Εαυτός ή ταυτότητα;! Εαυτός ίσον ταυτότητα. Πολλές φορές θέλουμε να μιλήσουμε για εμάς, για χαρακτηριστικά μας, για πτυχές και επιθυμίες μας, για το ‘πρόσωπό’ μας γενικότερα. Όλα αυτά και ακόμη περισσότερα συντελούν στη δημιουργία του εαυτού μας ή αλλιώς της ταυτότητάς μας. Έχετε σκεφτεί άραγε πόσο δύσκολο μπορεί να είναι για κάποιον να αποκτήσει την ταυτότητά του, την ολοκληρωμένη ταυτότητά του, βασιζόμενη μόνο στις δικές του επιλογές;! Όσο αξιοπερίεργο και αν ακούγεται αυτό είναι πολύ δύσκολο- ένας δρόμος με πολλά εμπόδια.
Μεγαλώνοντας μέσα στο οικογενειακό, σχολικό, κοινωνικό περιβάλλον υπάρχουν διαρκώς αλληλεπιδράσεις και όλες αυτές έχουν σκοπό εν τέλει στη διαμόρφωση του εαυτού μας, χαρίζοντας μας την ολοκλήρωση ή αλλιώς μια περίοδο «σύγχυσης». Η ολοκλήρωση έχει να κάνει με την επιτυχία και την υπερηφάνεια που νιώθει κανείς για τον ίδιο του τον εαυτό έχοντας επιτύχει μία δύσκολη αποστολή-να βρει την ταυτότητά του, σε αυτό που ουσιαστικά έχει καταλήξει και αγαπά να βλέπει σ’ αυτόν!
Από την άλλη, η περίοδος σύγχυσης έχει να κάνει με την απεγνωσμένη προσπάθεια του ατόμου να βρει τον εαυτό του καθώς βρίσκεται σε μία κατάσταση που θεωρεί πως υπάρχει ανολοκλήρωτη ή αλλιώς λανθασμένη εικόνα εαυτού που έχει αποκτήσει το άτομο για τον ίδιο, γεγονός που τον οδηγεί στο να μην ξέρει ποιος είναι, να μη νιώθει ολοκληρωμένος, να ψάχνει διαρκώς κάτι που του λείπει , ίσως και τελείως διαφορετικό από αυτό που πιστεύει. Ένα απλό παράδειγμα στο παραπάνω είναι το εξής: ένα παιδί πλησιάζει στις πανελλήνιες, δεν ξέρει ακόμη τι θέλει να κάνει στη ζωή του, θα ήθελε ιδανικά να έχει και άλλο χρόνο να σκεφτεί, να πειραματιστεί και έπειτα να αποφασίσει.
Εντούτοις, υπάρχουν από την άλλη όχθη οι γονείς και το σύστημα που το αναγκάζουν να αποφασίσει και μάλιστα πολλές φορές εντελώς καθοδηγητικά, κάπου εκεί λοιπόν του κόβουν τα φτερά, την ελευθερία, τη βούληση, την ευκαιρία να έχει το χρόνο του να βρει αυτό που αγαπά, να βρει την ταυτότητά του καθώς βιώνει μία δύσκολη μεταβατική περίοδο, που ωστόσο, υπάρχουν ελπίδες να φτάσει στο στόχο του εάν καταφέρει να παρακάμψει κανόνες και πρόσωπα. Κάτι παρόμοιο, μπορεί να συμβεί και σε ένα άτομο που ακόμη δεν έχει καταλήξει στις σεξουαλικές του προτιμήσεις, ωστόσο είναι σπάνιο να του «αφήσουν περιθώρια» σκέψης, ελευθερίας και κάπως έτσι ίσως να αρχίζει η καταπίεση, η ανασφάλεια ή ντροπή πολλές φορές γι’ αυτό που είναι, γι’ αυτό που νιώθει. Ντροπή που του την δημιουργούν οι γύρω του! Επίπονο να νιώθεις ντροπή γι’ αυτό που θέλεις να είσαι και να πρέπει να προσποιείσαι. Θέλει δύναμη ψυχής και θάρρος να το αντιμετωπίσει κανείς, μεγαλείο ψυχής!
Γι’ αυτό και είναι στιγμές που ιδανικά θα θέλαμε όλοι μια περίοδο αναστολής –ένα «time-out» από όλες τις υποχρεώσεις και ευθύνες της ζωής για να ιδρύσουμε την πολυπόθητη ταυτότητα-εαυτό βάσει των δικών μας επιθυμιών- προσδοκιών( Erikson, «σύγχυση ταυτότητας»). Ουτοπικό, αλλά πράγματι αναγκαίο!
