Υπήρξε ένας συνειδησιακά εν εξελίξει δημιουργός που στη δίνη των εσωτερικών περιπετειών και εξωτερικών ερεθισμάτων, ρευμάτων και ιδεών κατάφερε να «ακτινωθεί» σε ένα πολυεπίπεδο εκφραστικό τοπίο, ως συγγραφέας θεατρικών έργων, μυθιστοριογράφος, φωτογράφος, ζωγράφος και αλχημιστής, ενσωματώνοντας στα έργα του τη ψυχολογία, το νατουραλισμό και μετέπειτα στοιχεία μυστικισμού. Ήταν συχνά ακραίος, υπερευαίσθητος και άλλοτε νευρωτικός, υπερασπιστής ή και πολέμιος πλήθους ιδεών, θέσεων και θεσμών. Με μια ταραγμένη οικογενειακή ζωή που μεταφραζόταν στην αδιάλειπτη μάχη άντρα και γυναίκας, με οικονομική αστάθεια και αλλεπάλληλες εναρκτήριες εκδοτικές αποτυχίες που τού στοίχισαν προς στιγμήν συναισθηματικά, ο Στρίνμπεργκ δεν αντιμετώπιζε αδιέξοδα, αλλά ως ένα αυτοαμφισβητούμενο ον αποσυναρμολογούσε το παρόν σε μια ψυχολογική ανάλυση που τον «εκτίναζε» στο μέλλον.
Το έργο του χωρίζεται σε δυο μεγάλα λογοτεχνικά κινήματα, τον Νατουραλισμό και τον Εξπρεσιονισμό. Στα πρώιμα νατουραλιστικά του έργα ανέπτυξε ένα νέο είδος θεατρικής φόρμας, εμφανώς επηρεασμένος από τον Εμίλ Ζολά, τον Jean Jullien και τον Antoine. Ο Πατέρας και η Δεσποινίς Ζιλί καθιέρωσαν τη φήμη του ως καινοτόμου στο θεατρικό τοπίο, που επεδίωκε να αποτυπώσει τους χαρακτήρες και τις ζωές τους με αντικειμενικότητα και αμεροληψία, ιδωμένα μέσα από μια σχεδόν επιστημονική ανάλυση στην εξέλιξή τους. Σ’ αυτά τα έργα, όπως και στα άλλα του είδους αυτού, διατρέχει η αντίληψη του Νίτσε για τη ζωή ως επιτυχία του αγώνα μεταξύ των βουλήσεων των δυνατότερων και των πιο αδύνατων. Θεωρία που στον Στρίνμπεργκ βρίσκει εφαρμογή στη σύγκρουση ανάμεσα στα δύο φύλα για ψυχολογική ανωτερότητα. Οι γυναίκες, σφετερίστριες και διαβολικές, κινούνται με πονηριά, λειτουργούν υπόγεια με σκοπό να αποσυνθέσουν και να διαβρώσουν τη συμπαγή δομή του άντρα και να εκμηδενίσουν τη ψυχοσύνθεση του ανδρικού χαρακτήρα.
Μεταξύ του 1892 και 1897 η ψυχική του υγεία κλονίζεται σημαντικά. Ο δεύτερος αποτυχημένος γάμος του, όπως και η απογοητευτική εκ μέρους του αποδοχή της ψυχοπάθειας του Νίτσε- με τον οποίο αλληλογραφούσε συστηματικά- τον οδήγησαν σε πνευματική κατάρρευση και τον έστρεψαν στον μυστικισμό. Η ψυχωτική κατάσταση την οποία βίωνε, με τις βασανιστικές σκέψεις να τον ταλανίζουν καταγράφονται στο βιβλίο του, το Inferno.Στη συνέχεια, ο Συμβολισμός χαρακτηρίζει τα έργα της περιόδου αυτής. Ο ίδιος δημιουργεί τη συνθήκη ότι η επίγεια ζωή είναι μια κόλαση, ένα ανυπόφορο φορτίο που άντρες και γυναίκες αναγκάζονται να αντέξουν για να ξεπληρώσουν αμαρτίες που διέπραξαν σε προηγούμενη φάση της Ύπαρξής τους. Στα έργα του Προς Δαμασκόν, Ονειρόδραμα, και Η σονάτα φαντασμάτων, χρησιμοποιεί το ονειρικό στοιχείο για να στήσει έναν παράλογο κόσμο, που είναι απτός και πιστευτός και συνάμα εικονικός και φανταστικός. Στην ουσία υπήρξε πρόδρομος των κυριοτέρων κινημάτων του εικοστού αιώνα, όπως εντοπίζεται στα έργα του Σάμιουλ Μπέκετ, του Ευγένιου Ιονέσκο και του Ευγένιου Ο Νηλ.
Οι κριτικές στα έργα του Στρίνμπεργκ σημειώνονται αντιφατικές και πολλές φορές συγκρουόμενες από τους μελετητές του. Θεωρήθηκε ως υπερβολικά εγωκεντρικός και υπερ αναλυτικός, με έντονα στοιχεία μισογυνισμού και αντιφεμινισμού ενώ άλλοτε πάλι προκαλούσε σύγχυση με τα εξωπραγματικά στοιχεία και τα εφιαλτικά εφέ που εισήγαγε στα έργα του. Ωστόσο, υπεράριθμες είναι οι κριτικές που τον χαρακτηρίζουν ως ένα συγγραφέα που βρισκόταν σε μια αδιάλειπτη πνευματική εγρήγορση και παραγωγική ετοιμότητα, που δεν δίσταζε να πειραματιστεί, να ικανοποιήσει την ανάγκη του για ανανέωση και δημιουργικότητα.
Θέατρο
- «Ο Πατέρας» (Fadren) μτφ. Α. Μαραγκός, εκδόσεις Δωδώνη, 1985
- «Δεσποινίς Τζούλια» μτφ. Πέλος Κατσέλης («Δωδώνη»), 1979
- Den Starkare (Η πιο δυνατή, 1890) : Πέλος Κατσέλης («Δωδώνη»)
- Paria (Ο παρίας, 1890) : Γ.Καραβασίλης («Δωδώνη»)
- Påsk (Το Πάσχα, 1901) : Γ.Καραβασίλης («Δωδώνη»)
- Inför döden ( Μπροστά στο θάνατο, 1914), Paria ( Ο παρίας, 1914): Ιάνης Λο Σκόκκο («Ἀναγνωστίδης»)
- Fordringsägare ( Οι πιστωτές, 1888): Ιάνης Λο Σκόκκο («Μαρής»)
Πεζογραφία
- Roda rummet (Το κόκκινο δωμάτιο, 1879) : Π.Παπαδοπούλου («Κλασσικά Παπύρου»)
- Tjanstekvinnars son (Ο γιος της δούλας, 1886) : Μαργ. Μέλμπεργκ («Νεφέλη»)
- Ensam (Μονάχος, 1903) : Ι.Ε.Χρυσάφης («Θεωρία»)
- Svarta fanor (Μαύρες σημαίες, 1907) : Μαργ. Μέλμπεργκ («Εστία»)
ΠΗΓΕΣ:
Κ.Καντσού, Ο Αύγουστος Στρινμπεργκ σε πρώτο πλάνο στο www.vakxikon.gr
Αύγουστος Στρίντμπεργκ: Τα έργα του είναι αριστουργήματα ψυχολογικής ανάλυσης στο www.timesnews.gr
Μ. Στάμου, Α.Στρινμπεργκ: οι επιρροές, η θεωρία, & η κληρονομιά του στην παγκόσμια δραματουργία στο www.academia.edu
