Το Αθηνά Τεστ αποτελεί το μοναδικό ελληνικό τεστ που μετρά τα ελλείμματα των παιδιών με δυσλεξία, σε μια προσπάθεια να λειτουργήσει για τα ελληνικά δεδομένα, όπως παρόμοια γνωστά τεστ που χρησιμοποιούνται στο εξωτερικό και μετρούν την αναγνώριση συγκεκριμένων λέξεων, την ικανότητα μεγαλόφωνης ανάγνωσης και το βαθμό κατανόησής του και ακόμα την ικανότητα σιωπηρής ανάγνωσης.
Περιγραφή και χρησιμότητα του Αθηνά Τεστ
Το Αθηνά Τεστ έχει κατασκευαστεί ώστε να χρησιμοποιείται από εκπαιδευτικούς δημοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων στους μαθητές και στις μαθήτριες των τάξεών τους. Με τη χορήγησή του και την ερμηνεία των αποτελεσμάτων του, οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να αξιολογήσουν και να περιγράψουν με μεγάλη σαφήνεια το επίπεδο και τον ρυθμό ανάπτυξης των παιδιών στους βασικούς τομείς ανάπτυξης που σχετίζονται με τη μάθηση, εντοπίζοντας τυχόν ελλείμματα σε αυτούς που φανερώνουν μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία). Το τεστ αποτελείται από δεκαπέντε διαγνωστικές δοκιμασίες, καθεμία από τις οποίες εξετάζει έναν διαφορετικό τομέα ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, αποτελείται από δεκατέσσερις κύριες δοκιμασίες και μια συμπληρωματική, με σκοπό να εξεταστεί ο βαθμός ανάπτυξης δεξιοτήτων, όπως η νόηση, η αντίληψη, η γλώσσα και η κίνηση.
Το Αθηνά Τεστ χρησιμοποιείται τόσο ως μέσο διάγνωσης όσο και ως μέσο αξιολόγησης. Ως μέσο διάγνωσης, το τεστ μπορεί να βοηθήσει τον εκπαιδευτικό της τάξης να εντοπίσει τις ελλειμματικές περιοχές των μαθητών και σε συνεργασία με άλλους ειδικούς (σχολικό ψυχολόγο, εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής) να προγραμματίσει μέσα στα πλαίσια της τάξης μια διδακτικό-διορθωτική παρέμβαση, ώστε να βοηθήσει το παιδί να ξεπεράσει τις δυσκολίες του, προτού αυτές δημιουργήσουν γνωστικά και συναισθηματικά κωλύματα. Ως μέσο αξιολόγησης, το τεστ μπορεί να βοηθήσει τον εκπαιδευτικό της τάξης να εντοπίσει μαθητές και μαθήτριες, οι οποίοι χρήζουν περαιτέρω αξιολόγησης και υποστήριξης και έτσι να τους παραπέμψει στην αρμόδια υπηρεσία διάγνωσης της περιοχής.
Χορήγηση του Αθηνά Τεστ
Το τεστ είναι σχεδιασμένο να χορηγείται ατομικά υπό τη μορφή συνέντευξης σε μαθητές και μαθήτριες των πρώτων σχολικών χρόνων. Ο σχεδιασμός του αντιστοιχεί το αναπτυξιακό επίπεδο μαθητών και μαθητριών ηλικίας από πέντε έως εννέα ετών και έτσι είναι σχεδιασμένο να χορηγείται σε μαθητές και μαθήτριες νηπιαγωγείου, Α’, Β’, Γ’ και Δ᾽ τάξης του δημοτικού σχολείου. Μπορεί βέβαια να χορηγηθεί και σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, ακόμα και σε παιδιά που φοιτούν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και παρουσιάζουν έντονες δυσκολίες στη πρόσκτηση της γνώσης.
Η χορήγηση του τεστ μπορεί να πραγματοποιηθεί από εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους ή ακόμα και γονείς, οι οποία διαθέτουν το ψυχομετρικό υλικό, χωρίς να έχουν απαραιτήτως προηγούμενη εμπειρία στη χρήση και χορήγηση ψυχομετρικών εργαλείων.
Για την χορήγησή του χρειάζεται να πραγματοποιηθεί μια ζωντανή συνέντευξη ανάμεσα στο παιδί και τον εξεταστή με το απαραίτητο υλικό. Το παιδί καλείται να εκτελέσει συγκεκριμένες οδηγίες που του δίνει ο εξεταστής (π.χ. να τοποθετήσει εικόνες με συγκεκριμένη ακολουθία, να δείξει συγκεκριμένο σημείο του σώματός του κ.α.) ή να απαντήσει σε μερικές ερωτήσεις γνωστικής φύσεως προφορικά ή γραπτά. Ο εξεταστής κατά τη χορήγηση σημειώνει τις απαντήσεις του παιδιού, σε ειδικά σχεδιασμένο τετράδιο που παρέχεται από το τεστ, το Φύλλο Εξέτασης. Είναι πολύ σημαντικό, κατά τη διάρκεια της χορήγησης του, να επικρατεί φιλική ατμόσφαιρα, ώστε να αποφεύγονται λάθη που προκύπτουν από το άγχος του παιδιού. Ο εξεταστής, πρέπει πριν τη χορήγηση του τεστ, να επικοινωνήσει με το παιδί, ώστε να του εξηγήσει τη διαδικασία που θα ακολουθήσει, ενθαρρύνοντάς το να αποδώσει το μέγιστο των δυνατοτήτων του. Ακόμα, είναι σημαντικό η εξέταση να πραγματοποιηθεί σε κατάλληλο χώρο και να μην διακοπεί για κανέναν λόγο.
Οι κλίμακες μέτρησης του Αθηνά Τεστ
Το τεστ αποτελείται από τις πέντε κίμακες «Νοητική Ικανότητα», «Άμεση μνήμη ακολουθιών», «Ολοκλήρωση προτάσεων», «Γραφο-φωνολογική ενημερότητα» και «Νευρο-ψυχολογική ετοιμότητα». Οι κλίμακες εξετάζονται από δεκατέσσερις υποκλίμακες και μία συμπληρωματική ως εξής:
1.Νοητική Ικανότητα
- Γλωσσικές αναλογίες
- Αντιγραφή σχημάτων
- Λεξιόγιο
2. Άμεση μνήμη ακολουθιών
- Μνήμη ακολουθιών
- Κοινές ακολουθίες (συμπληρωματική)
- Μνήμη εικόνων
- Μνήμη σχημάτων
3. Ολοκλήρωση προτάσεων
- Ολοκλήρωση προτάσεων
- Ολοκλήρωση λέξεων
4. Γραφο-φωνολογική ενημερότητα
- Διάκριση γραφημάτων
- Διάκριση φθόγγων
- Σύνθεση φθόγγων
5. Νευρο-ψυχολογική ετοιμότητα
- Οπτικο-κινητικός συντονισμός
- Αντίληψη δεξιού-αριστερού
- Πλευρίωση
Το Αθηνά τεστ έχει αποτελέσει ένα χρήσιμο ψυχομετρικό εργαλείο στα χέρια εκπαιδευτικών, ειδικών υγείας και ερευνητών. Είναι ένα αρκετά πρακτικό τεστ, εφόσον η χορήγησή του είναι απλή χρησιμοποιείται για ενδοατομική σύγκριση αλλά και αξιολόγηση. Ο δεκαπέντε υποκλίμακες εξετάζουν τομείς ανάπτυξης που σχετίζονται με τα προβλήματα μάθησης. Ένα θετικό χαρακτηριστικό του τεστ είναι πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί από εκπαιδευτικούς και γονείς που υποψιάζονται πως ένα παιδί αντιμετωπίζει δυσκολίες μάθησης, προκειμένου να πραγματοποιηθεί πρώιμη παρέμβαση. Η σημασία της πρώιμης παρέμβασης σε παιδιά με δυσλεξία είναι τεράστια, καθώς με ειδικούς σχεδιασμούς στα εκπαιδευτικά προγράμματα και με εξατομικευμένη παρέμβαση ανάλογα με τις συγκεκριμένες δυσκολίες του κάθε παιδιού, μπορούν να προληφθούν γνωστικά κενά, αλλά ακόμα και να δοθεί στο παιδί η κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη που χρειάζεται, προτού εμφανιστούν προβλήματα συναισθηματικού χαρακτήρα σε αυτά.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο αυτό:
