“Το μικρό εγώ είμαι εγώ” της Mira Lobe έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από τη Δρ Αναστασία Καλαντζή-Αζίζι. Πρόκειται για ένα βιβλίο για τη μοναδικότητα του καθενός και το ταξίδι αυτογνωσίας για να βρει κανείς την ταυτότητά του αλλά και το νόημα της ύπαρξης. Το πιο ασυνήθιστο όμως είναι ότι εκτός από τα ελληνικά, το βιβλίο περιέχει και το γερμανικό πρωτότυπο αλλά και τη μετάφραση στα αραβικά και τα φαρσί. Το βιβλίο, όταν πρωτοκυκλοφόρησε, κέρδισε το κρατικό βραβείο παιδικής λογοτεχνίας στην Αυστρία ενώ αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία γράφτηκαν άλλα παιδικά βιβλία και ανέβηκαν πολλές θεατρικές παραστάσεις για παιδιά.
Είναι όμως το βιβλίο αυτό μόνο για παιδιά; Το ερώτημα είναι ρητορικό, γνωρίζουμε καλά ότι μέσα από το παιδικό βιβλίο και ο ενήλικας συνδέεται εκ νέου με το δικό του εσωτερικό παιδί. Με εκείνο το παιδί που έχει ανάγκη να εισακουστεί, να εκφραστεί, να γίνει αποδεκτό. Να αντιμετωπίσει και-γιατί όχι;- να βρει τρόπους να θεραπεύσει το τραύμα: το πάντα επίκαιρο τραύμα, τις απωθημένες ανάγκες που το άτομο επιλέγει-συνήθως υποσυνείδητα-να καταπιέσει για να είναι αποδεκτό από την οικογένεια, το σχολείο, την κοινωνία γενικά, όπως επισημαίνει ο Gabor Mate.
Σχεδιαστικά, το μικρό εγώ είναι μία πολύ ιδιαίτερη φιγούρα που, προσωπικά πιστεύω, ότι δεν μοιάζει με κανένα ζώο ή άνθρωπο. Το μικρό εγώ είμαι εγώ…Είμαι εκείνο το μικρό πλασματάκι, το ασχημάτιστο ακόμα. Στη λογική του διαχρονικού μύθου του ήρωα που αναζητά τη δική του αλήθεια, τη δική του ταυτότητα. Ένα ταξίδι (αυτό)ανακάλυψης με κίνητρο την ασφάλεια που παρέχει η συνθήκη του «ανήκειν» καθώς και η προσωπική πληρότητα. Είναι αλήθεια ότι διανύουμε την εποχή μεγάλης κρίσης σε θεσμούς και αξίες. Γι’αυτό είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο καθένας και η καθεμιά μας είναι ξεχωριστός-η και αξίζει τον σεβασμό όλων. Τα παιδιά μας είναι το μέλλον και η ελπίδα μας και είναι χρέος μας να τα βοηθήσουμε να συνειδητοποιήσουν τόσο τη δική τους μοναδικότητα όσο και το δικαίωμα του άλλου να είναι αποδεκτός για αυτό που είναι.
Και επειδή το βιβλίο είναι τετράγλωσσο, θα σας μεταφέρω σε ένα άλλο βιβλίο που έχουμε αναλύσει παλαιότερα, τον Χαρταετό της Λετισιά Κολομπανί. Στην ανάγνωση αυτής της ιστορίας εμείς, ο «δυτικός» κόσμος μένουμε άναυδοι με τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας καθώς και με την παντελή σχεδόν εκπαίδευση. Όμως, και σήμερα σε όλον τον κόσμο είναι πολλοί εκείνοι που ζουν στο περιθώριο της ανθρωπότητας, βιώνοντας αδικίες και εκμετάλλευση για να μη μιλήσουμε για τους πολέμους και τα θύματα, κυρίως τον άμαχο πληθυσμό, τα παιδιά, τις γυναίκες και τους ηλικιωμένους. Η παράλληλη ανάγνωση σε φαρσί και εβραϊκά, πέρα της ευφάνταστης σύλληψης, είναι ένα επιπρόσθετο εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών κυρίως, οι οποίο καλούνται να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις ενός πολυπολιτισμικού σχολικού περιβάλλοντος. Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως μέσο για τη διαθεματικότητα καθώς θα αποτελούσε συνδετικό κρίκο και σημεία αναφοράς που θα έκανε τα παιδιά να επικοινωνήσουν μεταξύ τους καλύτερα. Να αφουγκραστούν τις μοναδικές ιστορίες τους…Και τότε θα έχουμε όχι ένα αλλά πολλά «εσώτερα» παιδιά που θα αναδυθούν από τα βάθη του υποσυνείδητου και συνειδητά πια να αντιμετωπίσουν με αυτοπεποίθηση τον κόσμο, που ευελπιστούμε ότι δε θα είναι πλέον τόσο τραυματικός.
Πηγή:
Cadogan, D. (2014).The Quest for Self: The Psychology of Individual Identity. Independently published (June 30, 2019).
