’ του Πανεπιστημίου Swinburne και το ΕQ-i.
Η σύνδεση της Συναισθηματικής Νοημοσύνης με την ψυχική υγεία:
Μελέτες έχουν δείξει ότι η χαμηλή συναισθηματική νοημοσύνη σχετίζεται με τις διαταραχές προσωπικότητας. Συγκεκριμένα, τα άτομα με σχιζοφρένεια έχουν ελλείψεις όσον αφορά την αναγνώριση, την κατανόηση και τη διαχείριση των συναισθημάτων. Τα ελλείματα αυτά επηρεάζουν αρνητικά τους ασθενείς γιατί δεν μπορούν να έχουν μια λειτουργική καθημερινότητα. Επίσης, το χαμηλό επίπεδο συναισθηματικής νοημοσύνης συνδέεται με το άγχος, την κατάθλιψη και τον αυτοκτονικό ιδεασμό. Οι άνθρωποι με υψηλό δείκτη συναισθηματικής ευφυΐας, υποστηρίζεται ότι είναι ψυχικά υγιείς, κατανοούν και διαχειρίζονται καλύτερα τις καταστάσεις και προσαρμόζονται πιο εύκολα.
Ο ρόλος της Συναισθηματικής Νοημοσύνης στον εργασιακό χώρο:
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι ασχολούνται με τη συναισθηματική νοημοσύνη διότι, πλέον, στον επαγγελματικό τομέα δεν μετράει μόνο η πείρα και η εκπαίδευση, αλλά και ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τον εαυτό μας και τους άλλους. Πολλοί ερευνητές έχουν ασχοληθεί, εκτενώς, με τον τρόπο που μπορεί να βοηθήσει η συναισθηματική νοημοσύνη στις επιχειρήσεις, εστιάζοντας στα χαρακτηριστικά των υπαλλήλων, στις ηγετικές ικανότητες και στο ομαδικό πνεύμα. Επιπλέον, φαίνεται ότι είναι χρήσιμη στην επικοινωνία, στη προσέγγιση και στην εξυπηρέτηση των πελατών. Συχνά, πραγματοποιούνται ημερίδες και σεμινάρια με θέμα τη συναισθηματική νοημοσύνη, λόγω του ενδιαφέροντος που δείχνουν οι επιχειρήσεις, καθώς επιθυμούν οι εργαζόμενοι να είναι σε θέση να εργάζονται αρμονικά χωρίς εντάσεις ή να μπορούν να επιλύουν τυχόν διαφορές και προβλήματα.
Πηγές:
- Καραδήμας, Θ. & Καραδήμα, Π. (2014). Η συναισθηματική νοημοσύνη ως αυθύπαρκτη έννοια και η χρησιμότητα για τον σύγχρονο άνθρωπο και τις επιχειρήσεις. e- Περιοδικό Επιστήμης & Τεχνολογίας, 5. www.e-jst.teiath.gr. (τελευταία πρόσβαση 01.04.2021).
- Chiarrochi, J., Deane, F., P. & Anderson, S. (2002). Emotional intelligence moderates the relationship between stress and metal health. ELSEVIER, 137. www.sciencedirect.com. (τελευταία πρόσβαση 01.04.2021).
- Kee, K., S., Horran, P., W., Salovey, P., Kern, R., S., Sergi, M., J., Fiske, A., P., Lee, J., Subotnik, K., G., Nuechterlien, K., Sugar, K., A. & Green, M., F. (2009). Emotional intelligence in schizophrenia. ELSEVIER, 137. www.sciencedirect.com. (τελευταία πρόσβαση 01.04.2021).
