Το πείραμα του βατράχου:
Ο Olivier Clerc εισήγαγε την έννοια του συνδρόμου του βραστού βατράχου με μια ιστορία. Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από τη βιολογία. Ο βάτραχος, όταν τοποθετηθεί σε νερό που θερμαίνετε σταδιακά, προσπαθεί συνεχώς να προσαρμόσει τη θερμοκρασία του για να αντεπεξέλθει στην αυξανόμενη θερμοκρασία του νερού. Το νερό αρχίζει να φτάνει στο σημείο βρασμού. Τότε ο βάτραχος, που δεν μπορεί πλέον να προσαρμοστεί, προσπαθεί να βγει έξω από το νερό. Αυτό δεν είναι εφικτό γιατί έχει εξαντλήσει όλη την ενέργεια του για να προσαρμοστεί στη θερμοκρασία του νερού. Ο βάτραχος δεν μπορεί να βγει και εν τέλη βράζει στο νερό. Αυτό που τελικά σκότωσε το βάτραχο δεν είναι το βραστό νερό αλλά η απόφαση του βατράχου να προσπαθήσει προσαρμοστεί με αποτέλεσμα να εξαντλήσει όλη την ενέργεια του.
Το σύνδρομο του βραστού βατράχου και οι άνθρωποι:
Το παραπάνω παράδειγμα μπορεί να μας ξενίζει, ωστόσο κι εμείς οι άνθρωποι πέφτουμε στην παγίδα του συνδρόμου του βραστού βατράχου. Ο βάτραχος προσπάθησε να προσαρμόσει τη θερμοκρασία του στις εκάστοτε συνθήκες. Το ίδιο ακριβώς κάνουμε και εμείς αρκετές φορές. Προσπαθούμε να προσαρμοστούμε σε καταστάσεις, που κανονικά θα έπρεπε να φύγουμε τελείως από αυτές. Όταν πλέον παίρνουμε αυτή την απόφαση δεν μπορούμε να αντιδράσουμε. Την εξάντληση της ενέργειας του βατράχου μπορούμε να την παρομοιάσουμε με τη δική μας συναισθηματική κόπωση.
Όταν μια κατάσταση στη ζωή μας επιδεινώνετε αργά και σταθερά, αγνοούμε την κατάσταση με αποτέλεσμα να μην αντιδρούμε στη λάθος κατάσταση. Αρνούμαστε να αλλάξουμε την κατάσταση και επιμένουμε να προσαρμοζόμαστε όπως ακριβώς ο βάτραχος στο καυτό νερό. Σίγουρο ο άνθρωπος πρέπει να προσαρμόζεται σε διάφορες συνθήκες και καταστάσεις. Όμως πρέπει να αναλογιστεί σε ποιες καταστάσεις πρέπει να προσαρμοστεί και σε ποίες όχι γιατί είναι επικίνδυνες και θα του δημιουργήσουν τεράστια ψυχική κόπωση.
Παραδείγματα του συνδρόμου του βραστού βατράχου:
Ο άνθρωπος προσπαθεί να προσαρμοστεί σε δύσκολες και επικίνδυνες κάποιες φορές καταστάσεις και να μην αντιδράει σε αυτές γιατί η μεταβολή γίνεται με αργούς ρυθμούς. Αν οι αλλαγές αυτές γινόντουσαν απότομα η αντίδραση θα ήταν η πρώτη λύση. Αν πετούσαν λοιπόν το βάτραχο κατευθείαν μέσα στο βραστό νερό, τότε αυτός θα πηδούσε κατευθείαν προς τα έξω. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και ο άνθρωπος θα αντιδρούσε αμέσως, για να αποτάξει από πάνω του την τοξική κατάσταση που βιώνει.
Παραδείγματα στην καθημερινότητα μας υπάρχουν αρκετά. Ξεκινώντας από το χώρο εργασίας μας, ο ανώτερος σου μπορεί να σου αναθέτει όλο και περισσότερες ευθύνες. Στην αρχή μπορεί να νιώθεις ικανοποίηση για την εμπιστοσύνη που σου έχει, άλλα μετά οι ευθύνες να γίνονται όλο περισσότερες χωρίς κάποια επιπρόσθετη αμοιβή. Το αποτέλεσμα είναι να κάνεις κάθε φορά παραπάνω δουλεία, χωρίς να το καταλάβεις και χωρίς να μπορείς να αντιδράσεις.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί στην σχέση με το σύντροφό σου, σταδιακά να έχει περισσότερες απαιτήσεις και να σου βάζει περισσότερους περιορισμούς, με αποτέλεσμα να είσαι σε μια τοξική σχέση χωρίς να το αντιληφθείς.
Το σύνδρομο του βραστού βατράχου μπορεί να επεκταθεί και ως φαινόμενο ολόκληρης της κοινωνίας, μια τέτοια κοινωνία θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε και την ελληνική κοινωνία. Εδώ και 12 χρόνια είμαστε σε οικονομική κρίση, η κρίση όμως ήρθε σταδιακά. Οι πολίτες αυτής της χωράς πολλές φορές δεν αντέδρασαν στις δυσμενείς συνθήκες. Αν η οικονομική κρίση ήταν πολύ πιο έντονη από την αρχή και οι αλλαγές επώδυνες, ίσως η κοινωνία να αντιδρούσε πιο έντονα και δεν θα προσπαθούσε να προσαρμοστεί στις νέες οικονομικές συνθήκες.
Πρέπει λοιπόν οι άνθρωποι να μάθουν πότε πρέπει να λένε “φτάνει”, ώστε να προστατεύσουν την ψυχική και σωματική τους υγεία,την ευεξία τους και την αξιοπρέπεια τους.
Πηγές:
meygeia.gr/sindromo-tou-vrastou-vatrachou-otan-den-mporoume-na-antidrasoume-stin-kakometachirisi
