[punica-dropcap]Η[/punica-dropcap] σημερινή εποχή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «ψηφιακή», αφού η τεχνολογία αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς και έχει εισχωρήσει για τα καλά στην καθημερινότητά μας. Μια εφεύρεση που έχει κατακλύσει τον κόσμο του διαδικτύου είναι τα λεγόμενα «social media».
Τα «social media», ελληνιστί « μέσα κοινωνικής δικτύωσης», αποσκοπούν στην αλληλεπίδραση και επικοινωνία ομάδων ανθρώπων μέσω διαδικτυακών κοινοτήτων. Κάποια ενδεικτικά μέσα είναι τα ιστολόγια, οι ιστοσελίδες όπως το Facebook και το Instagram και διάφορα φόρουμς.
Γιατί γινόμαστε χρήστες των social media;
Πλέον η πλειοψηφία των ατόμων που έχει ηλεκτρονικό υπολογιστή είναι και χρήστης ενός τουλάχιστον μέσου κοινωνικής δικτύωσης. Γιατί όμως ο καθένας μπαίνει στη διαδικασία να δημιουργήσει ένα προφίλ και να γίνει ενεργό μέλος; Τι είναι αυτό που τον ωθεί να το κάνει; Είναι εσωτερική του ανάγκη ή μήπως επηρεάζεται από τα πλήθη; Ή ίσως και τα δύο;
Όπως είναι ευρέως γνωστό, ο καθένας μας από την παιδική ηλικία αρχίζει να επηρεάζεται από άλλους ανθρώπους, να μιμείται συμπεριφορές και να τις υιοθετεί μη γνωρίζοντας κάποιες φορές αν είναι σωστές ή όχι. Πρόκειται δηλαδή για τη λεγόμενη «κοινωνική μάθηση». Όταν όμως φτάνει σε μια ηλικία όπου η κριτική του σκέψη και συνείδηση έχουν αναπτυχθεί επαρκώς, αρχίζει να φιλτράρει τις πληροφορίες που του παρέχονται, κρίνει και αξιολογεί συμπεριφορές και υιοθετεί αυτές που αρμόζουν στον ίδιο.
Έτσι και στην περίπτωση των social media, όλο και περισσότεροι άνθρωποι υφίστανται μια επιρροή από το ευρύτερο περιβάλλον τους, χωρίς πολλές φορές να αναρωτιούνται για ποιο λόγο πραγματικά θέλουν να γίνουν χρήστες των κοινωνικών δικτύων. Με άλλα λόγια, ακολουθούν την «αγέλη». Πολλοί γίνονται χρήστες για να είναι μέσα στη μόδα της σύγχρονης εποχής που επιτάσσει τη δημιουργία «κλουβιών», όπου ο καθένας θα είναι κλειδωμένος και θα παρακολουθείται από «φύλακες» που θα γνωρίζουν τα πάντα για την προσωπική του ζωή.
Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά του νομίσματος. Πολλοί επιδιώκουν να αποκτήσουν προσωπικό προφίλ γιατί επιζητούν διακαώς την επιβεβαίωση, την αποδοχή και την ενίσχυση από άγνωστους ανθρώπους. Δεν είναι ικανοποιημένοι από τη ζωή τους, νιώθουν ανασφάλεια, απογοήτευση και προσπαθούν να μετριάσουν αυτά τα συναισθήματα προβάλλοντας στα social media τις καλύτερες φωτογραφίες και βίντεο που έχουν, αποσιωπώντας τις κακές ή μη ενδιαφέρουσες στιγμές τους γιατί γνωρίζουν ότι δεν θα λάβουν τα απαραίτητα like. Πιστεύουν ότι προβάλλοντας μόνο τις καλές στιγμές τους απελευθερώνονται από τα αρνητικά συναισθήματα μέσω της επιβράβευσης που δέχονται. Δεν είναι όμως έτσι.
Στην πραγματικότητα, τα αρνητικά συναισθήματα που ήδη βιώνουν και που πιθανώς αποτελούν αίτια για την προσωπική τους προβολή διαιωνίζονται επειδή αισθάνονται πίεση και άγχος να παρουσιάσουν κάτι διαφορετικό από αυτό που είναι, μια διαφορετική «αυτοεικόνα» που θα είναι αρεστή στους υπολοίπους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προσκολληθούν σε ένα εικονικό περιβάλλον, να εθιστούν και να πάθουν εξάρτηση.
Επίσης, η πολύωρη ασχολία τους με αυτό τους αποκόβει από την πραγματική ζωή, γίνονται αντικοινωνικοί, μελαγχολικοί, έρμαια της εικονικής πραγματικότητας χωρίς διάθεση για δημιουργικότητα, βιώνουν συναισθήματα απογοήτευσης, ζήλιας καθώς συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους άλλους και ίσως και κατάθλιψης. Δεν έχουν διάθεση για παραγωγικότητα και προσφορά προς το κοινωνικό σύνολο αφού το μόνο που τους απασχολεί είναι η προβολή τους και η μετέπειτα επιβράβευση.
Έτσι, η ψυχική τους υγεία κλονίζεται σημαντικά χωρίς πολλές φορές οι ίδιοι να το αντιληφθούν καθώς έχουν μαγευτεί από τις Σειρήνες των κοινωνικών δικτύων. Εύλογα μπορούμε να τα παρομοιάσουμε με τα ναρκωτικά. Προσφέρουν επιφανειακή ευχαρίστηση, ηδονή και χαρά, όμως εσωτερικά βυθίζουν το άτομο σε ένα πέλαγος απ’ όπου είναι σχεδόν αδύνατον να σωθεί.
Γι’ αυτό, ο καθένας είναι καλό να ζει την πραγματική ζωή με όλες τις καλές και τις κακές στιγμές της και να μην καθίσταται δέσμιος μιας ανούσιας και εικονικής πραγματικότητας που θα τον οδηγήσει σε άγνωστα μονοπάτια.
