Ανεξάρτητα από τις προσδοκίες που μπορεί να έχουμε κάθε φορά που δημιουργούμε ένα νέο δεσμό, δεν υπάρχει σχέση χωρίς συγκρούσεις. Κάθε ζευγάρι κάποια στιγμή, κατά την διάρκεια της κοινής του πορείας, θα βιώσει εντάσεις και διαφωνίες. Τα ζευγάρια που έχουν μια υγιή σχέση, επιλύουν τις παρεξηγήσεις που δημιουργούνται μεταξύ τους, μέσω της εποικοδομητικής επικοινωνίας και της αμοιβαίας ενσυναίσθησης. Ωστόσο, υπάρχει και η σχέση η οποία είναι επιβλαβής για την ευημερία μας, η λεγόμενη τοξική σχέση.
Τι είναι μια τοξική σχέση;
Μια τοξική σχέση είναι συναισθηματικά βλαβερή, έχει επιπτώσεις στην αυτοεκτίμηση μας και απειλεί την ψυχολογική μας ευημερία. Ενώ η υγιής σχέση βασίζεται στην αμοιβαία φροντίδα, στον σεβασμό και στην εμπιστοσύνη, μια τοξική σχέση χαρακτηρίζεται από εγωκεντρισμό, κυριαρχία και έλεγχο. Μια υγιής σχέση, είναι η σχέση μέσα στην οποία νιώθουμε ασφαλείς και άνετα να είμαστε ο εαυτός μας. Από την άλλη, μια τοξική σχέση δεν είναι ένα ασφαλές μέρος. Ο καθένας από μας κάποια στιγμή μπορεί να υιοθετήσει μια τοξική συμπεριφορά αλλά είναι σημαντικό να μπορούμε να την αναγνωρίσουμε και να την μετατρέψουμε σε μια υγιή συμπεριφορά. Εάν διακρίνετε τέτοιου είδους σημάδια στη σχέση σας, καλό είναι να μην τα αγνοήσετε, καθώς ίσως θα πρέπει να αναθεωρήσετε τις επιλογές σας.
Πώς μπορούμε όμως να ξέρουμε ότι η σχέση μας είναι τοξική; Ας δούμε 10 ενδείξεις:
Κτητικότητα και τοξική σχέση
Η ζήλια είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα και συχνά τείνουμε να το βλέπουμε ως σημάδι ότι ο σύντροφός μας έχει έντονα συναισθήματα για εμάς. Ωστόσο, όταν η ζήλια γίνεται τοξική, μετατρέπεται σε κτητικότητα. Ενδεικτικές συμπεριφορές, είναι ένας σύντροφος που θέλει να κάνετε τα πάντα μαζί, δε σας αφήνει να περνάτε χρόνο μόνοι σας, αμφισβητεί τις προθέσεις σας και προσπαθεί να ελέγχει το πρόγραμμα σας.
Xειραγώγηση στην τοξική σχέση
Η χειριστική συμπεριφορά είναι δύσκολο να αναγνωρισθεί καθώς έχει πολλές μορφές. Ένας τοξικός σύντροφος μπορεί να προσπαθεί να σας πείσει να κάνετε πράγματα με τα οποία νιώθετε άβολα, να επηρεάσει τα συναισθήματα σας, να σας κάνει να αγνοήσετε τις επιθυμίες σας ή να προσπαθεί να επηρεάσει την αντίληψη σας. Μια κοινή τακτική είναι η ενοχή. Θα προσπαθήσει να σας κατηγορήσει για το πώς αισθάνεται, κάνοντας σας να πιστεύετε ότι είναι δική σας ευθύνη να νιώθει πάντα ευχαριστημένος.
Απομόνωση
Στην αρχή μιας σχέσης είναι λογικό να αφιερώνουμε παραπάνω χρόνο στον σύντροφό μας. Εάν όμως διακρίνετε ότι ο σύντροφός σας, προσπαθεί να σας κρατήσει μακριά από τους φίλους σας ή την οικογένεια σας, ίσως να θέλει να σας απομονώσει. Στην αρχή θα σας ζητάει να περνάτε περισσότερο χρόνο μαζί αλλά αργότερα μπορεί να απαιτήσει να μην βλέπετε συγκεκριμένα άτομα, από τα οποία νιώθει ότι απειλείται. Συχνά, θα προσπαθήσει να σας κάνει να αμφισβητήσετε την κρίση σας, λέγοντας σας ότι θέλει το καλύτερο για εσάς και ότι αυτά τα άτομα είναι κακή επιρροή. Μέσω αυτής της τεχνικής, σας κάνει να εξαρτάστε από εκείνον και έτσι αυξάνεται η δύναμη και ο έλεγχος που έχει στη σχέση.
Σαμποτάζ
Μια μορφή σαμποτάζ είναι όταν ο σύντροφος σας προσπαθεί να καταστρέψει την φήμη σας, τα επιτεύγματά σας ή την επιτυχία σας. Μπορεί, επίσης, να περιλαμβάνει το να σας εμποδίζει να κάνετε σημαντικά πράγματα για εσάς. Διαδίδει φήμες, μιλάει πίσω από την πλάτη σας για να σας βλάψει ή απειλεί ότι θα μοιραστεί προσωπικές σας πληροφορίες.
Υποτίμηση
Όταν ο σύντροφος σας, λέει ή κάνει πράγματα τα οποία σας κάνουν να νιώθετε άσχημα για τον εαυτό σας, ίσως υπάρχει πρόβλημα. Κάποιες φορές θα υποστηρίξει ότι έκανε πλάκα, κατηγορώντας σας ότι δεν έχετε αίσθηση του χιούμορ ή ότι είστε πολύ ευαίσθητοι. Θα σας κάνει αγενή σχόλια ή θα σας κριτικάρει αρνητικά. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να σας κάνουν να χάσετε την εμπιστοσύνη στον εαυτό σας και στις ικανότητες σας.
Κυκλοθυμία
Ένα ασταθές άτομο έχει απρόβλεπτες αντιδράσεις και σας κάνει να νιώθετε φοβισμένοι και μπερδεμένοι. Η σχέση με έναν τέτοιο σύντροφο μοιάζει με τρενάκι του λούνα παρκ που περιέχει ακραία σκαμπανεβάσματα. Συχνά, αντιδρά υπερβολικά για ασήμαντα πράγματα ή χάνει τον έλεγχο χρησιμοποιώντας βία, φωνάζοντας ή απειλώντας.
Έλλειψη επικοινωνίας και τοξική σχέση
Η επικοινωνία είναι από τα πιο σημαντικά στοιχεία μιας σχέσης. Δυο σύντροφοι πρέπει να είναι σε θέση να συζητούν για διάφορα θέματα και παρεξηγήσεις που μπορεί να προκύψουν και να είναι σε θέση να επιλύουν τυχόν διαφωνίες. Μια τοξική σχέση απαρτίζεται από συνεχείς εντάσεις, καυγάδες και λεκτική βια.
Ασέβεια
Όλες οι σχέσεις πρέπει να στηρίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό. Μια δυσλειτουργική σχέση, περιλαμβάνει ασέβεια από τον έναν σύντροφο προς τον άλλον. Χαρακτηριστικά της ασέβειας, μπορεί να είναι η μη τήρηση των ορίων και η διαρκή αμφισβήτηση στις επιλογές και στις αποφάσεις του άλλου ατόμου.
Εξάρτηση
Όταν βρισκόμαστε σε σχέση τείνουμε να λειτουργούμε σαν δυάδα, αλλά είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως παράλληλα πρέπει να διατηρείται η ανεξαρτησία μας. Εάν ο ένας σύντροφός εξαρτάται συνέχεια από τον άλλο σε διάφορα επίπεδα, όπως ψυχολογικά, οικονομικά ή ψυχολογικά, είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά.
Απιστία
Ο σύντροφος με τοξική προσωπικότητα, θα προδώσει την εμπιστοσύνη σας. Μπορεί συχνά να αισθανθεί την ανάγκη να εμπλακεί συναισθηματικά ή σεξουαλικά με κάποιο άλλο άτομο ώστε να του καλύψει τις ανάγκες, αντί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που δημιουργούνται στην ήδη υπάρχουσα σχέση.
Πηγές
- 10 signs of an unhealthy relationship. Ανακτήθηκε από https://www.joinonelove.org/signs-unhealthy-relationship/(τελευταία πρόσβαση 11.11.2020).
- Αspen, J. (2019). Five signs of an unhealthy relationship. Ανακτήθηκε από https://www.phillyvoice.com/five-signs-unhealthy-relationship-059991/ (τελευταία πρόσβαση 11.11.2020).
- Radigan E. & Contributor, S. (2017). 10 signs of an unhealthy relationship. Ανακτήθηκε από https://www.hercampus.com/school/siena/10-signs-unhealthy-relationship (τελευταία πρόσβαση 11.11.2020).
- Wallace, P. (2020). Unhealthy relationships: Symptoms and Side Effects. Ανακτήθηκε από https://www.psychreg.org/unhealthy-relationships/ (τελευταία πρόσβαση 11.11.2020).
