Τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας επισημαίνουν ότι το 95% των παιδιών με φτωχή ανάγνωση μπορούν να φτάσουν το επίπεδο της τάξης τους, εάν λάβουν αποτελεσματική βοήθεια νωρίς. Ενώ είναι ακόμα δυνατό να βοηθήσετε ένα μεγαλύτερο παιδί με την ανάγνωση, εκείνα που έχουν περάσει την Τρίτη Δημοτικού, χρειάζονται πολύ πιο εντατική βοήθεια.
Όσο περισσότερο περιμένετε να λάβετε βοήθεια για ένα παιδί με αναγνωστικές δυσκολίες, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για το παιδί να καλύψει τη διαφορά.
Τα τρία βασικά ερευνητικά συμπεράσματα που υποστηρίζουν την έγκαιρη αναζήτηση βοήθειας είναι:
- Το 90% των παιδιών με αναγνωστικές δυσκολίες θα επιτύχουν το ίδιο επίπεδο στην ανάγνωση εάν λάβουν βοήθεια μέχρι την πρώτη τάξη.
- Το 75% των παιδιών των οποίων η βοήθεια καθυστερεί μέχρι την ηλικία των εννέα ετών ή αργότερα συνεχίζουν να δυσκολεύονται καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής τους πορείας.
- Εάν η βοήθεια δοθεί στην Τετάρτη τάξη, αντί στο τέλος του νηπιαγωγείου, χρειάζεται τέσσερις φορές περισσότερος χρόνος για να βελτιωθούν οι ίδιες δεξιότητες στον ίδιο βαθμό.
Οι γονείς οι οποίοι κατανοούν αυτά τα ερευνητικά συμπεράσματα συνειδητοποιούν ότι δεν μπορούν να χάσουν πολύτιμο χρόνο προσπαθώντας να καταλάβουν αν υπάρχει όντως πρόβλημα ή περιμένοντας να λυθεί το πρόβλημα από μόνο του.
Αυτά τα ερευνητικά συμπεράσματα καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για τα σχολεία να εφαρμόσουν εργαλεία ελέγχου τα οποία δίνουν έμφαση στις δεξιότητες φωνημικής ενημερότητας. Το καλύτερο πλάνο είναι να ξεκινήσει ο έλεγχος των παιδιών στη μέση του νηπιαγωγείου και να συνεχιστεί ο έλεγχος τουλάχιστον τρεις φορές τον χρόνο μέχρι το τέλος της Δευτέρας Δημοτικού.
Οι ερευνητές στο πεδίο της ανάγνωσης οι οποίοι σχεδίασαν αυτά τα εργαλεία ελέγχου συνιστούν τον εντοπισμό και την παροχή πρόσθετης βοήθειας στο χαμηλότερο 20% των παιδιών. Η λογική είναι ότι είναι καλύτερο να υπεραναγνωρίζεται ελαφρώς ο αριθμός των παιδιών που μπορεί να «διατρέχουν κίνδυνο» δυσκολίας στην ανάγνωση παρά να παραβλέπονται κάποια που μπορεί να χρειάζονται βοήθεια. Το χειρότερο αποτέλεσμα της υπερβολικής αναγνώρισης είναι ότι ένα παιδί που τελικά θα το είχε καταλάβει, λαμβάνει κάποια πρόσθετη βοήθεια.
Οι γονείς θα πρέπει να ακολουθήσουν αυτήν τη στρατηγική και να ενεργήσουν νωρίς, επειδή το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι ότι το παιδί τους θα λάβει λίγη επιπλέον βοήθεια που πραγματικά δεν χρειαζόταν.
Ωστόσο, η αναγνώριση είναι μόνο η αρχή. Πρέπει να προσφερθεί άμεσα αποτελεσματική και συστηματική παρέμβαση. Οι μαθητές και οι μαθήτριες που υστερούν σε σχέση με τους συνομηλίκους τους πρέπει να λαμβάνουν επιπλέον βοήθεια, κατά προτίμηση σε ομάδες τριών ή λιγότερων μαθητών, από έναν καλά εκπαιδευμένο εκπαιδευτικό που γνωρίζει πώς να παρέχει αποτελεσματική διδασκαλία.
Τα πρώιμα σημάδια δυσκολίας δεν πρέπει να αποδίδονται στην ανωριμότητα. Όταν ένα παιδί στο νηπιαγωγείο μπερδεύει τα γράμματα, συνδέει τον λάθος ήχο με ένα γράμμα ή δεν μπορεί να διακρίνει μια ομοιοκαταληξία, συνήθως αυτά δεν έχουν καμία σχέση με την κοινωνική ωριμότητα.
Αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι το παιδί έχει αναγνωστική δυσκολία. Αυτά τα σημάδια μπορεί να υποδηλώνουν ότι το παιδί είχε ανεπαρκή προετοιμασία στην προσχολική ηλικία. Εάν ένα παιδί δεν έχει εκτεθεί στα γράμματα και στους ήχους των γραμμάτων, συνήθως καταλαβαίνει τη σχέση μεταξύ τους γρήγορα μόλις εκτεθεί στα γράμματα και τους ήχους τους.
Μόνο αφού έχει παρασχεθεί αποτελεσματική διδασκαλία και το παιδί εξακολουθεί να δυσκολεύεται, μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι μπορεί να υπάρχει ένα πιο σοβαρό πρόβλημα.
Γιατί οι γονείς περιμένουν πριν ζητήσουν βοήθεια;
- Σχεδόν οι μισοί (48%) από τους γονείς θεώρησαν ότι το να χαρακτηρίζουν το παιδί τους ως παιδί με «μαθησιακές δυσκολίες» ήταν πιο επιβλαβές από το να παλεύει μόνο του με ένα άγνωστο πρόβλημα.
- Από τους γονείς οι οποίοι εξέφρασαν κάποιες ανησυχίες ότι το παιδί τους μπορεί να αντιμετωπίζει προβλήματα, το 44% δήλωσε ότι περίμενε έναν χρόνο ή περισσότερο πριν ζητήσει βοήθεια.
- Οι γονείς οι οποίοι κατανοούν τους κινδύνους της καθυστέρησης στην αναζήτηση βοήθειας για τα προβλήματα ανάγνωσης του παιδιού τους, έχουν κίνητρο να μην περιμένουν.
Τα παιδιά μπορούν να φτάσουν το επίπεδο της τάξης τους πολύ πιο επιτυχημένα και με λιγότερη προσπάθεια εάν τους προσφερθεί αποτελεσματική παρέμβαση νωρίς. Μόλις οι γονείς κατανοήσουν τους κινδύνους της αναμονής, ελπίζουμε ότι θα είναι πιο εύκολο να ξεπεράσουν τις ανησυχίες τους και να λάβουν βοήθεια αμέσως.
