Η περίοδος που διήρκεσε από το 1871 έως το έως το 1914, χαρακτηρίστηκε από οικονομική και πολιτική ανάπτυξη και σταθερότητα, λογοτεχνική άνθιση καθώς και τεχνολογική εξέλιξη. Συγχρόνως, άρχισε να ανοίγει η «ψαλίδα» της ανισότητας των τάξεων και οι κραταιές ευρωπαϊκές δυνάμεις ξεκίνησαν το «ταξίδι» του επεκτατισμού τους σε άλλες ηπείρους. Η περίοδος αυτή ονομάστηκε «Belle Époque», εκ των υστέρων, για να καταδείξει την ομορφιά και την ευημερία που κυριάρχησαν πριν τις θηριωδίες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι η «Belle Époque» αποτέλεσε το λύχνο μέσα στον οποίο έκαιγε η «φωτιά» του Α’ Παγκοσμίου πολέμου.
Η «Belle Époque» σηματοδοτήθηκε από την πολυτέλεια και την ομορφιά. Το Παρίσι, «η πόλη του φωτός», γνώρισε μεγάλη ακμή την εποχή εκείνη και αποτέλεσε το κέντρο της «Belle Époque». Σπουδαίοι αρχιτέκτονες σχεδίασαν εμβληματικά κτήρια του Παρισιού, όπως, ο πύργος του Άιφελ και οι Galeries Lafayette. Η «Art Nouveau», ως το πρωτοποριακό καλλιτεχνικό ρεύμα της εποχής, εκπροσωπήθηκε από καλλιτέχνες, όπως ο Hector Guimard, ο οποίος ανέλαβε την αναδιαμόρφωση του γαλλικού υπόγειου σιδηρόδρομου. Οι κάτοικοι του Παρισιού απολάμβαναν την έτσι παραμονή τους, στο πλέον καλαίσθητο μετρό του Παρισιού. Παράλληλα, την εποχή εκείνη, κυριάρχησε η πολυτέλεια και η εξύμνηση του «φαίνεσθαι». Οι αστοί, κάνοντας τις βόλτες τους στα πανέμορφα βουλεβάρτα, επιδείκνυαν τα όμορφα, υψηλής ραπτικής ρούχα τους και ξόδευαν χρήματα σε απολαυστικά πλην καλαίσθητα δείπνα, σε διάσημα εστιατόρια όπως το Maxim’s. Τα καφέ του Παρισιού έσφυζαν από τις ορδές της μπουρζουαζίας, οι οποίες, αργότερα, επισκέπτονταν τα περίφημα καμπαρέ, σαν το Moulin Rouge. Ζωγράφοι, συγγραφείς και καλλιτέχνες πάσης φύσεως, όπως ο Henri De Toulouse Lautrec, ο Guy De Maupassant, o Εμίλ Ζολά, ο Μάρσελ Προυστ, θριάμβευσαν.
Στη πολιτική και οικονομική σκηνή, η περίοδος αυτή φαίνεται σαν νόμισμα με τις δύο όψεις του. Το κεφάλαιο κυριαρχούσε και η καπιταλιστική ανάπτυξη οδήγησε στην τεχνολογική εκτίναξη. Ωστόσο, οι βιομηχανίες και οι επιχειρήσεις λειτουργούσαν με «φθηνά εργατικά χέρια». Η τεχνολογία γνώρισε ανάπτυξη υπό τη σκέπη μίας σκληρά εργαζόμενης εργατικής τάξης και υπό την διεύθυνση μίας πολύ αποφασιστικής άρχουσας τάξης. Η Ευρώπη. τότε, έκανε τη μετάβαση από το φωταέριο στο ηλεκτρικό φως και έκανε το αυτοκίνητο κάτι λιγότερο από προσιτή πολυτέλεια. Παράλληλα, η ανισότητα μεταξύ των τάξεων άρχισε να διευρύνεται. Η «Belle Époque» ήταν η εποχή των αστών. Ο φτωχός γινόταν φτωχότερος και ο πλούσιος πλουσιότερος. Σε μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως στα τραίνα, συχνά υπήρχε έντονος διαχωρισμός τάξεων ανάλογα με το αντίτιμο· αν και οι επιβάτες που διέθεταν τη οικονομική δυνατότητα μπορούσαν να ναυλώνουν δικά τους βαγόνια προκειμένου να ταξιδεύουν μόνοι τους. Θα λέγαμε, ότι επικρατούσε μία κοινωνικοποιημένη απομόνωση, όπου οι «λίγοι» επιδείκνυαν στους πολλούς τη «χαρά της Ζωής» κάπως αποστασιοποιημένα. Βεβαίως, καθόσον όπου υπάρχει δράση υπάρχει και αντίδραση την εποχή της επικράτησης του κεφαλαίου, ενισχύονταν και τα σοσιαλιστικά κινήματα.
Οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις βρίσκονταν προ των πυλών μιας αποικιοκρατικής εκστρατείας και της ιμπεριαλιστικής προώθησης του πολιτισμικής και οικονομικής προαγωγής τους. Κάτω από την επιφανειακή ανακωχή των μεγάλων δυνάμεων, υπέβοσκε συσσωρευμένη ένταση και αστάθεια που μαζί με την ανέχεια και μία σωρεία κοινωνικοπολιτικών μεταβάσεων οδήγησαν στο ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η «Joie de Vivre», θα έλεγε κανείς ότι, ήταν η εφαρμοσμένη απεικόνιση της «Belle Époque». Ίσως, η «Όμορφη εποχή» με την επιφανειακή και φαινομενική της τελειότητα, θα πρέπει να υπενθυμίζει στην ανθρωπότητα ότι το καλό και το κακό είναι συγκριτικά μεγέθη· η αξία των αγαθών είναι μεγαλύτερη όταν τα χάνουμε παρά όταν τα έχουμε.
Πηγές:
«Μπέλ Επόκ». Ανακτήθηκε από Wikipedia.org
«The Public Charms» of the Belle Epoque» by Elaine Louie, 1991 The New York Times. Ανακτήθηκε από nytimes.com
