Έχω ήδη σε προηγούμενα άρθρα μου αναφερθεί σε μουσικούς, όπως η Land Del Rey, η Florence Welch, και η Taylor Swift, κάτι που ίσως στους αναγνώστες μίας στήλης Βιβλίου ίσως να φαίνεται αλλόκοτο. «Ήρθαμε εδώ λόγω των λογοτεχνικών μας ενδιαφερόντων, γιατί μας βομβαρδίζεις με μουσικούς καλλιτέχνες;», ίσως κάποιοι από εσάς να αναρωτιέστε. Η επιλογή μου αυτή είναι πλήρως συνειδητοποιημένη, και την κάνω επειδή πιστεύω ότι ορισμένες φορές η στιχουργία έχει λογοτεχνικές διαστάσεις, ακόμη και σε εξαιρετικά δημοφιλείς, εμπεριστατωμένους ποπ καλλιτέχνες, όπως οι παραπάνω. Πολλά τραγούδια είναι είτε επηρεασμένα από μεγάλα συγγραφικά έργα, είτε μπορούν τα ίδια να διαβαστούν ως ποίηση ή ως αφηγηματικές ιστορίες. Θα ήθελα εδώ να παρουσιάσω ένα σχετικά άγνωστο συγκρότημα, με την ελπίδα να εκτιμηθούν παραπάνω και απο το ελληνικό κοινό, του οποίου οι στίχοι είναι λογοτεχνικής φύσης και κινηματογραφικής αισθητικής: πρόκειται για τους Βρετανούς The Amazing Devil.
Σύμφωνα με το bandcamp, το είδος τους χαρακτηρίζεται ως «δραματική, λυρική, εναλλακτική folk» (“dramatic, lyrical, alt-folk”). Αυτή είναι μία πολύ καλή περίληψη της γενικής ατμόσφαιρας των τραγουδιών τους, ειδικά καθώς το επίθετο λυρική υπονοεί την λογοτεχνικότητα τους. Η λυρική ποίηση, αρχαίο αφηγηματικό γένος με ιδρυτές καλλιτέχνες όπως η Σαπφώ, έχει ως βασικό χαρακτηριστικό της την περιγραφή προσωπικών καταστάσεων και εικόνων, εστιάζοντας στα συναισθήματα και τις εντυπώσεις του ατόμου, και συχνά χρησιμοποιώντας ποίκιλλα σχήματα λόγου. Στους στίχους των The Amazing Devil, ιδρυτές των οποίων είναι ο γνωστός για τον ρόλο του ως Jaskier στην επιτυχημένη σειρά του Netflix The Witcher, Joey Batey, και η σύζυγός του, Madeleine Hyland, οι προσωπικές εμπειρίες, συναισθήματα, και σκέψεις αποτελούν το βασικό συνθετικό στοιχείο. Όλα τους τραγούδια διηγούνται πολύ προσωπικές στιγμές, με ειλικρίνεια και ευαισθησία, και με τρόπο που ομοιάζει παραμυθιών ή μύθων. Τι θέλω να πω με αυτό· παίρνοντας ως παράδειγμα ένα από τα πιο δημοφιλή τους τραγούδια με τίτλο “The Horror and the Wild”, βλέπουμε ότι μέσω πληθώρας εικόνων παρμένων από τον φυσικό κόσμο και αναφορών σε κλασικούς τύπους χαρακτήρων που συναντάμε στα παραμύθια (π.χ. τον σοφό γέροντα, το νιάτο μεγαλωμένο από ζώα, και τη κοπέλα που ανήκει στην φύση), οι The Amazing Devil συνθέτουν μία ρομαντική μπαλάντα που είναι τόσο σπαρακτική όσο και όμορφη. Ένα άλλο τραγούδι στο οποίο γίνεται εμφανής η λογοτεχνικότητα τους, με έναν πλήρως διαφορετικό τρόπο, είναι το “Marbles”. Το τραγούδι αυτό πρόκειται για έναν μελοποιημένο διάλογο, κατά τον οποίο ο Batey και η Hyland αναπολούν τα πρώτα χρόνια της σχέσης τους, νοσταλγώντας για έναν ρομαντισμό και μία ελπίδα που τώρα έχει χαθεί. Αντιπαραθέτουν τους νεαρούς, φαινομενικά τέλειους, εαυτούς τους με όλα τα αρνητικά που κατά τα χρόνια άρχισαν να βλέπουν ο ένας στον άλλον. Το σχήμα του διαλόγου κάνει το τραγούδι πολύ πιο προσωπικό, προσιτό, και συμπονετικό, απ’ ότι θα ήταν αν οι πρωταγωνιστές δεν είχαν φωνή, ή αν μαθαίναμε μόνο την μία οπτική. Γι’ αυτό άλλωστε χρησιμοποιείται και ο διάλογος στα βιβλία· η διαφορά στην αμεσότητα που μια ιστορία προσφέρει όταν δεν είναι απλά αφηγηματική και περιγραφική, αλλά τοποθετεί τους χαρακτήρες στο επίκεντρο. Επίσης με εικόνες παρμένες από την φύση και τον κόσμο των παραμυθιών, και με γλυκά ευαίσθητους στίχους, όπως τους “the flat we rented was a palace for my queen” («το διαμέρισμα που νοικιάσαμε ήταν ένα παλάτι για την βασίλισσά μου») και “And now, even though you’re mad and these memories won’t stay/ That’s okay/ ‘Cause then I get to meet you for the first time every single day” («και τώρα, παρόλο που είσαι θυμωμένη και αυτές οι αναμνήσεις δεν είναι ζωντανές/ Δεν πειράζει/ Γιατί έτσι είναι λες και σε γνωρίζω για πρώτη φορά κάθε μέρα»), οι The Amazing Devil διηγούνται ιστορίες παρμένες από την ζωή, συγκινώντας με τον ίδιο τρόπο που μπορεί να συγκινήσει ένα αφήγημα.
Αν κοιτάξουμε στην ιστορία, θα δούμε ότι το τραγούδι και η λογοτεχνία ήταν πάντοτε τέχνες στενά συνδεδεμένες. Από πηγές που υποστηρίζουν ότι τα Ομηρικά έπη τραγουδιόντουσαν, μέχρι την ύπαρξη των μεσαιωνικών βάρδων, η μελοποίηση ιστοριών ήταν πάντοτε δημοφιλής. Γιατί επομένως στον μοντέρνο κόσμο τείνουμε να αγνοούμε το ταλέντο των μουσικών ως λογοτεχνών; Από ποπ σταρ του Χόλυγουντ μέχρι μικρά εναλλακτικά συγκροτήματα, πάρα πολλοί στιχουργοί έχουν έντονο συγγραφικό ταλέντο, το οποίο οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε. Η μουσική, επί της ουσίας, συμβάλλει σε μία πολύ πιο έντονη συναισθηματική βίωση των εκάστοτε ιστοριών.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
“The Amazing Devil”. bandcamp. https://theamazingdevil.bandcamp.com/
