Το micro-living και τα micro-apartments είναι όροι που μπήκαν στη ζωή μας τα τελευταία χρόνια. Στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις, ο χώρος μειώνεται και θεωρείται πολυτέλεια. Οι συνεχώς αυξανόμενες τιμές κατοικιών καθιστούν μεγαλύτερα σπίτια απρόσιτα για τη μάζα, ενώ ο αριθμός των ατόμων που ζουν μόνα ή χωρίς παιδιά διαρκώς μεγαλώνει. Αυτοί είναι οι κυριότεροι λόγοι της μεγάλης ζήτησης των micro-apartments. Σπίτια 20-30 τετραγωνικών μέτρων σε σχετικά προσιτή τιμή, σχεδιασμένα «έξυπνα» για τη μέγιστη λειτουργικότητα στον ελάχιστο χώρο. Η τάση εξαπλώνεται τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική. Στην Ελλάδα βλέπουμε όλο και περισσότερα παλιά, ισόγεια καταστήματα να μετατρέπονται σε μικρά στούντιο.
Τα micro-apartments
Είναι μικρές κατοικίες συνήθως 14 έως 32 τ.μ. Τα περισσότερα περιλαμβάνουν μια μικρή κουζίνα, μπάνιο και χώρο ύπνου που συχνά είναι ο ίδιος με το σαλόνι. Σχεδιάζονται έτσι ώστε να μεγιστοποιείται η αποδοτικότητα του χώρου. Τα έπιπλα που χρησιμοποιούνται στα micro-apartments είναι κυρίως πολυλειτουργικά. Κρεβάτια που αναδιπλώνονται ή καναπές-κρεβάτι και επεκτεινόμενα τραπέζια, αξιοποιούν έξυπνα τον χώρο. Σε κτίρια micro-apartments υπάρχουν επιπλέον κοινόχρηστες παροχές, με πλυντήρια και γυμναστήρια.
Λόγοι ύπαρξης του micro-living
Το micro-living αποτελεί μια παγκόσμια αστική τάση. Ο υπερπληθυσμός, η αστικοποίηση, η οικονομική κρίση και ο περιορισμένος χώρος δόμησης είναι κάποιοι από τους λόγους ύπαρξής του. Τα αυξανόμενα έξοδα διαβίωσης «απαγορεύουν» την αγορά κατοικίας ή την ενοικίαση μεγαλύτερου σπιτιού. Η μεγάλη ύφεση του 2008, σε συνδυασμό με την πανδημία και τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία έχουν κάνει τη ζωή ακριβότερη. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι τιμές κατοικιών στην περιοχή διπλασιάστηκαν μεταξύ 2015 και 2023. Έτσι, για μεγάλο μέρος του πληθυσμού, το micro-living είναι η μόνη προσιτή λύση για στέγαση. Επιπλέον, με την πάροδο των χρόνων υπάρχουν αλλαγές στον τρόπο ζωής μας. Πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να ζουν μόνοι και να μη δημιουργούν οικογένεια και γι’ αυτό ψάχνουν μικρότερα διαμερίσματα να καλύπτουν τις ανάγκες τους. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι παλαιότερα τα micro-apartments απευθύνονταν αποκλειστικά σε φοιτητές, κάτι που δεν ισχύει πια.
Η περίπτωση της Γερμανίας
Το 2023 ο πληθυσμός της Γερμανίας έσπασε ρεκόρ, κυρίως λόγω της μετανάστευσης. Πολύς κόσμος επέλεξε να μετακινηθεί σε μεγάλες πόλεις, είτε για σπουδές, είτε για δουλειά. Αυτό οδήγησε στην αύξηση των μονοπρόσωπων νοικοκυριών, ενώ στη χώρα υπάρχει και μεγάλος αριθμός ηλικιωμένων που ζουν μόνοι. Το 2021, το μέσο μέγεθος νοικοκυριού στη χώρα ήταν περίπου 1,94 άτομα και αναμένεται να μειωθεί σε 1,89 άτομα μέχρι το 2035. Φαίνεται πως τα μονοπρόσωπα νοικοκυριά είναι η μόνη κατηγορία που παρουσιάζει σταθερή αύξηση από το 2012. Όλοι αυτοί οι λόγοι κάνουν τα micro-apartments την πιο ελκυστική επιλογή και δείχνουν την ανάγκη αύξησής τους. Από το 2007, ο αριθμός των ολοκληρωμένων μικρότερων διαμερισμάτων ενός έως δύο δωματίων αυξήθηκε στη Γερμανία κατά 368%, από λίγο κάτω από 18.000 σε 84.000 το 2022.
Αμερική και micro-apartments
Το πρόβλημα των υψηλών ενοικίων αντιμετωπίζει και η Αμερική, γι’ αυτό υπάρχει ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση για micro-apartments. Σύμφωνα με τον Steve Spett, CEO και συνιδρυτή της Resource Furniture, η ζήτησή τους έχει αυξηθεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια.
«Παρόλο που βλέπουμε τη μεγαλύτερη δραστηριότητα σε μεγάλες πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, το Λος Άντζελες και το Σαν Φρανσίσκο, παρατηρούμε υιοθέτηση και σε μικρότερες πόλεις—Buffalo, Tampa, Minneapolis—που χρειάζονται κατοικίες κοντά σε μέσα μεταφοράς και για εργαζόμενους», είπε ο Spett.
Πρόσφατα στην πολιτεία της Ουάσινγκτον, ένα νομοσχέδιο ενθάρρυνε την ανάπτυξη micro-apartments στις περισσότερες κατοικίες, κάτι που απαγορευόταν τη δεκαετία του 2010. Μάλιστα στο Σιάτλ, οι μεταρρυθμίσεις στοχεύουν στην δημιουργία 120.000 νέων διαμερισμάτων στην πόλη τα επόμενα 20 χρόνια. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, μέχρι το 2050, το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού αναμένεται να ζει σε πόλεις. Οι μικρές κατοικίες φαντάζουν ως μια σημαντική λύση στέγασης.
Ιαπωνία και.. μοναξιά
Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες της στροφής στα micro-apartments στην Ιαπωνία είναι η αγορά ακινήτων της χώρας. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ιαπωνία άρχισε να αστικοποιείται γρήγορα. Υπήρξε μεγάλη έλλειψη κατοικίας στις αστικές περιοχές κι έτσι η κυβέρνηση έδωσε λύση δημιουργώντας την Government Housing Loan Corporation (χρηματοδότησε 19,41 εκατομμύρια κατοικίες σε 57 χρόνια παρέχοντας δάνεια για αύξηση της ρευστότητας υποθηκών), τον Νόμο Δημόσιας Στέγασης (προώθησε την κατασκευή δημόσιων ενοικιαζόμενων κατοικιών) και την Japan Housing Corporation (βοηθούσε κυρίως άτομα με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα που μετακινούνταν από αγροτικές σε αστικές περιοχές και συνέβαλε στην δημιουργία πολυκατοικιών στις πόλεις της Ιαπωνίας). Με τον τρόπο αυτό αυξήθηκε ο αριθμός κατοικιών, αλλά η πολιτική αυτή απευθυνόταν σχεδόν αποκλειστικά στην υποστήριξη των παραδοσιακών οικογενειών. Η Government Housing Loan Corporation μέχρι και το 1981 δεν έδινε υποθήκες σε μονοπρόσωπα νοικοκυριά ενώ υπήρχαν και ηλικιακά όρια. Τα τελευταία χρόνια και στην Ιαπωνία παρατηρείται αλλαγή στα δημογραφικά στοιχεία. Η μεγάλη ανάπτυξη των μονοπρόσωπων νοικοκυριών δημιουργεί μεγαλύτερη ζήτηση για micro-apartments.
Η Ιαπωνία έχει από την μία πλευρά το υψηλότερο ποσοστό ατόμων άνω των 65 ετών στον κόσμο (28,4%) και από την άλλη όλο και λιγότερες γεννήσεις μωρών. Οι νεότερες γενιές δεν ακολουθούν πια το μοντέλο της παραδοσιακής οικογένειας και φαίνεται πως όλο και περισσότεροι επιλέγουν την μοναξιά. Αυτό επηρεάζει και τον τύπο των κατοικιών και μετατρέπει το micro-living σε νέο τρόπο ζωής.
Τι γίνεται στην Ελλάδα;
Και στη χώρα μας σιγά σιγά εμφανίζεται η κουλτούρα του micro-living. Οι λόγοι προς το παρόν είναι η έλλειψη διαμερισμάτων και οι πολύ υψηλές τιμές ενοικίασης. Ωστόσο, για πολλούς στην Ελλάδα, η ευτυχία στο σπίτι συνδέεται με τα πολλά τετραγωνικά, γι’ αυτό και η ταυτότητα των ενοικιαστών των micro-apartments είναι κυρίως φοιτητές και περιορίζεται στις μεγαλουπόλεις, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη.
Η βιωσιμότητα και τ’ αρνητικά των micro-apartments
Μικρότεροι χώροι σημαίνει λιγότερα υλικά και λιγότερη κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση, ψύξη και φωτισμό. Επιπλέον, η ζωή σε περιορισμένο χώρο σε «αναγκάζει» να κρατάς μόνο τ’ απαραίτητα και μειώνει την κουλτούρα του καταναλωτισμού. Φυσικά οδηγεί και σε μικρότερο αποτύπωμα αποβλήτων.
Σύμφωνα με άρθρο της Olivia Young στο Treehugger:
«Η μείωση του μεγέθους κατοικίας ανά κάτοικο κατά 20% μπορεί να μειώσει τις εκπομπές από την κατασκευή της κατά 50%–60%.»
Ζώντας σ’ ένα micro-apartment σε περίπτωση κακού αερισμού του χώρου, μπορεί να δημιουργηθούν διάφορα αναπνευστικά προβλήματα. Επιπλέον, αν το διαμέρισμα είναι ισόγειο ή βρίσκεται σε πυκνοκατοικημένη περιοχή, η έλλειψη φυσικού φωτός μπορεί να οδηγήσει σε χιλιάδες προβλήματα. Από προβλήματα στον ύπνο και στη διάθεση, μέχρι και έλλειψη βιταμίνης D και B12. Τέλος, οι πολύ μικροί χώροι μπορεί να προκαλέσουν κλειστοφοβία ή το αίσθημα πλακώματος και να αυξήσουν το άγχος. Τα micro-apartments θεωρούνται ακατάλληλα για οικογένειες και ζευγάρια. Δεν αφήνουν χώρο για αυτονομία και δεν υπάρχει η δυνατότητα κάλυψης αναγκών για πολλούς ανθρώπους ταυτόχρονα.
Μια νέα πραγματικότητα
Το micro-living φαίνεται πως ήρθε για να μείνει. Από άκρη σε άκρη σε όλο τον κόσμο, οι αλλαγές στη ζωή μας και στα δημογραφικά στοιχεία, οδηγούν στην αύξηση των micro-apartments και στη μεγαλύτερη ζήτηση κατασκευής τους. Κι ενώ προσφέρουν λύσεις σε ζητήματα κόστους και αστικής πυκνότητας, δυστυχώς μπορεί να οδηγήσουν τους ανθρώπους σε αποξένωση.
Πηγές άρθρου:
Benjamin W. Arnold (2024). Micro-Apartments: A Movement to Smaller Living Spaces in Japan. Ανακτήθηκε από researchgate.net. (τελευταία πρόσβαση 03/12/2025)
Cushman & Wakefield (2024). MICRO APARTMENTS AN ASSET CLASS COMES OF AGE. Ανακτήθηκε από assets.cushmanwakefield.com. (τελευταία πρόσβαση 03/12/2025)
Cornejo Escudero R. (2020). Are Micro-Apartments a Healthy Solution to the Housing Crisis?. Ανακτήθηκε από medium.com. (τελευταία πρόσβαση 03/12/2025)
Are Micro Apartments a Good Investment: Analysing the Pros and Cons for Property Buyers. Ανακτήθηκε από airbroker.com.au. (τελευταία πρόσβαση 03/12/2025)
Salmonsen M. (2025), Tiny apartments a big deal in many US cities. Ανακτήθηκε από multifamilydive.com. (τελευταία πρόσβαση 03/12/2025)
Μπούρας Σ. (2019). Τα διαμερίσματα… τσέπης: Νέα τάση στην Ελλάδα η ζωή σε 40 τ.μ. Ανακτήθηκε από businessdaily.gr. (τελευταία πρόσβαση 03/12/2025)
