Οι σύγχρονες κοινωνίες αντιμετωπίζουν σημαντικά ζητήματα, τα οποία οφείλουν να λύσουν άμεσα. Χαρακτηριστικό θέμα, το οποίο δημιουργεί ερωτήματα και προβληματισμούς σε κάθε κοινωνία ξεχωριστά αποτελεί η αντιμετώπιση και η διευθέτηση των κοινωνικών ανισοτήτων. Στην συγκεκριμένη περίπτωση γίνεται αναφορά στο γεγονός πως δυστυχώς το ζήτημα του κοινωνικού αποκλεισμού υφίσταται και στο εκπαιδευτικό σύστημα. Το εκπαιδευτικό σύστημα πολλές φορές εντείνει το πρόβλημα του κοινωνικού αποκλεισμού, αντί να το εξαλείφει, όπως θα έπρεπε. Πρέπει να βρεθούν τρόποι αντιμετώπισής του γιατί η εκπαίδευση αποτελεί το μεγαλύτερο εφόδιο για έναν καλύτερο κόσμο. Δεν προσφέρει μόνο γνώσεις σε έναν άνθρωπο. Προσφέρει τη δυνατότητα να αναπτύξει τη κριτική του ικανότητα, να κατανοεί και να βρίσκει λύσεις στα προβλήματα που παρουσιάζονται κάθε φορά στο κοινωνικό περιβάλλον.
Συμπεριληπτική εκπαίδευση
Καινοτόμος τρόπος εξάλειψης των κοινωνικών ανισοτήτων αποτελεί η συμπεριληπτική εκπαίδευση. Η συμπεριληπτική εκπαίδευση θέτει στον πυρήνα της το ίδιο το άτοµο. Το άτομο που εκπαιδεύεται, τις ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες και τις ιδιοµορφίες του, τα ιδιαίτερα ταλέντα και τις κλίσεις του. Την καταπολέμηση των διακρίσεων και τη δημιουργία φιλόξενων σχολικών κοινωνιών, ενιαίων σχολείων. Ο κύριος σκοπός αυτού του είδους εκπαίδευσης (συμ)περιλαμβάνει όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα από τη διαφορετικότητα, ή τις δυσκολίες τους, είτε κινητικές, είτε μαθησιακές. Μία τέτοια εκπαίδευση μπορεί να συμβάλει στο να δημιουργηθεί ένα σχολείο για όλους. Ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο δηλαδή όπου όλα τα παιδιά μπορούν να αναπτυχθούν ανάλογα µε τις ικανότητες, τις δυνατότητες και τα ταλέντα τους. Η συμπερίληψη, διαφέρει από την απλή ένταξη, καθώς στόχος δεν είναι απλώς η κοινή φοίτηση σε ένα σχολείο, όπου τα παιδιά με ειδικές ανάγκες διαχωρίζονται από τους συμμαθητές τους σε ορισμένα μαθήματα ή προγράμματα. Στόχος είναι μια πλήρως συμμετοχική εκπαίδευση που απευθύνεται στο σύνολο των μαθητών με τον σχεδιασμό αναλυτικών προγραμμάτων που θα ανταποκρίνονται στο πλήρες φάσμα ετερότητας των μαθητών. Στην συμπεριληπτική εκπαίδευση δεν μιλάμε μόνο για τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, αλλά για τις ανάγκες των μαθητών στον σύνολό τους, χωρίς διαχωρισμούς!
Με την συμπερίληψη, τα άτοµα µε ιδιαιτερότητες κοινωνικοποιούνται, έρχονται σε επαφή με τον κόσμο. Απομακρύνονται από την αποµόνωση και την περιθωριοποίηση στην σχολική ένταξη και, κατά συνέπεια, αυξάνεται η συµµετοχή τους και περιορίζεται ο αποκλεισµός τους από την κοινωνική και πολιτιστική ζωή. Ακόμα για τα παιδιά χωρίς δυσκολίες η συναναστροφή και η συνύπαρξη με “διαφορετικά” παιδιά είναι πολλαπλά ωφέλιμη και χρήσιμη. Αποκτούν τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν και να αποδέχονται την ύπαρξή ατόμων με ιδιαιτερότητες. Έχοντας βιώσει τη διαφορετικότητα στη νοητική, σωματική και συναισθηματική ικανότητα ως κάτι το φυσιολογικό δεν θα σοκάρονται, ούτε θα επηρεάζονται αρνητικά όταν συναντούν στην καθημερινότητα τους ενήλικες πλέον συμμαθητές τους.
Επιτακτική λοιπόν είναι η ανάγκη αναµόρφωσης των σχολείων. Είναι ανάγκη να γίνουν ευέλικτες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα απευθύνονται στο σύνολο των μαθητών της τάξης και στο σύνολο των δραστηριοτήτων του σχολείου. Ο εκπαιδευτικός, πρέπει να είναι ενήμερος για οφέλη της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης. Μιλούμε για τον εκπαιδευτικό και τον ρόλο του, καθώς οι στάσεις των εκπαιδευτικών είναι αυτές που επηρεάζουν άμεσα τη συμπεριληπτική διαδικασία. Στις μέρες μας η μετάδοση της γνώσης στηρίζεται σε παραδοσιακά μέσα όπως η παράδοση και το σχολικό βιβλίο , εγείροντας ερωτηματικά για τη δυνατότητα των μαθητών με ειδικές ανάγκες να παρακολουθήσουν μια διδασκαλία που απευθύνεται σε όλους τους μαθητές, στο ίδιο επίπεδο και με βάση το σχολικό βιβλίο.
Ρόλος εκπαιδευτικού
Ένας εκπαιδευτικός λοιπόν οφείλει να συγκροτήσει ομάδες που θα έχουν ως βάση δημοκρατικά φρονήματα. Να παρέχει και να αξιολογεί ποικιλία στρατηγικών στο πλαίσιο της μαθησιακής διαδικασίας, ώστε να παρέχουν μαθησιακές δραστηριότητες με ενδιαφέρον ανταποκρινόμενες στις ατομικές ανάγκες και ικανότητες του κάθε μαθητή. Επιπρόσθετα, καλούνται να αναπτύξουν δίκτυα συνεργασίας εντός και εκτός της σχολικής μονάδας, με τους γονείς, αλλά και με επαγγελματικούς και κοινωνικούς φορείς βελτιώνοντας με αυτό τον τρόπο τις γνώσεις τους και την αποτελεσματικότητά τους, σε σχέση με τη μαθησιακή διαδικασία. Απαραίτητη είναι η ικανότητα του εκπαιδευτικού να κάνει αυτοκριτική στην πορεία της διδασκαλίας του. Στόχο αποτελεί η ανατροφοδότηση και η διαφοροποίηση των στρατηγικών του με κατάλληλο τρόπο.
Η συμπερίληψη λοιπόν αποτελεί την πιο ενδεδειγμένη μορφή εκπαίδευσης. Διασφαλίζει το θεμελιώδες δικαίωμα του κάθε παιδιού για τη φοίτησή του σε ένα Σχολείο για όλους. Καταπολεμά τον διαχωρισμό και τον αποκλεισμό. Εδραιώνει μια κοινωνία που διέπεται από τις βασικές αρχές της δημοκρατίας, αλληλεγγύης, ισότητας και αλληλοσεβασμού.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
nemertes.lis.upatras.gr
academia.edu
e-lesxi.gr
