Το tantrum είναι μία πολύ συχνή συμπεριφορά ειδικά στα μικρότερα παιδιά. Θα έλεγε κανείς ότι αποτελεί μία μορφή διαμαρτυρίας για το παιδί. Οποιαδήποτε στιγμή ο γονιός παρέμβει στην προσωπική επιθυμία του παιδιού να έχει κάτι, να κάνει ότι θέλει ή να πάει κάπου, το παιδί θυμώνει. Ουσιαστικά δημιουργείται αυτή η έντονη σύγκρουση μεταξύ γονιού και παιδιού καθώς συγκρούονται τα θέλω του παιδιού με τις συνθήκες στις οποίες ο γονιός θέλει να το οδηγήσει. Τί ακριβώς είναι όμως το tantrum και πώς μπορεί να γίνει κατανοητό και διαχειρίσιμο;
Τί είναι το tantrum;
Το tantrum είναι ένα συναισθηματικό ξέσπασμα, που συνήθως σχετίζεται με άτομα που βρίσκονται σε συναισθηματική δυσφορία, που χαρακτηρίζεται συνήθως από πείσμα, κλάμα, ουρλιαχτά, βία, περιφρόνηση, θυμό και φασαρία. Χάνεται ο φυσικός έλεγχος και το άτομο μπορεί να αδυνατεί να επανέλθει σε κατάσταση ηρεμίας ακόμα και αν επιτευχθεί ο ζητούμενος στόχος. Οι εκρήξεις θυμού είναι μια από τις πιο κοινές μορφές προβληματικής συμπεριφοράς στα μικρά παιδιά, αλλά τείνουν να μειώνονται σε συχνότητα και ένταση καθώς το παιδί μεγαλώνει.
Γιατί συμβαίνουν τα tantrums;
Αυτό το ερώτημα απασχολεί τους περισσότερους γονείς και όχι μόνο. Γιατί ένα παιδί ξεκινά να βρίσκεται σε αυτή την ενοχλητική και κουραστική για το ίδιο αλλά και για τους γύρω του συνθήκη; Αυτό συμβαίνει γιατί τα μικρά παιδιά βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο κοινωνικής, συναισθηματικής και γλωσσικής ανάπτυξης. Δεν μπορούν πάντα να επικοινωνήσουν τις ανάγκες και τα συναισθήματά τους, συμπεριλαμβανομένης της επιθυμίας να κάνουν πράγματα για τον εαυτό τους, οπότε και μπορεί να απογοητευτούν. Επιπλέον, μαθαίνουν ότι το πώς συμπεριφέρονται επηρεάζει τους άλλους. Έτσι, το tantrum είναι ένας από τους τρόπους με τους οποίους τα μικρά παιδιά εκφράζουν και διαχειρίζονται τα συναισθήματα και προσπαθούν να κατανοήσουν ή να αλλάξουν αυτό που συμβαίνει γύρω τους.
Φυσικά, το tantrum μπορεί να συμβεί εύκολα και σε παιδιά μεγαλύτερα των 3 ετών. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι δεν έχουν μάθει ακόμα ασφαλείς τρόπους έκφρασης ή διαχείρισης συναισθημάτων. Τόσο για τα νήπια όσο και για τα μεγαλύτερα παιδιά , υπάρχουν πράγματα που μπορούν να ενισχύσουν το tantrum, κάτι που οι γονείς πρέπει να προσέξουν ιδιαιτέρως.
Ο χαρακτήρας του κάθε παιδιού είναι διαφορετικός και αυτό επηρεάζει το πόσο γρήγορα και έντονα αντιδρούν σε πράγματα όπως απογοητευτικά γεγονότα ή αλλαγές στο περιβάλλον τους. Τα παιδιά που είναι πιο ευαίσθητα συχνά μπορεί να αναστατωθούν πιο εύκολα. Επιπροσθέτως, το άγχος, η κούραση και η πείνα είναι σημαντικοί λόγοι για τους οποίους ένα παιδί μπορεί να εκδηλώσει ένα tantrum. Ακόμα, τα έντονα συναισθήματα είναι ένα δύσκολο εμπόδιο για τις μικρές ηλικίες. Ένα παιδί είναι πολύ πιθανό να μην έχει μάθει ακόμα να αντιμετωπίζει συναισθήματα όπως η ανησυχία, ο φόβος, η ντροπή και ο θυμός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αυτά τα συναισθήματα να είναι συντριπτικά για την ψυχολογία του παιδιού και να το οδηγούν στο tantrum.
Πώς μπορώ να μειώσω τα tantrums;
Η βοήθεια που μπορεί να δώσει ο γονιός στο παιδί κατά τη διάρκεια ενός tantrum αλλά και μετά από αυτό είναι μεγάλη. Ο τρόπος ανταπόκρισης του γονιού εξαρτάται από την ηλικία του κάθε παιδιού. Καθώς μιλάμε για τις πολύ μικρές ηλικίες, το παιδί χρειάζεται τον γονιό κοντά του. Καλό είναι να καταλάβει ότι έχει κάποιον που καταλαβαίνει τη δυσφορία του και μπορεί να το καθησυχάσει. Για ένα μεγαλύτερο παιδί με καλύτερη αντίληψη του λόγου και της επικοινωνίας, θα βοηθούσε ένας διάλογος γι’ αυτό που βιώνει. Το να εξηγήσει ένας γονιός την κατάσταση με ηρεμία και διαλλακτικότητα και να κατανοήσει το πρόβλημα και τον θυμό του παιδιού του είναι η καλύτερη λύση.
Πάνω απ’ όλα παίζει τεράστιο ρόλο στην διαχείριση της έντονης κατάστασης του tantrum, ο γονιός να κρατά την ψυχραιμία του, ώστε να μπορέσει να τη μεταδώσει και στο παιδί του. Η αργή, καθαρή και ήρεμη φωνή μπορεί να το επαναφέρει και αν χρειαστεί αγγίξτε το ή δώστε του το χώρο και τον χρόνο του. Φυσικά, όσο διαρκεί το tantrum δεν είναι ακόμα η κατάλληλη στιγμή να ξεκινήσει μία σοβαρή συζήτηση. Αυτό είναι καλύτερο να γίνει όταν πια θα έχει ηρεμήσει. Καλό είναι επιπλέον να είναι κανείς συνεπής στις απόψεις του εκείνη τη στιγμή και να μην ενδίδει στα θέλω του παιδιού. Αυτό βοηθά το παιδί να μάθει ότι τα tantrums δεν έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Χρήσιμο είναι να σημειωθεί κάπου εδώ ότι η αλλαγή θα γίνει σταδιακά. Το παιδί σε βάθος χρόνου θα μπορέσει να αντιληφθεί καλύτερα τα συναισθήματά του και να μάθει να τα ελέγχει. Τη δεδομένη στιγμή καλό είναι να κρατάει ο γονιός όσο πιο ασφαλές μπορεί το παιδί του, μέχρι αυτή η κρίση θυμού να ξεθυμάνει. Δεν είναι και τόσο εφικτό να ελέγξει κανείς ένα παιδί κατά τη διάρκεια ενός tantrum, ωστόσο η ψύχραιμη διαχείριση και η κατανόηση θα βοηθήσουν στο μέλλον.
Και τί κάνω μετά το tantrum;
Είναι σημαντικό ένας γονιός να προσπαθήσει να συνδεθεί και να επικοινωνήσει με το παιδί μετά το tantrum. Μπορεί να μιλήσει μαζί του και να επικοινωνήσει το πόσο δύσκολο είναι να διαχειριστεί αυτά τα συναισθήματα. Ίσως είναι μια καλή ευκαιρία μετά το πέρας του tantrum να καταφέρει τελικά το παιδί να διατυπώσει με ηρεμία το πρόβλημά του. Αυτή η σωστή αντιμετώπιση θα διδάξει στο παιδί την επόμενη φορά πως να διαχειριστεί καλύτερα την κατάσταση και το συναίσθημα που του δημιουργεί μία έντονη συνθήκη. Όταν ένας γονιός κατανοεί καλύτερα τη φυσική ροή του θυμού και ακολουθώντας τις σωστές συμβουλές για τη διαχείριση του tantrum, είναι καλύτερα εξοπλισμένος για να αντιμετωπίσει κάθε δύσκολο ξέσπασμα του παιδιού.
Και τέλος η αυτορρύθμιση
Η αυτορρύθμιση είναι η ικανότητα κατανόησης και διαχείρισης συναισθημάτων και αντιδράσεων. Τα παιδιά αρχίζουν να το αναπτύσσουν από περίπου 12 μηνών. Καθώς το παιδί μεγαλώνει, θα είναι πιο ικανό να ρυθμίζει τις αντιδράσεις και να ηρεμεί όταν συμβαίνει κάτι ενοχλητικό. Ως αποτέλεσμα, η οικογένεια θα αρχίσει με τον καιρό να παρατηρεί όλο και λιγότερα tantrums.
